Phát biểu khai mạc diễn đàn, Tổng Biên tập Báo Lao động Nguyễn Ngọc Hiển cho biết nhận thức được vai trò quan trọng của bảo vệ môi trường trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội, Đảng và Nhà nước ta luôn coi bảo vệ môi trường là vấn đề cốt yếu. Trong quá trình xây dựng các kế hoạch bảo vệ môi trường, công nhân lao động luôn là trọng tâm, là nguồn lực quan trọng giúp các công tác này đạt được nhiều kết quả tích cực. Mỗi người lao động là nhân tố quan trọng trong việc biến rác thành vàng, để đạt được các mục tiêu trong bảo vệ môi trường thì công nhân, người lao động là yếu tố then chốt.
Thời gian qua, các cấp công đoàn cũng đã ban hành nhiều kế hoạch và tổ chức tuyên truyền đến đoàn viên, người lao động thực hiện nhiều hoạt động thiết thực góp phần bảo vệ môi trường, như tổ chức trồng cây xanh, vườn hoa tạo cảnh quan xanh - sạch - đẹp trong doanh nghiệp; cải tiến kỹ thuật để giảm tiêu hao năng lượng và chất thải độc hại ra môi trường…
Diễn đàn “Công nhân lao động vì môi trường” được lên ý tưởng tổ chức từ năm 2019, đến nay đã thu được nhiều kết quả tích cực, góp phần tăng cường vai trò của người lao động tại các doanh nghiệp trong hoạt động giám sát việc tuân thủ pháp luật về bảo vệ môi trường, thúc đẩy quá trình sản xuất và tiêu dùng bền vững, triển khai thực hiện Chiến lược Quốc gia về tăng trưởng xanh…
“Năm 2024, diễn đàn tiếp tục được tổ chức với mong muốn đưa ra các giải pháp cụ thể, đồng thời nêu cao hơn nữa vai trò của người lao động trong hoạt động kinh doanh, sản xuất của doanh nghiệp gắn với bảo vệ môi trường, thúc đẩy sự tham gia tích cực của các công đoàn cơ sở trong các hoạt động giám sát công tác bảo vệ tài nguyên và môi trường của các doanh nghiệp trên toàn quốc. Chương trình cũng tôn vinh những sáng kiến, ý tưởng của người lao động trong công tác bảo vệ môi trường”, ông Nguyễn Ngọc Hiển nói.
Theo đó, diễn đàn tập trung tuyên truyền về Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi), trong đó phân tích vai trò quan trọng của việc phân loại rác thải tại nguồn, sự chuẩn bị của các địa phương, việc nâng cao nhận thức cho từng hộ dân, đồng thời nâng cao kiến thức cho công nhân môi trường trong việc phân loại, tránh việc người dân phân loại lại bị thu gom cùng 1 chỗ.
Nhiều ý kiến đại biểu phân tích, nêu cao tầm quan trọng của việc phát triển nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn trong tiến trình phát triển chung của đất nước, hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 như cam kết của Thủ tướng Chính phủ tại COP 26.
Đơn cử, nhìn về thực trạng quản lý, xử lý chất thải rắn sinh hoạt của Việt Nam, Phó Cục trưởng Cục Kiểm soát ô nhiễm, Bộ Tài nguyên và Môi trường Hồ Kiên Trung cho rằng mỗi ngày chúng ta đang làm mất đi những giá trị về tiền và lợi ích xã hội, môi trường từ chất thải rắn sinh hoạt. Đây là thực trạng gây lãng phí rất lớn nguồn tài nguyên, nguyên liệu của nền kinh tế.
“Hiện mỗi ngày trên toàn quốc phát sinh khoảng 67.110 tấn chất chất thải rắn sinh hoạt, thế nhưng khoảng 65% tổng lượng chất thải lại đang được xử lý bằng phương pháp chôn lấp trực tiếp. Chất thải rắn sinh hoạt nếu phân loại, tái chế, tái sử dụng sẽ không chỉ giảm chi phí đầu tư xử lý, mà còn mang lại nguồn thu thông qua việc đốt rác phát điện, sản xuất phân bón, thu lại nguồn nguyên liệu có giá trị cho nền kinh tế”, ông Hồ Kiên Trung phân tích.
Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành cho rằng Diễn đàn Công nhân lao động vì môi trường 2024 là sự kiện có ý nghĩa đặc biệt, không chỉ nêu cao, tôn vinh vai trò của lực lượng công nhân, người lao động bảo vệ môi trường, mà còn khẳng định cam kết chung của chúng ta đối với công tác bảo vệ môi trường, góp phần cho mục tiêu phát triển bền vững của đất nước.
Việc hướng đến một nền kinh tế bền vững không chỉ là nhiệm vụ cấp bách mà còn là cơ hội lớn để nâng cao năng lực cạnh tranh, cải thiện chất lượng sống và bảo vệ môi trường. Theo đó, thời gian tới cần tập trung thúc đẩy các chính sách ưu tiên phát triển công nghệ sạch, năng lượng tái tạo và đầu tư vào các dự án thân thiện với môi trường. Chính phủ và doanh nghiệp cần phối hợp để xây dựng những hành lang pháp lý thuận lợi, từ đó khuyến khích các mô hình sản xuất và tiêu dùng bền vững.
Về phát triển kinh tế tuần hoàn, việc thay đổi tư duy từ “sản xuất - tiêu dùng - thải bỏ” sang “giảm thiểu - tái sử dụng - tái chế” cần được đẩy mạnh. Để đạt mục tiêu giảm phát thải, cần tập trung vào việc kiểm soát chặt chẽ các ngành nghề có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cao, đồng thời thúc đẩy chuyển đổi sang các nguồn năng lượng sạch, thân thiện môi trường; áp dụng công nghệ xanh, công nghệ tốt nhất hiện có, công nghệ không phát sinh khí thải gây hiệu ứng nhà kính. Đồng thời, công tác giáo dục và nâng cao nhận thức cộng đồng về vai trò của mỗi cá nhân trong việc giảm phát thải cũng cần được đẩy mạnh...
“Hành trình thực hiện các mục tiêu này đòi hỏi sự cam kết, chung tay của tất cả các bên từ Chính phủ, doanh nghiệp, tổ chức xã hội đến từng người dân. Chúng ta cần một chiến lược toàn diện, sự phối hợp liên ngành và liên khu vực, cũng như tinh thần đổi mới sáng tạo không ngừng”, ông Lê Công Thành nhấn mạnh.
