Quyết liệt, chủ động
Thời gian qua, bám sát các văn bản chỉ đạo của Trung ương, UBND tỉnh và Sở Nội vụ, các địa phương trên địa bàn tỉnh Nghệ An đã chủ động, tích cực chuẩn bị phương án sắp xếp, tổ chức lại ĐVHC cấp xã; đơn cử, tại Thanh Chương, trên cơ sở tham khảo ý kiến Nhân dân, các bậc trí thức cũng như các cựu lãnh đạo qua các thời kỳ, huyện đã xây dựng 8 phương án (sắp xếp từ 6 - 14 xã/tổng 29 xã, thị trấn); đồng thời, lựa chọn, đặt trụ sở hành chính - chính trị mới có vị trí thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.

Với Quỳnh Lưu, từ hiện trạng diện tích tự nhiên 439,78km2, dân số 336.617 người và 25 xã, thị trấn, Ban Chỉ đạo huyện đã thống nhất phương án sắp xếp thành 7 ĐVHC cấp xã mới, giảm 18 đơn vị (giảm 72%); đồng thời, huyện cũng xây dựng dự kiến phương án sắp xếp cán bộ, công chức; đặt tên cho các xã mới gắn với số thứ tự từ 1 - 7 để thuận lợi cho việc số hóa, cập nhật dữ liệu thông tin... Hay như Nghi Lộc, trên cơ sở rà soát 23/23 ĐVHC cấp xã không đạt tiêu chuẩn theo quy định, huyện cũng đã xây dựng phương án sắp xếp thành 7 xã mới (giảm 69,5%) dựa trên nhiều tiêu chí.
Còn với Yên Thành, Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Hoàng Danh Truyền chia sẻ, thực hiện Kết luận số 127/KL-TW ngày 28.2.2025 của Bộ Chính trị, huyện đã giao các phòng, ngành, địa phương nâng cao tinh thần trách nhiệm trong thực thi công vụ; chuẩn bị đầy đủ kế hoạch về quản lý, sử dụng trụ sở, tài sản, tài chính; chủ động chỉnh lý, sắp xếp hồ sơ trên các lĩnh vực khoa học, dễ lưu trữ để không để thất thoát hồ sơ...; đồng thời, tăng cường kiểm tra việc chấp hành kỷ luật, kỷ cương hành chính đối với tổ chức, đơn vị trực thuộc, kịp thời phát hiện, xử lý các vi phạm, khuyết điểm và có biện pháp chấn chỉnh, phòng ngừa.
Cùng với các huyện Thanh Chương, Quỳnh Lưu, Yên Thành… xây dựng phương án sắp xếp, sáp nhập xã cũng được các địa phương như Tân Kỳ, Diễn Châu, Kỳ Sơn… nghiên cứu thận trọng trên cơ sở bám sát các nguyên tắc và tiêu chuẩn sắp xếp theo Kết luận số 137 ngày 28.3.2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư. Đó là thực hiện sắp xếp cấp xã theo hướng giảm khoảng 50% ĐVHC hiện tại và không hình thành “cấp huyện thu nhỏ” nhằm đưa cán bộ thật sự gần dân, sát dân, phục vụ tốt người dân, doanh nghiệp.
Theo lãnh đạo nhiều địa phương, các phương án sắp xếp ĐVHC cấp xã đều được tính toán đến các yếu tố về quy hoạch phát triển, quy mô dân số, diện tích, phù hợp với sinh hoạt, phong tục tập quán lâu nay của người dân… Song song với xây dựng phương án sắp xếp bộ máy, các huyện, thị xã cũng đã quán triệt tinh thần đoàn kết làm việc cao độ cho cán bộ, xem đây là tiêu chí đánh giá cán bộ khi sắp xếp ĐVHC.
Theo Bí thư Thị ủy Hoàng Mai Lê Trường Giang, thị xã đang tập trung chỉ đạo giải quyết những vấn đề cấp thiết như bồi thường giải phóng mặt bằng thực hiện các dự án đầu tư quan trọng của tỉnh trên địa bàn, tạo động lực phát triển của tỉnh. “Những nhiệm vụ này nếu chính quyền thị xã không quyết tâm thực hiện thì sau này khi chuyển giao cho chính quyền cấp cơ sở sẽ khó khăn hơn. Đây có thể xem là cơ hội để các cán bộ thể hiện trách nhiệm của mình trước Nhân dân”, ông Giang chia sẻ.
Tạo đồng thuận trong cán bộ, đảng viên và Nhân dân
“Thực hiện sắp xếp ĐVHC cấp xã và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp là nhiệm vụ hết sức quan trọng và có ý nghĩa” - nhấn mạnh điều này, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Đức Trung cho rằng: mục tiêu quan trọng nhất là xây dựng chính quyền theo hướng gần dân, sát dân và đáp ứng nhanh nhất, hiệu quả nhất yêu cầu phục vụ người dân.

Tổ công tác UBND tỉnh về rà soát, nghiên cứu, định hướng sắp xếp đơn vị hành chính các cấp kiểm tra một số công trình dự án trên địa bàn thị xã Hoàng Mai
Theo Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Đức Trung, thời gian qua, Nghệ An đã tập trung triển khai sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị theo các nghị quyết, kết luận, hướng dẫn của Trung ương; cụ thể, UBND tỉnh đã thành lập 5 Tổ công tác do các Phó Chủ tịch UBND tỉnh làm tổ trưởng làm việc với các huyện, thành phố, thị xã để rà soát, định hướng về phương án sắp xếp ĐVHC, bố trí đội ngũ cán bộ, công chức, sử dụng tài sản công và đặt trụ sở hành chính mới sau sắp xếp...; đồng thời, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của cán bộ cấp huyện, cấp xã và Nhân dân, qua đó để chủ động kế hoạch, phương án thực hiện khi chính quyền mới đi vào hoạt động.
Bên cạnh nỗ lực của Đảng ủy UBND tỉnh, UBND tỉnh, các địa phương ở Nghệ An cũng đã chủ động xây dựng các phương án sắp xếp; quá trình thực hiện đã bám sát các nguyên tắc và tiêu chí theo quy định; thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động, cơ bản tạo được sự đồng thuận của cán bộ, đảng viên và nhân dân… “Sở Nội vụ đã bám sát các chỉ đạo của Trung ương, chủ động, kịp thời tham mưu và ban hành các văn bản hướng dẫn, xây dựng các phương án phù hợp, linh hoạt với thực tiễn của tỉnh; tham mưu Ban Thường vụ Tỉnh ủy thành lập Ban Chỉ đạo, kế hoạch hoạt động của Ban Chỉ đạo, phương án sắp xếp ĐVHC cấp xã, thông báo phân công nhiệm vụ của thành viên, kế hoạch lấy ý kiến cử tri...”, Bí thư Tỉnh ủy đánh giá.
Trao đổi tại cuộc họp Ban Chỉ đạo cấp tỉnh thực hiện sắp xếp ĐVHC các cấp mới đây, Giám đốc Sở Nội vụ Nguyễn Viết Hưng nhấn mạnh, Ban Chỉ đạo tôn trọng đề xuất xây dựng phương án của các địa phương nhưng phải bảo đảm hài hòa để có tỷ lệ giảm chung toàn tỉnh, không cào bằng, máy móc, rập khuôn… Cùng với sắp xếp tổ chức bộ máy theo hướng tinh, gọn, mạnh, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả… cũng cần phải cơ cấu, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, bảo đảm chính quyền cấp xã gần dân, sát dân và phục vụ người dân tốt hơn.
Tỉnh Nghệ An có 412 ĐVHC cấp xã, gồm 362 xã, 33 phường, 11 thị trấn; qua sắp xếp trình phương án giảm 282 ĐVHC cấp xã (tỷ lệ giảm 68,45%), còn 130 xã (11 phường, 119 xã)… Trong 130 ĐVHC sau sắp xếp, có 126 ĐVHC mới đã bảo đảm tiêu chuẩn theo quy định; có 4 ĐVHC mới chưa bảo đảm tiêu chuẩn theo quy định nhưng có các yếu tố đặc thù.