Bảo đảm chế độ, chính sách cho lực lượng dân quân

Chế độ, chính sách chưa được thực hiện đầy đủ

Qua giám sát, Ban Pháp chế HĐND tỉnh Lai Châu nhận định, những năm qua, Bộ Chỉ huy quân sự (CHQS) tỉnh đã tham mưu Tỉnh ủy, UBND tỉnh ban hành các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng trên địa bàn; lãnh đạo, chỉ đạo Ban CHQS các huyện, thành phố tham mưu UBND cùng cấp ban hành các văn bản triển khai thực hiện công tác quân sự, quốc phòng tại địa phương; quan tâm xây dựng, kiện toàn LLDQ, chú trọng công tác tuyên truyền và cơ bản bảo đảm kinh phí chi trả các chế độ, chính sách cho LLDQ khi thực hiện nhiệm vụ.

Ban CHQS các địa phương đã thực hiện nhiệm vụ chi thường xuyên, gồm: chi trả chế độ trợ cấp ngày công lao động với mức 119.200 - 130.000 đồng/người/ngày (năm 2021) và 130.000 đồng/người/ngày (năm 2022); chi trả tiền ăn đối với dân quân là 62.000 đồng/người/ngày (năm 2021) và 65.000 đồng/người/ngày (năm 2022); chế độ trợ cấp ngày công lao động tăng thêm là 60.000 đồng/người/ngày. Đối với việc chi trả chi phí đi lại, thanh toán tiền tàu xe, tiền lưu trú cho dân quân khi thực hiện nhiệm vụ cách xa nơi cư trú, không có điều kiện đi và về hàng ngày, mới chỉ có UBND các huyện Tân Uyên, Phong Thổ, Sìn Hồ và Bộ CHQS tỉnh thực hiện chi trả.

Đối với các nhiệm vụ đột xuất, năm 2021, 2022, các Đồn Biên phòng đã phối hợp với UBND các xã biên giới huy động 1.676 người tham gia tuần tra trong 3.639 ngày. Qua giám sát cho thấy, hầu hết các xã biên giới thực tế có huy động dân quân phối hợp tuần tra với Bộ đội Biên phòng nhưng không ban hành quyết định huy động và không thực hiện chi trả chế độ cho LLDQ được huy động. UBND xã Pa Tần, huyện Sìn Hồ đã huy động và chi trả chế độ cho dân quân khi tham gia nhiệm vụ giám sát tại thực địa khu vực biên giới trong thời gian phía Trung Quốc xây dựng hàng rào biên giới. UBND thành phố Lai Châu đã ban hành kế hoạch, quyết định huy động dân quân thực hiện các nhiệm vụ tại địa phương, đã thực hiện chi trả chế độ cho dân quân.

Kịp thời động viên lực lượng tham gia thực hiện nhiệm vụ

Làm việc với các đơn vị, địa phương, bên cạnh đánh giá cao cố gắng và những kết quả đạt được, Đoàn giám sát cũng chỉ rõ nhiều bất cập, thiếu sót, khó khăn. Điển hình: một số huyện chưa báo cáo đầy đủ về số liệu huy động dân quân thực hiện nhiệm vụ đột xuất và thực hiện chi trả chế độ cho dân quân khi huy động thực hiện nhiệm vụ đột xuất hoặc nhiệm vụ khác ngoài hoạt động huấn luyện, diễn tập; hầu hết các đơn vị cấp xã chưa chủ động lập dự toán kinh phí hỗ trợ ngày công lao động, hỗ trợ kinh phí đi lại, tiền ăn, tiền lưu trú cho dân quân khi thực hiện nhiệm vụ phối hợp tuần tra biên giới, do đó hầu hết các xã biên giới khó khăn khi huy động dân quân tham gia. 

Bên cạnh đó, việc chi trả chế độ trợ cấp ngày công lao động, hỗ trợ kinh phí đi lại, tiền lưu trú cho LLDQ khi huy động thực hiện các nhiệm vụ phát sinh, đột xuất (tham gia phòng, chống cháy rừng, thiên tai; trực ngày lễ, tết; tuần tra đường biên giới...) tại một số đơn vị, địa phương chưa được thực hiện hoặc thực hiện chưa kịp thời; việc chi trả chế độ trợ cấp ngày công lao động, chế độ tiền ăn, hỗ trợ đi lại, tiền lưu trú của một số Ban CHQS huyện chưa bảo đảm quy định…

Theo Ban Pháp chế HĐND tỉnh, cấp ủy, chính quyền một số địa phương chưa  thường xuyên quan tâm, chú trọng công tác phổ biến, quán triệt, tuyên truyền các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, nghị quyết của HĐND; chưa sát sao trong xây dựng dự toán, phân bổ kinh phí thực hiện các nhiệm vụ quân sự, quốc phòng; chưa thường xuyên thực hiện thanh tra, kiểm tra việc triển khai thực hiện chế độ, chính sách cho LLDQ; công tác phối hợp giữa Ban CHQS, Phòng Tài chính huyện và UBND cấp xã trong tham mưu các nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, các chế độ chính sách liên quan đến LLDQ có thời điểm chưa kịp thời, hiệu quả. Bên cạnh đó, ngân sách địa phương còn hạn hẹp nên việc phân bổ kinh phí chưa bảo đảm yêu cầu thực hiện nhiệm vụ, một số nơi chưa bố trí đầy đủ kinh phí.

Đoàn giám sát đề nghị HĐND tỉnh sớm nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 45/2021/NQ-HĐND ngày 10.8.2021 của HĐND tỉnh về quy định mức trợ cấp ngày công lao động đối với LLDQ trên địa bàn tỉnh theo hướng nâng một số mức chi nhằm bảo đảm kịp thời động viên khi tham gia thực hiện các nhiệm vụ. Đồng thời, kiến nghị UBND tỉnh quan tâm hơn nữa bố trí kinh phí chi cho nhiệm vụ quân sự, quốc phòng tại địa phương, nhất là các chế độ, chính sách đối với LLDQ; chỉ đạo cơ quan chuyên môn hướng dẫn các đơn vị, địa phương thực hiện việc lập dự toán, giao ngân sách, thanh, quyết toán đúng quy định; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc quản lý và sử dụng ngân sách địa phương trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh... 

Đối với Bộ CHQS tỉnh, Đoàn giám sát đề nghị, tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo Ban CHQS cấp huyện thực hiện chi trả chế độ, chính sách cho LLDQ đúng thẩm quyền, kịp thời, thống nhất, đúng đối tượng theo quy định của pháp luật; bám sát nhiệm vụ quân sự, quốc phòng tại địa phương, các quy định về chế độ, chính sách cho lực lượng dân quân, phối họp với Phòng Tài chính huyện tham mưu xây dựng dự toán chi cho LLDQ bảo đảm đầy đủ; rà soát, nghiêm túc khắc phục các hạn chế, thiếu sót trong công tác lưu trữ hồ sơ, sổ sách, chứng từ thanh, quyết toán đảm bảo đúng quy định. Đặc biệt, báo cáo kết quả khắc phục hạn chế sau giám sát gửi Ban Pháp chế HĐND tỉnh trước ngày 28.2.2024.