IPU và nỗ lực tăng cường ảnh hưởng của phụ nữ trong chính trị

Khảo sát và công trình nghiên cứu

- Chủ Nhật, 25/10/2020, 08:55 - Chia sẻ
Mặc dù số lượng phụ nữ tham gia chính trị đã tăng lên trong vài năm trở lại đây trên toàn thế giới, nhưng số ghế của nữ nghị sĩ vẫn thấp hơn của nam (cứ 5 nghị sĩ nam mới có 1 nghị sĩ nữ). Với thực trạng như vậy, IPU đã thực hiện một số cuộc khảo sát và nghiên cứu nhằm tìm hiểu các nhân tố ảnh hưởng đến con đường chính trị, đánh giá các ưu tiên chính trị giữa nam và nữ và đưa ra các cách thức, định hướng với mục tiêu giúp nữ giới có được tiếng nói nhiều hơn trong nghị viện.

Từ số liệu đến giải pháp

Trong vòng hơn 30 năm qua, IPU đã tiến hành tập hợp thường niên số liệu về nữ nghị sĩ trong nghị viện. Các bảng thống kê số liệu được thực hiện để giúp nghị viện trên thế giới theo dõi quá trình thay đổi số lượng nữ nghị sĩ trong tổ chức của mình và đánh giá những thách thức mà phụ nữ phải đối mặt trong chính trị. IPU còn in ấn các bản đồ minh họa thống kê số lượng nữ nghị sĩ trên toàn thế giới nhằm giúp truyền thông nhanh chóng và dễ hiểu hơn. Hai năm một lần bản đồ sẽ được gửi tới các nghị viện thành viên, các tổ chức quốc tế.

Bên cạnh đó, thống kê số liệu về sự tham gia của phụ nữ trong chính trị luôn được cập nhật thường xuyên. Đây là một trong những hoạt động nổi bật của IPU bởi hiện nay chưa có tổ chức nào có thể đứng ra tập hợp số liệu một cách tổng quan, thường xuyên và công khai như IPU. Các kết quả nghiên cứu của IPU đã và đang được lồng ghép trong các chương trình dự án hỗ trợ kỹ thuật của tổ chức tại các khu vực và quốc gia, cũng như được sử dụng làm tài liệu thảo luận các cơ chế thúc đẩy sự tham gia của phụ nữ trong chính trị tại một số nghị viện.

Năm 2012, IPU đã phân tích số liệu tập hợp thường niên theo góc độ đánh giá về chỉ tiêu tuyển nữ cán bộ làm việc trong các nghị viện. Số liệu thống kê cho thấy, 9/10 nước có số lượng nữ nghị sĩ cao nhất trong Hạ viện đều sử dụng cách thức đặt ra chỉ tiêu (bao gồm các nước Senegal, Hà Lan, Đông Timor, Mexico, Angola, Serbia, Algeria, Pháp, El Savaldor). Ngược lại, những nước có số lượng nữ nghị sĩ giảm trong nghị viện đều không sử dụng chỉ tiêu trong việc tuyển dụng. Như vậy, đặt chỉ tiêu số lượng nữ nghị sĩ vẫn là cách thức chính của các nghị viện trong quá trình tăng bình đẳng giới trong nghị viện.

Bản đồ minh họa thống kê số lượng nữ nghị sĩ trên toàn thế giới  

Nguồn: IPU 

Các cuộc khảo sát và giải pháp

Năm 2005, IPU đã tiến hành một cuộc khảo sát về sự thay đổi trong số lượng nữ chính trị gia tại các nước trên thế giới từ năm 1995 - 2005. Trong khoảng thời gian này, nhiều nước trên thế giới bao gồm cả những nước phát triển và đang phát triển đã tạo được những thay đổi lớn trong số lượng phụ nữ tham chính trong bộ máy nghị viện. Tuy nhiên, cũng có một số quốc gia đang phát triển hoàn toàn không có sự tham gia của nữ giới. Phần lớn các nước này không có hệ thống bỏ phiếu cho nữ chính trị gia. Đối với vấn đề này, IPU đã đưa ra cách thức giải quyết, trong đó IPU đề cập sự cần thiết phải thay đổi các luật lệ, văn hóa bất thành văn về phụ nữ, khuyến khích phụ nữ tại các nước này đứng lên tổ chức các cuộc vận động tăng cường nhận thức của mọi người về bình đẳng giới.

Từ năm 2006 - 2008, IPU đã thực hiện một cuộc khảo sát quy mô lớn để tìm hiểu cách thức nghị sĩ tại các nước đang thực hiện nhằm đạt được bình đẳng giới trong chính trị. Trong hai năm nghiên cứu, IPU đã tiến hành phỏng vấn gần 200 nghị sĩ từ 110 nước trên khắp các khu vực của thế giới (trong đó 40% đối tượng được khảo sát là nam giới). Kết quả khảo sát cho thấy: phụ nữ tham chính sẽ đem lại nhiều quan điểm, cách đánh giá khác nhau vào chính trị. Nữ nghị sĩ chính là những người sẽ ủng hộ nhiều nhất cho phụ nữ và có trách nhiệm hơn khi đưa các vấn đề và mối quan tâm của phụ nữ vào các chương trình nghị sự của nghị viện.

Cho đến nay, ưu tiên số một của IPU là tăng số lượng phụ nữ tham gia chính trị; nhưng điều quan trọng hơn đó là phụ nữ khi đã nắm được vị trí trong nghị viện thì cần phát triển sức ảnh hưởng và tham gia tích cực vào việc ra quyết định. Nam giới cũng cần phải tham gia thúc đẩy và bảo vệ quyền chính trị của phụ nữ. Các cuộc khảo sát của IPU đã đưa ra một số giải pháp để giúp nghị viện hòa hợp được mối quan tâm của cả hai giới trong chính trị như: ủng hộ các ủy ban về bình đẳng giới và các hội nghị của nữ nghị sĩ; cải tiến hoạt động của nghị viện theo hướng quan tâm đến gia đình của nữ nghị sĩ, nữ nhân viên như cung cấp điều kiện chăm sóc sức khỏe trẻ em, thay đổi thời gian hoạt động của nghị viện...

Quốc Đạt