Kỹ năng thẩm tra, giám sát việc thực hiện ngân sách Nhà nước

Bảo đảm đúng, trúng và kịp thời

Đó chính là những yếu tố quan trọng nhất của một đại biểu HĐND cần có trong hoạt động thẩm tra, giám sát việc thực hiện ngân sách nhà nước (NSNN) ở cấp huyện, cấp xã mà PGS.TS Nguyễn Xuân Thu, Trưởng bộ môn Quản lý NSNN về Kinh tế - tài chính công, Học viện Hành chính Quốc gia khẳng định trong bài giảng của mình tại buổi tập huấn dành cho báo cáo viên, giảng viên bồi dưỡng đại biểu HĐND cấp huyện, cấp xã nhiệm kỳ 2021 - 2026 do Bộ Nội vụ tổ chức.

Trong hơn một giờ giảng dạy, PGS.TS Nguyễn Xuân Thu đã giúp các giảng viên, báo cáo viên, đại biểu HĐND tại 61 điểm cầu nhận diện đầy đủ về nguồn ngân sách nhà nước, ngân sách địa phương và các cấp có thẩm quyền trong sử dụng nguồn vốn này. Đồng thời, các đại biểu cũng nắm rõ trách nhiệm, quyền hạn của các bên liên quan, quy trình giám sát thực hiện NSNN, quán triệt tinh thần tuân thủ, tiết kiệm, hiệu quả trong quản lý NSNN.

PGS.TS Nguyễn Xuân Thu, Trưởng bộ môn Quản lý NSNN về KT-TCC, Học viện Hành chính Quốc gia chia sẻ về các kỹ năng giúp các giảng viên, báo cáo viên bồi dưỡng cho đại biểu HĐND về kỹ năng giám sát sử dụng NSNN.
PGS.TS Nguyễn Xuân Thu, Trưởng bộ môn Quản lý NSNN về KT-TCC, Học viện Hành chính Quốc gia chia sẻ về các kỹ năng giúp các giảng viên, báo cáo viên bồi dưỡng cho đại biểu HĐND về kỹ năng giám sát sử dụng NSNN
Ảnh: Tùng Dương

PGS.TS Nguyễn Xuân Thu chỉ ra rằng, để giám sát được việc sử dụng ngân sách, các đại biểu cần nắm bắt được nguyên lý vận hành cũng như nguồn thu, nhiệm vụ chi của ngân sách. Báo cáo viên, giảng viên cần giúp cho các đại biểu làm tốt việc đọc hiểu các văn bản quy phạm về NSNN. “Các hoạt động thu-chi cần phải tuân thủ các văn bản luật như Luật NSNN 83/2015/QH13, đối với cấp xã cũng có riêng Thông tư 344/2016/TT-BTC Quy định quản lý Ngân sách xã và các hoạt động tài chính khác của xã, khi đi giảng dạy các báo cáo viên cần chỉ rõ cho đại biểu các văn bản này. Việc nắm rõ luật sẽ giúp ích rất nhiều cho quá trình giám sát của họ” - PGS.TS Nguyễn Xuân Thu lưu ý.

Ngoài các văn bản đã nêu trên, PGS.TS Nguyễn Xuân Thu cũng lưu ý các đại biểu nên xem xét kỹ các luật đầu tư công cũng như các văn bản pháp luật, kinh phí chi thường xuyên, nguồn thu, nhiệm vụ chi ở địa phương… đây chính là cơ sở để các đại biểu thực hiện giám sát cũng như đưa ra các câu hỏi chất vấn với các cấp có thẩm quyền.

61 điểm cầu địa phương tham gia lớp tập huấn
61 điểm cầu địa phương tham gia lớp tập huấn
Ảnh : Tùng  Dương

“Tiết kiệm và hiệu quả là hai nguyên tắc quan trọng nhất trong sử dụng NSNN cũng như các nguồn vốn đầu tư công, các đại biểu cần phải bám vào những nguyên tắc này để đưa ra các đánh giá về hiệu quả sử dụng nguồn vốn, đâu là hoạt động sử dụng hiệu quả, đâu là các khoản chi gây lãng phí, thất thoát, kém hiệu quả. Từ đó có những tham mưu kịp thời giúp chính quyền khắc phục ở các hạng mục khác”, PGS.TS Nguyễn Xuân Thu chia sẻ.

Các đại biểu và báo cáo viên tham gia lớp tập huấn tại Sơn La
Các đại biểu và báo cáo viên tham gia lớp tập huấn tại Sơn La
Ảnh: Tùng  Dương

Các văn bản hướng dẫn về thu chi tài chính đã được Bộ Tài chính ban hành hàng năm, khi giảng dạy các báo cáo viện, giảng viên cần giúp đại biểu nắm được các văn bản cụ thể. Trong phân tích báo cáo NSNN, báo cáo viên cần giúp cho các đại biểu xem xét căn cứ xây dựng dự toán, nhìn nhận được sự đầy đủ, chính xác của số liệu cũng như tính khả thi của từng giải pháp. Ở vấn đề này, PGS.TS Nguyễn Xuân Thu cũng lưu ý các phương pháp phân tích dành cho báo cáo, các đại biểu cần lựa chọn 3 nguồn thu chi quan trọng nhất sau đó có đánh giá về các yếu tố ảnh hưởng cũng như mức độ ảnh hưởng, cuối cùng cần phân tích rõ các biện pháp can thiệp mà UBND cùng cấp trình.

Ở cấp huyện, các đại biểu cần quan tâm đến 2 vấn đề là nợ đọng và thất thu trong sử dụng NSNN cũng như các vấn đề miễn, giảm, giãn thuế. Để đánh giá về 2 vấn đề này, các đại biểu cần dựa trên cơ sở thực hiện của năm trước, căn cứ vào dự báo tăng trưởng trên địa bàn để xác định tổng mức thu ngân sách năm sau.

Các đại biểu và báo cáo viên tham gia lớp tập huấn tại Sóc Trăng
Các đại biểu và báo cáo viên tham gia lớp tập huấn tại Sóc Trăng
Ảnh: Tùng  Dương

Đi cụ thể hơn về hoạt động giám sát việc sử dụng NSNN tại cấp huyện, xã  PGS.TS Nguyễn Xuân Thu cho rằng các báo cáo viên cần giúp các đại biểu biết cần giám sát kỹ tại các điểm nào. Việc giám sát sẽ dựa trên bốn mảng: Quá trình dự toán, phân bổ ngân sách; chấp hành ngân sách: chấp hành chế độ, tiêu chuẩn, định mức, thực hiện các cơ chế, chính sách, tiết kiệm, hiệu quả và cuối cùng là quyết toán ngân sách.

Kết luận bài giảng, PGS.TS Nguyễn Xuân Thu khẳng định, giám sát NSNN là một chức năng quan trọng của HĐND và là một nhiệm vụ trọng tâm của đại biểu HĐND. Vấn đề này rộng và phức tạp, nên cần xác định ưu tiên trong giám sát. Cùng với đó, đọc, nghe, thảo luận, chất vấn về các báo cáo NSNN là hình thức giám sát hữu hiệu. Để thực hiện tốt các kỹ năng này các địa phương cần tổ chức tốt hệ thống thông tin về hoạt động NSNN để giám sát đạt mục tiêu đúng, trúng và kịp thời.

Chuyển động

Nghệ An: Phân bổ 1.147.053 triệu đồng thực hiện 3 Chương trình mục tiêu quốc gia năm 2025
Trên đường phát triển

Nghệ An: Phân bổ 1.147.053 triệu đồng thực hiện 3 Chương trình mục tiêu quốc gia năm 2025

Tại Kỳ họp thứ 25, HĐND tỉnh Khóa XVIII tỉnh Nghệ An đã thông qua kế hoạch vốn đầu tư phát triển nguồn ngân sách Trung ương để thực hiện 3 Chương trình mục tiêu quốc gia năm 2025 trên địa bàn tỉnh. Theo đó, tổng nguồn vốn đầu tư phát triển năm 2025 được phân bổ cho 3 Chương trình mục tiêu quốc gia là 1.147.053 triệu đồng.

Thường trực HĐND tỉnh Gia Lai tăng cường chất vấn, giải trình, đối thoại
Chuyển động

Thường trực HĐND tỉnh Gia Lai tăng cường chất vấn, giải trình, đối thoại

Các phiên giải trình, chất vấn và trả lời chất vấn giữa 2 kỳ họp sôi động, các nghị tiếp xúc, đối thoại với cán bộ lãnh đạo, quản lý và viên chức ngành giáo dục, lực lượng kiểm lâm và chuyên trách quản lý bảo vệ rừng về những vấn đề bức thiết… những nội dung sôi động này là minh chứng thiết thực cho tinh thần chủ động, trách nhiệm của Thường trực HĐND tỉnh Gia Lai năm 2024.

Nỗ lực thực hiện mục tiêu tăng trưởng
Chuyển động

Nỗ lực thực hiện mục tiêu tăng trưởng

Với tinh thần dân chủ, thẳng thắn, phiên thảo luận tại Kỳ họp thứ 22, HĐND tỉnh Ninh Thuận khóa XI đã diễn ra chất lượng, hiệu quả. Những vấn đề được các đại biểu HĐND tỉnh đặt ra là những nội dung hết sức cấp thiết, được đông đảo cử tri, Nhân dân đặc biệt quan tâm, đòi hỏi chính quyền các cấp cần xem xét tập trung lãnh đạo, chỉ đạo trong thời gian tới nhằm bảo đảm thực hiện hiệu quả các mục tiêu tăng trưởng đã đề ra.

Nhiều kiến nghị thiết thực qua giám sát của các Ban HĐND tỉnh Bình Dương
Chuyển động

Nhiều kiến nghị thiết thực qua giám sát của các Ban HĐND tỉnh Bình Dương

Theo ghi nhận của Thường trực HĐND tỉnh Bình Dương, năm 2024, các Ban HĐND tỉnh đã linh hoạt, chủ động triển khai thực hiện nhiệm vụ. Bên cạnh tham mưu triển khai các hoạt động giám sát chuyên đề của HĐND và Thường trực HĐND tỉnh, trong năm 2024, các Ban HĐND tỉnh đã triển khai hiệu quả nhiều nội dung giám sát chuyên đề với những kiến nghị thiết thực.

Ban Văn hóa - Xã hội HĐND thành phố Hà Nội khảo sát công tác triển khai nhiệm vụ năm học 2024 - 2025 tại huyện Phú Xuyên
Chuyển động

Lựa chọn vấn đề cử tri quan tâm để tổ chức giải trình, giám sát

Với việc đổi mới mạnh mẽ về công tác chỉ đạo, hoạt động; trong đó, quán triệt chủ đề công tác năm của thành phố là “Kỷ cương, trách nhiệm, hành động, sáng tạo, phát triển", trong năm 2024, Ban Văn hóa - Xã hội HĐND thành phố Hà Nội đã hoàn thành tốt các nhiệm vụ theo kế hoạch đề ra. Đáng chú ý, chất lượng hoạt động giám sát, khảo sát của Ban ngày càng đi vào thực chất, được cử tri và các đại biểu HĐND thành phố ghi nhận, đánh giá cao.

HĐND thành phố đánh giá việc thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế Thủ đô từ đầu nhiệm kỳ đến nay
Chuyển động

Quyết liệt, đột phá để hoàn thành các chỉ tiêu nhiệm kỳ

Qua giám sát, HĐND thành phố Hà Nội đánh giá việc thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế Thủ đô từ đầu nhiệm kỳ tới nay còn nhiều tồn tại, khó khăn với 12 chỉ tiêu khó hoàn thành. Việc này đòi hỏi thành phố cần có các giải pháp, biện pháp quyết liệt, mang tính đột phá mới có thể hoàn thành các chỉ tiêu ở mức cao nhất.

Các đại biểu bấm nút thông qua nghị quyết tại kỳ họp
Chuyển động

Quyết nghị nhiều nội dung quan trọng tại kỳ họp chuyên đề

Thực hiện quy định của pháp luật và để đáp ứng yêu cầu thực tiễn của Thủ đô, trong năm 2024, HĐND thành phố đã tổ chức 6 kỳ họp (trong đó, có 4 kỳ họp chuyên đề); quyết nghị nhiều nội dung quan trọng, cấp thiết, có tác động sâu rộng đến hiệu lực, hiệu quả của các cấp chính quyền, các cơ chế chính sách, biện pháp bảo đảm thực hiện các nhiệm vụ phát triển của Thủ đô. Qua đó, khẳng định rõ nét vai trò, vị thế của cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương.

Gia Lai: Thêm chính sách hỗ trợ cán bộ dôi dư sau sắp xếp
Hội đồng nhân dân

Gia Lai: Thêm chính sách hỗ trợ cán bộ dôi dư sau sắp xếp

Chính sách đối với cán bộ dôi dư sau sắp xếp là một trong những nội dung quan trọng được xem xét tại Kỳ họp thứ 24, HĐND tỉnh Gia Lai Khóa XII. Trên cơ sở thảo luận kỹ lưỡng, HĐND tỉnh đã thông qua Nghị quyết quy định chính sách hỗ trợ đối với cán bộ, công chức, viên chức và người hoạt động không chuyên trách dôi dư do sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2023 - 2025 trên địa bàn tỉnh.

HĐND tỉnh thông qua Nghị quyết về việc quyết định kế hoạch đầu tư công năm 2025 nguồn ngân sách địa phương, các Chương trình mục tiêu quốc gia và thông qua phương án phân bổ vốn năm 2025 nguồn ngân sách trung ương. Ảnh minh họa
Hội đồng nhân dân

Quyết định kế hoạch đầu tư công nguồn ngân sách địa phương 2.624.532,36 triệu đồng

Tại Kỳ họp thứ thứ 24, HĐND tỉnh Gia Lai Khóa XII, HĐND tỉnh đã thông qua nhiều nghị quyết quan trọng. Trong đó, HĐND tỉnh đã quyết nghị thông qua Nghị quyết về việc quyết định kế hoạch đầu tư công năm 2025 nguồn ngân sách địa phương, các Chương trình mục tiêu quốc gia và thông qua phương án phân bổ vốn năm 2025 nguồn ngân sách trung ương.

Chủ tịch HĐND thành phố Hà Nội phát biểu bế mạc kỳ họp
Chuyển động

Sắp xếp, hoàn thiện tổ chức, bộ máy tinh gọn, mạnh, hiệu quả

Ngay sau khi kết thúc Kỳ họp thứ 20, HĐND thành phố Hà Nội Khóa XVI, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố Nguyễn Ngọc Tuấn đề nghị, UBND thành phố, các cấp, ngành, đơn vị, địa phương chủ động tổ chức triển khai đồng bộ, kịp thời để các nghị quyết của HĐND thành phố đi vào cuộc sống, phát huy hiệu quả.

Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh phát biểu tại kỳ họp.
Chuyển động

Hành động quyết liệt để cải thiện môi trường Thủ đô

Phát biểu giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu và cử tri quan tâm, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh nhấn mạnh, trong năm 2025, thành phố quyết tâm cải thiện môi trường với nhiều hành động quyết liệt, cụ thể. Đặc biệt, sẽ có cơ chế phối hợp với doanh nghiệp sản xuất hỗ trợ người dân đổi xe cơ giới chạy bằng xăng sang điện để bảo vệ môi trường.