Theo Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung ương, dịch não tủy là một chất lỏng tồn tại trong các não thất và tủy sống, có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ não, lấy các nguồn dinh dưỡng cần thiết từ máu cung cấp cho não và loại bỏ các chất thải từ các tế bào não.
Nguyên nhân của lỗ hoặc vết rách có thể do chấn thương đầu và phẫu thuật não hoặc xoang. Tình trạng này xảy ra khi dịch não tủy bị rò rỉ qua lỗ thủng ở màng cứng hoặc hộp sọ và chảy ra ngoài qua tai, thành sau họng hoặc qua hốc mũi.
người bệnh (Ảnh: BVCC)
Điển hình, trường hợp bệnh nhân Nguyễn Văn T (63 tuổi, Vĩnh Phúc) nhập viện với tình trạng sốt, mũi chảy dịch trong suốt cùng các triệu chứng của viêm màng não.
Qua khai thác bệnh sử, người nhà bệnh nhân cho biết, sau khi được phẫu thuật xoang tại một cơ sở y tế, bệnh nhân đã có những biểu hiện bất thường như sốt cao, đầu đau dữ dội, mũi nhiễm trùng và chảy nước liên tục.
Tại đây, bệnh nhân chẩn đoán bị viêm màng não và được người nhà đã chuyển tới Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung ương.
Theo bác sĩ nội trú Nguyễn Toàn Thắng – Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung ương, người trực tiếp điều trị cho bệnh nhân cho biết: phẫu thuật nội soi mũi xoang được thực hiện rất phổ biến hiện nay do ưu điểm vượt trội về hiệu quả và an toàn, song vẫn có thể xảy ra rủi ro.
Qua đó, các biến chứng có thể gặp bao gồm: rò dịch não tủy, thủng nền sọ, viêm màng não, tổn thương não, chảy nước mắt, nhìn đôi, mất thị lực…
Trường hợp, bệnh nhân T đã bị rò dịch não tủy sau khi phẫu thuật mũi xoang. Đây là trường hợp hiếm gặp và cần phẫu thuật vá ngay lỗ rò để ngăn sự thông thương giữa mũi và sọ não.
Sau khi hội chẩn và được sự đồng ý của gia đình, kíp mổ đã tiến hành phẫu thuật nội soi vá lại nền sọ cho người bệnh bằng vật liệu tự thân và keo sinh học, sử dụng hệ thống mổ định vị không gian ba chiều- là hệ thống mổ hiện đại nhất hiện nay.
Đây là trường hợp lỗ rò có kích thước khá lớn, dịch não tủy chảy ra nhiều, vấn đề quan trọng nhất là phải bịt kín đường rò, đòi hỏi phẫu thuật viên có nhiều kinh nghiệm.
Bác sĩ nội trú Nguyễn Toàn Thắng cho biết thêm, lỗ rò dịch não tủy gây nên sự thông thương giữa khoang dịch não tuỷ và hốc mũi là điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập gây nên viêm màng não, một bệnh lý nhiễm trùng nặng, nguy cơ tử vong cao.
Đối với trường hợp do bẩm sinh, dấu hiệu thường xuất hiện tự phát như: chảy dịch mũi, ngạt mũi hoặc viêm màng não. Ngoài nguyên nhân bẩm sinh, rò dịch não tủy có thể xảy ra sau chấn thương hoặc sau phẫu thuật.
Các trường hợp còn lại xuất hiện các dấu hiệu thứ phát như: sốt, buồn nôn, rét run, chảy mũi trong, các triệu chứng thần kinh như lơ mơ, thay đổi về hành vi, tâm lý và tiền căn viêm màng não tái đi tái lại…
Bác sĩ Thắng khuyến cáo nếu gặp những dấu hiệu nêu trên, đặc biệt khi tình trạng viêm màng não tái phát nhiều lần, người bệnh nên đến khám tại các cơ sở y tế chuyên sâu, uy tín với trang thiết bị hiện đại, đội ngũ bác sĩ có trình độ chuyên môn cao để tìm nguyên nhân và điều trị kịp thời, tránh những biến chứng đáng tiếc.
