Bài 2: Người dân được thụ hưởng thành quả từ sự phát triển

Nâng cao đời sống Nhân dân

Đất nước độc lập, tự do bước vào kỷ nguyên mới xây dựng và bảo vệ Tổ quốc với xuất phát điểm nền kinh tế phổ biến là sản xuất nhỏ, kém phát triển, luôn phải đối mặt với muôn vàn khó khăn thời kỳ hậu chiến tranh. Không chỉ thế, cuộc bao vây cấm vận của Mỹ cùng với 2 cuộc chiến tranh ở 2 đầu đất nước ở biên giới Tây Nam và biên giới phía Bắc kéo dài hơn 10 năm – bằng ½ cuộc kháng chiến chống Mỹ – càng gây thêm bao hệ lụy tiêu cực cho nền kinh tế và đời sống của Nhân dân.

Lòng dân là vận nước. Hòa bình, độc lập rồi nhưng nếu cuộc sống người dân không được cải thiện thì lòng dân sẽ không yên.

Trong bối cảnh đầy thách thức đó, ngay từ Đại hội IV (1976), Đảng ta đã đề ra 2 mục tiêu vừa cơ bản, vừa cấp bách là bảo đảm nhu cầu của đời sống Nhân dân, tích luỹ để xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội.

Tuy đạt được những thành tựu quan trọng, giành những thắng lợi to lớn trong cuộc chiến đấu bảo vệ Tổ quốc và làm nghĩa vụ quốc tế; nhưng tình hình kinh tế - xã hội vẫn còn đó những khó khăn gay gắt; mục tiêu tổng quát do Đại hội lần thứ V đề ra là về cơ bản ổn định tình hình kinh tế - xã hội, ổn định đời sống nhân dân chưa thực hiện được. Ngoài những nguyên nhân ngoại lực, một trong những nguyên nhân chủ quan là do duy trì quá lâu cơ chế quản lý kinh tế tập trung, quan liêu, bao cấp, chậm đổi mới các chính sách gây kìm hãm sản xuất.

Đại hội VI của Đảng (1986) mở đầu “sự nghiệp đổi mới - cuộc cách mạng xanh về kinh tế” đề ra đường lối đổi mới toàn diện, tạo tiền đề thoát khỏi khủng hoảng và xóa bỏ nền hành chính, kinh tế tập trung, quan liêu, bao cấp. Đại hội VII (1991) đặt nền tảng cải cách một bước nền hành chínhquốc gia và tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị. Đồng thời, tập trung triển khai đột phá trên 7 lĩnh vực cấp bách đang gây phiền hà dân, tác động tiêu cực sự phát triển bấy giờ, gồm: Nhà đất, đăng ký sản xuất - kinh doanh, xuất nhập khẩu, đầu tư trực tiếp, thuế, trật tự an toàn giao thông và xuất nhập cảnh.

Nhờ đường lối đúng đắn, hợp lòng dân, sau gần 40 năm đổi mới dưới ngọn cờ vẻ vang của Đảng; từ một nước nghèo nàn, bị chiến tranh tàn phá, bị bao vây, cô lập, đến nay Việt Nam đã tạo được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín ngày càng cao trên trường quốc tế; trở thành nước đang phát triển, có thu nhập trung bình; quy mô nền kinh tế năm 2024 đạt khoảng 476,3 tỷ đô la Mỹ (USD), đứng thứ 33 thế giới; thu nhập bình quân đầu người đạt 4.700 USD, thuộc nhóm quốc gia có thu nhập trung bình cao. Đời sống của người dân được cải thiện rõ rệt, tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh, hiện chỉ còn 1,93 % (theo chuẩn đa chiều) so với mức 60% năm 1986. Mục tiêu xóa hết nhà tạm, nhà dột nát của khoảng 315.000 hộ có khó khăn về nhà ở dự kiến sẽ hoàn thành trong năm 2025 để không ai bị bỏ lại phía sau, “làm cho ai nấy đều có phần hạnh phúc” theo tư tưởng Hồ Chí Minh.

Nước ta cũng là quốc gia đi đầu và đã đạt được nhiều kết quả, thành tựu quan trọng trong việc giảm nghèo, thực hiện các mục tiêu phát triển thiên niên kỷ, các mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc. Báo cáo Hạnh phúc Thế giới của Liên hợp quốc cho thấy, năm 2025 Việt Nam đứng thứ 46 trong bảng xếp hạng về chỉ số hạnh phúc, cải thiện tích cực so với vị trí 54 của năm 2024, vị trí 65 của năm 2023 và chỉ đứng sau Singapore tại khu vực Đông Nam Á.

Đó là minh chứng không thể phủ nhận tính ưu việt của chế độ do Đảng ta lãnh đạo - một đảng cách mạng, khoa học và chân chính. Người dân đã và đang được thụ hưởng những thành quả của công cuộc đổi mới đất nước trên mọi phương diện, đời sống vật chất và tinh thần của người dân không ngừng được cải thiện.

Nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội, TS. Bùi Sỹ Lợi cho rằng, mục đích tối thượng của mọi chính sách phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, xây dựng hệ thống pháp luật, quản lý xã hội... đều trên cơ sở vì con người, mang lại những điều tốt đẹp nhất cho con người, người dân được thụ hưởng mọi thành quả của sự phát triển đất nước. Vì lẽ đó, chỉ số hạnh phúc (các tiêu chí được đánh giá gồm: GDP bình quân đầu người, hỗ trợ xã hội, tuổi thọ trung bình, quyền tự do lựa chọn cuộc sống, sự rộng lượng và nhận thức về tham nhũng) của nước ta cũng liên tục tăng từ vị trí 65 năm 2023 lên vị trí 54 của năm 2024.

Xây dựng chính quyền phục vụ Dân

Theo đánh giá tại Nghị quyết số 27-NQ/TW Hội nghị Trung ương 6 (Khóa XIII), Kết luận số 121-KL/TW ngày 24.01.2025 của Ban Chấp hành Trung ương và nhận định của người đứng đầu Đảng ta: Công cuộc xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, xây dựng hệ thống chính trị đã đạt những thành tựu lớn nhưng vẫn còn những hạn chế, bất cập, có mặt chưa đáp ứng yêu cầu phát triển. Tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị vẫn còn cồng kềnh, nhiều tầng nấc, nhiều đầu mối. Chi phí vận hành hệ thống tổ chức bộ máy lớn, gây lãng phí, làm giảm nguồn lực cho đầu tư phát triển, bảo đảm quốc phòng, an ninh và nâng cao đời sống của Nhân dân.

Để tạo điều kiện thuận lợi trong giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công phục vụ người dân, doanh nghiệp, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ trưởng; Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ; Cơ quan thuộc Chính phủ; Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quyết liệt hơn nữa trong cải cách thủ tục hành chính. Tập trung đẩy mạnh rà soát, mạnh dạn sửa đổi, bổ sung hoặc dứt khoát đề xuất các cấp có thẩm quyền bãi bỏ thủ tục hành chính, quy định không cần thiết làm phát sinh chi phí tuân thủ, nhất là của người dân, doanh nghiệp tại các văn bản quy phạm pháp luật, đặc biệt là pháp luật chuyên ngành.

Quan điểm của Nguyên Phó Chủ tịch Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Việt Nam Ngô Sách Thực, “để “dân thụ hưởng” thì đòi hỏi đội ngũ công chức, viên chức trong bộ máy nhà nước phải thật sự tận tụy và sự cống hiến vượt trội hơn nữa, cán bộ phải xác định tinh thần là công bộc của dân”. Trong đó, công cuộc cải cách hành chính được xem là nhiệm vụ trọng tâm bỡi lẽ, thông qua cải hành chính sẽ giúp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, cải thiện quan hệ giữa các cơ quan hành chính Nhà nước với người dân, doanh nghiệp, bảo đảm tính công khai minh bạch trong giải quyết công việc của Nhân dân, góp phần phòng chống tham nhũng hiệu quả.

Bước vào kỷ nguyên phát triển thịnh vượng của dân tộc, hiện thực hóa chủ trương của Đảng, “sắp xếp lại giang sơn”, tổ chức không gian phát triển bền vững cho đất nước với hàng loạt sự kiện chính trị lớn: Bộ Chính trị ban hành “Bộ tứ Nghị quyết chiến lược” (về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; hội nhập quốc tế trong tình hình mới; đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật và về phát triển kinh tế tư nhân) đang đi vào cuộc sống. Thực thi các Nghị quyết của Quốc hội – Ý chí của toàn dân – Về sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh; thực thi Luật Tổ chức Chính quyền địa phương ngày 16/6/2025.

Theo đó, sắp xếp lại đơn vị hành chính mới của cả nước thành 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh gồm 6 thành phố trực thuộc trung ương và 28 tỉnh (giảm 29 tỉnh); 3.321 đơn vị hành chính cấp xã (giảm 6.714 đơn vị cấp xã). Chính quyền địa phương 2 cấp: tỉnh và xã chính thức hoạt động. Thời điểm từ 1/7/2025 là dấu mốc lịch sử cả nước bắt đầu vận hành chính quyền địa phương 2 cấp tỉnh và xã, nhằm mục tiêu đưa chính quyền phục vụ gần dân, hiểu dân, sát thực tiễn, vì lợi ích của dân, vì sự phát triển của đất nước. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng căn dặn: “Cấp xã là gần gũi Nhân dân nhất, là nền tảng của hành chính. Cấp xã làm được việc thì mọi công việc đều xong xuôi”.

Trong khoảnh khắc lịch sử này, Nhân dân vô cùng náo nức, tràn đầy niềm tin khi Đảng, Nhà nước đã có những quyết định lịch sử, quyết đoán, đầy bản lĩnh, được Nhân dân ủng hộ tuyệt đối.

Ông Mai Văn Sự (82 tuổi), nguyên Đại tá Công an Nhân dân, một cán bộ lão thành ở Phường 1 Bảo Lộc (Lâm Đồng) chia sẻ, “Bỏ cấp huyện, sáp nhập cấp tỉnh, cấp xã, thực hiện địa phương 2 cấp, Đảng ta đã thể hiện quyết tâm chính trị cao, quyết định rất đúng đắn, Quốc hội thể chế hóa kịp thời, Chính phủ triển khai quyết liệt. Cán bộ, đảng viên, nhất là ở cơ sở cần quán triệt kỹ, chấp hành nghiêm, thực thi đúng, lắng nghe dân, tận tâm, tận lực cống hiến... thì chắc chắn, mục tiêu xây dựng hệ thống chính trị tinh, gọn, mạnh, hiệu lực, hiệu quả, sẽ thành công”.

Với nền tảng tư tưởng “Ngoài lợi ích của Tổ quốc, của Nhân dân, Đảng không còn lợi ích nào khác”, từ Trung ương đến địa phương đang vào cuộc quyết liệt, đồng bộ với mục tiêu kép: vừa tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, vừa thực hiện “bộ tứ Nghị quyết chiến lược” nhằm phục vụ Nhân dân tốt hơn, không ngừng cải thiện, nâng cao đời sống nhân dân.

Hơn lúc nào hết, đây là thời điểm biến “lượng thành chất”, toàn Đảng, toàn dân đoàn kết, dốc sức dốc lòng, nằm bắt thời cơ, vận hội đưa đất phát triển giàu mạnh. Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định: “Sức mạnh của đoàn kết một lần nữa sẽ giúp chúng ta chúng ta vượt qua mọi trở ngại, biến thách thức thành cơ hội, đưa đất nước vững vàng tiến vào trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên phồn vinh, thịnh vượng, hội nhập và phát triển bền vững vì cuộc sống ấm no, hạnh phúc của Nhân dân.”.

Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: mô hình tổng thể tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị nước ta tuy đã được đổi mới ở một số bộ phận, nhưng cơ bản vẫn theo mô hình được thiết kế từ hàng chục năm trước, nhiều vấn đề không còn phù hợp với điều kiện mới là trái với quy luật phát triển; tạo ra tâm lý “Nói không đi đôi với làm”. Thủ tục hành chính trên một số lĩnh vực, nhất là lĩnh vực đất đai ở cấp huyện vẫn còn rườm rà, phức tạp, người dân như thể bị đánh đố, khó tiếp cận... Đó là những nguyên nhân chủ yếu trong nhiều nguyên nhân dẫn đến nhiều chủ trương, chính sách của Đảng chậm đi vào thực tiễn cuộc sống hoặc một số chủ trương không được triển khai hoặc triển khai hình thức trên thực tế.

Chính quyền phục vụ dân là mục tiêu mà toàn Đảng, toàn dân và hệ thống chính trị đang nổ lực thực hiện theo tinh thần Nghị quyết 27-NQ/TW ngày 9.11.2022 Hội nghị Trung ương 6 khóa XIII "về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam trong giai đoạn mới".

Nhân dân tin tưởng, đồng lòng ủng hộ và kỳ vọng cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị do Đảng ta đề xướng và lãnh đạo; không chỉ chống lãng phí mà còn tháo gỡ các “điểm nghẽn” thể chế, khơi thông nguồn lực, thúc đẩy tăng năng suất lao động, phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao chất lượng nền công vụ phục vụ Nhân dân, vì sự giàu mạnh, thịnh vượng của đất nước.

Phó Vụ trưởng Vụ Văn hóa và Xã hội, Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Hồng Ngọc cho rằng, những kết quả mà người dân đã được "thụ hưởng" trong thực tiễn cho thấy, phương châm "dân thụ hưởng" không còn là khẩu hiệu xa vời, hình thức, không phải để "mị dân", xoa dịu nhân dân trước những tiêu cực của xã hội... mà đã và đang được hiện thực hóa ngày càng rõ nét hơn.