Bài 1: Những ngôi nhà của “tuổi trẻ”

Một tuần, cả nước xóa được khoảng 11.000 căn nhà tạm, nhà dột nát

Trong nhiều năm qua, Đảng và Nhà nước ta luôn dành sự quan tâm đặc biệt, ưu tiên các nguồn lực để thực hiện mục tiêu giảm nghèo, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân. Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn hàng trăm nghìn hộ gia đình đang sống trong những ngôi nhà tạm, nhà dột nát; nhiều nhất là ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam bộ, vùng bãi ngang ven biển, nơi địa hình chia cắt, thường xuyên chịu tác động bởi thiên tai. Chính vì vậy, ngày 13.4.2024, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Chủ tịch Hội đồng Thi đua - Khen thưởng Trung ương đã phát động Phong trào thi đua “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước trong năm 2025” để triển khai Nghị quyết số 42 của Trung ương Đảng. Ngay sau đó, Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã ra Lời kêu gọi các doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức, tập thể, cá nhân, các tầng lớp nhân dân, người Việt Nam ở nước ngoài hãy chung tay, góp sức hưởng ứng Phong trào thi đua.

Mục tiêu của phong trào là vận động, huy động nguồn vốn xã hội hóa cùng với nguồn lực Nhà nước hoàn thành 3 nhiệm vụ: Hỗ trợ nhà ở cho người có công với Cách mạng; hỗ trợ nhà ở cho người dân theo các chương trình mục tiêu quốc gia và xóa nhà tạm, nhà dột nát cho người dân ngoài 2 nhóm hỗ trợ trên.

Triển khai Phong trao thi đua “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát”, hưởng ứng lời kêu gọi của Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các địa phương đã đồng loạt vào cuộc. Với những cách làm sáng tạo, theo thống kê đến hết ngày 28.3.2025, cả nước đã hỗ trợ xóa 168.027 nhà tạm, nhà dột nát. Trong đó, khánh thành 81.607 căn và khởi công mới 86.420 căn. Trong tuần, trên toàn quốc tăng khoảng 11.000 căn (hoàn thành và xây mới). Tính bình quân mỗi địa phương hỗ trợ 25 căn/ngày.

Cụ thể, hỗ trợ nhà ở đối với người có công với cách mạng là 15.491 căn (khánh thành 5.815 căn và khởi công 9.676 căn); hỗ trợ nhà ở thuộc 2 chương trình mục tiêu quốc gia là 60.473 căn (khánh thành: 36.443 căn và khởi công mới 24.030 căn); hỗ trợ nhà ở thuộc Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát là 92.063 căn (khánh thành 39.439 căn và khởi công 52.714 căn).

Theo thống kê đến tháng 3.2025, các địa phương đã nhận được 2.836,8 tỷ đồng huy động từ Chương trình phát động cả nước chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát từ các bộ, ngành, địa phương, ngân hàng, tập đoàn, đạt gần 82% theo phương án phân công của Ban Chỉ đạo trung ương. Đến nay, có 21 đơn vị đã hoàn thành 100% việc chuyển kinh phí hỗ trợ tới địa phương. Có được kết quả này, cùng với sự vào cuộc của các Bộ, ngành, địa phương, các cấp, sự vào cuộc của “sức trẻ” Đoàn - Hội trong trong cả nước đã phát huy vai trò xung kích, tình nguyện của tuổi trẻ, huy động nguồn lực chung tay, góp sức xóa nhà tạm, nhà dột nát.

Khi sức trẻ tham gia vào xóa nhà tạm, nhà dột nát

Hưởng ứng phong trào "Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát" do Thủ tướng Chính phủ phát động, đoàn viên thanh niên trên cả nước đã nhanh chóng vào cuộc với hàng loạt công trình, phần việc thiết thực. Tại các vùng sâu, vùng xa, những ngôi nhà mới khang trang dần mọc lên, thay thế những mái nhà xiêu vẹo, dột nát. Trong đó, dự án tình nguyện “Hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát” của Tỉnh đoàn Bắc Giang được Trung ương Đoàn lựa chọn là một trong 14 công trình thanh niên tiêu biểu toàn quốc năm 2024.

Có được thành quà này, Phó Bí thư Tỉnh đoàn Bắc Giang Giáp Xuân Cảnh cho biết, thực hiện Dự án năm 2024, tuổi trẻ địa phương đã phát huy tinh thần chung sức, đồng lòng “ai có ít giúp ít, ai có nhiều giúp nhiều, ai có của giúp của, ai có công giúp công” với nhiều hình thức như: đoàn viên, thanh niên đóng góp ngày công xây dựng, tháo dỡ, san lấp mặt bằng; vận động xã hội hóa các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp, con em Bắc Giang thành đạt tham gia đóng góp kinh phí, hỗ trợ nguyên vật liệu, gạch, sơn, cửa, hệ thống điện, nước và các đồ dùng, vật dụng sinh hoạt gia đình... Toàn tỉnh đã thành lập 256 đội hình tình nguyện với 7.520 đoàn viên, thanh niên tham gia hỗ trợ xây dựng, sửa chữa nhà tạm, dột nát. Qua đó, các cấp bộ Đoàn đã hỗ trợ xây dựng mới 206 nhà; sửa chữa 130 nhà; hỗ trợ ít nhất 10.000 ngày công lao động; tổng trị giá trên 7,8 tỷ đồng.

Các công trình nhà ở sau khi được hỗ trợ đều phù hợp với nhu cầu sử dụng của từng gia đình, địa phương; đảm bảo các điều kiện có diện tích sử dụng tối thiểu 30m2, có khu vực để ở, nấu ăn, vệ sinh riêng và “3 cứng” (nền - móng cứng, khung - tường cứng, mái cứng), tuổi thọ từ 20 năm trở lên.

Trong quá trình triển khai Dự án đã xuất hiện nhiều mô hình hiệu quả, tiêu biểu như "Vận động người con thành đạt hỗ trợ sơn sửa nhà cho các hộ tại huyện Lạng Giang". Với việc triển khai mô hình này, đoàn viên, thanh niên đã vận động được hỗ trợ sơn mới 21 nhà với trị giá trên 350 triệu đồng, trao tặng 70 suất quà là các vật dụng thiết yếu phục vụ sinh hoạt trị giá 35 triệu đồng cho các hộ được xóa nhà tạm, nát trên địa bàn. Tuổi trẻ địa phương đã thành lập 21 đội hình tình nguyện với 250 đoàn viên, thanh niên tham gia đóng góp 600 ngày công tháo dỡ mái, tường nhà cũ, dọn dẹp mặt bằng cho các hộ đảm bảo điều kiện thi công.

Tương tự mô hình “Ngày làm việc vì cộng đồng” của Đoàn khối Doanh nghiệp đã vận động 100% đoàn viên, thanh niên đóng góp 1 ngày công kết hợp vận động các doanh nghiệp trong khối hỗ trợ trao kinh phí xây dựng mới 4 nhà, trị giá 190 triệu đồng; sửa chữa hệ thống điện cho 27 nhà trị giá hơn 50 triệu đồng…

Tương tự tại Hòa Bình, Ban Thường vụ Tỉnh Đoàn đã ban hành kế hoạch cụ thể nhằm thực hiện phong trào thi đua "Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước trong năm 2025”, cao điểm 450 ngày đêm hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát cho người dân trên địa bàn tỉnh. Theo đó, Ban Thường vụ Tỉnh Đoàn đã chỉ đạo thành lập 151 "Đội hình thanh niên tình nguyện hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát” tại các xã, phường, thị trấn và phân bổ chỉ tiêu hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát cho tổ chức Đoàn các huyện, thành phố thông qua chỉ tiêu công trình thanh niên các cấp hàng năm. Tính từ tháng 4.2024 đến hết năm 2024, các cấp bộ Đoàn toàn tỉnh tham gia hỗ trợ hàng nghìn ngày công lao động, hỗ trợ xóa 41 nhà tạm, nhà dột nát, trong đó xây mới 37 nhà, sửa chữa 4 nhà với tổng trị giá gần 7 tỷ đồng. Từ sự chung tay của thế hệ trẻ, nhiều căn nhà được sửa chữa, xây mới giúp người dân an cư, không còn lo chỗ ăn, chỗ ngủ khi mưa gió.

Theo kết quả báo cáo của Ban chỉ đạo Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát cho người nghèo tỉnh Hòa Bình, từ khi phát động Chương trình đến nay, toàn tỉnh đã thực hiện xây mới 1.975, sửa chữa 223 ngôi nhà trên tổng số 3.194 nhà tạm, nhà dột nát theo chương trình. Tỉnh Hòa Bình đang phấn đấu 3 đơn vị, gồm có: Thành phố Hòa Bình, huyện Lạc Thủy, huyện Lương Sơn hoàn thành chương trình trước ngày 30.4.2025, các huyện còn lại hoàn thành trước ngày 30.6.2025.

Hưởng ứng phong trào thi đua “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát” trên địa bàn toàn tỉnh, Tỉnh đoàn Nghệ An đăng ký thực hiện vận động xây dựng nhà ở cho hộ nghèo, hộ khó khăn trong giai đoạn 2023 - 2025 là 24 nhà, mỗi năm đăng ký hỗ trợ thực hiện 8 nhà. Trong năm 2023, Tỉnh đoàn đã hỗ trợ xây dựng 11 nhà với số tiền hỗ trợ từ 50 - 80 triệu đồng, trong năm 2024, Tỉnh đoàn đã hỗ trợ xây dựng và trao biển hỗ trợ 9 ngôi nhà với tổng mức hỗ trợ là 510.000.000 đồng, đến nay đã triển khai vận động các nguồn lực xã hội hoá khởi công xây dựng 8 ngôi nhà với số tiền 510 triệu đồng.

Tính đến tháng 3.2025, Tỉnh đoàn Nghệ An đã tiếp kêu gọi vận động nguồn kinh phí hỗ trợ xây dựng 5 căn nhà cho hộ khó khăn về nhà ở trên địa bàn tỉnh, cụ thể: Hỗ trợ 3 căn nhà mỗi căn trị giá 50 triệu đồng cho người dân trên địa bàn huyện Quế Phong, đã khởi công 1 căn nhà cho 1 hộ dân tại bản Chiếng, xã Hạnh Dịch, huyện Quế Phong, 2 căn nhà còn lại đang chờ Huyện đoàn tiếp tục rà soát đối tượng để hỗ trợ. Vận động kinh phí hỗ trợ xây dựng 2 căn nhà với số tiền mỗi căn là 60 triệu đồng. Tính đến hiện tại, Tỉnh đoàn Nghệ An đã kêu gọi được 26/24, vượt chỉ tiêu so với đăng ký 2 nhà.