Bắc Cực nóng

Theo Thefiscaltimes, điện Kremlin đang thực hiện một chiến lược quân sự mới để khẳng định chủ quyền và lãnh thổ ở Bắc Cực. Mới đây hãng thông tấn Nga Ria Novosti cho biết, Bộ Tổng tham mưu các lực lượng vũ trang Nga thông báo, trước cuối năm 2014, họ sẽ thành lập cơ cấu chỉ huy mới mang tên Hạm đội phương Bắc - Liên minh chỉ huy chiến lược. Cơ cấu mới sẽ được cấu thành từ lực lượng của Hạm đội phương Bắc, các lữ đoàn Bắc cực, các đơn vị của lực lượng không quân, phòng không và các cơ quan kiểm soát.

Trước đó, Nga đã công bố kế hoạch chi 40 tỷ USD để phát triển Kế hoạch Bắc cực đến năm 2020. Tổng thống Nga Vladimir Putin cho hay: “Nga sẽ trở lại Bắc Cực và tăng cường phát triển khu vực đầy tiềm năng này. Nga cần phải tận dụng mọi đòn bẩy để bảo vệ an ninh và lợi ích quốc gia”.

Nguồn: ITN

Các chuyên gia ước tính, Bắc Cực dự trữ khoảng 30% nguồn cung khí đốt của thế giới, và 13% nguồn cung dầu. Đó là lý do tại sao các công ty như Royal Dutch Shell, tập đoàn dầu khí Bắc Cực của Mỹ và Tập đoàn khí đốt Gazprom của Nga tranh giành quyền khai thác trên lãnh thổ Bắc Cực. Mỗi quốc gia tham gia giành giật Bắc Cực theo một kiểu khác nhau. Đáng lo ngại là cuộc đua này không chỉ dừng lại ở những tuyên bố chủ quyền, mà còn chuyển sang các động thái có tính quân sự.

Theo luật quốc tế, mỗi nước trong 5 quốc gia có biên giới giáp Bắc Cực đều bị giới hạn bởi một vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý từ bờ biển của nước mình. Bắc Cực cũng không phải là sở hữu của nước nào như văn bản của Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Canada John Baird trình lên LHQ năm ngoái. Canada cũng khẳng định rằng dãy núi Lomonosov, một dãy núi ngầm dưới biển giữa đảo Ellesmere, đỉnh biên giới phía bắc Canada và vùng duyên hải Siberia phía đông của Nga, là lãnh thổ của mình. Thế nhưng vào 2007, Nga đã chứng minh dãy núi Lomonosov là phần kéo dài của lục địa Siberia và các nhà khoa học Nga đã cắm lá cờ để khẳng định chủ quyền.

Trong khi đó, Đan Mạch cũng tiến hành các cuộc thăm dò, khảo sát Bắc Băng Dương. Rất nhiều nhà khoa học nước này cho rằng, dãy núi Lomonosov là phần kéo dài của đảo Greenland. Còn Nga đã thành lập Bộ tư lệnh chiến lược hợp nhất - Hạm đội phương Bắc để bảo vệ dầu khí trên thềm lục địa Bắc Cực như đã nói ở trên. Thật là không may cho các công ty Mỹ khi Lầu Năm Góc đã tụt lại phía sau chặng đua với việc sở hữu chỉ hai trong số các tàu phá băng cần thiết để di chuyển ở vùng nước Bắc Cực. Con số này thật nhỏ nhoi với 25 chiếc của Nga.

Thực tế, Bắc Cực đã không còn là chiến lược quan trọng đối với Lầu Năm góc kể từ sau Chiến tranh lạnh, khi tên lửa được thử nghiệm tại đây và Mỹ cũng như Xô Viết đã sử dụng tàu ngầm tuần tra tại khu vực này. Tuy nhiên, khi băng tại Bắc Cực tan chảy và biến nơi đây thành chiến lược quan trọng, Washington lại chuyển sự chú ý của mình trở lại với phương Bắc. Tháng 11 vừa qua, Bộ Quốc phòng Mỹ đã đưa ra một chiến lược mới liên quan đến Bắc Cực nhằm đem lại lợi ích cho đất nước cờ hoa ở khu vực này.

Chiến lược này kêu gọi Lầu Năm Góc phải hành động để bảo đảm rằng quân đội Mỹ có thể đẩy lùi cuộc tấn công cùa kẻ thù đặt trụ sở tại Bắc Cực. Chiến lược cụ thể ngắn gọn, kêu gọi tăng cường đào tạo quân lính để họ có thể chiến đấu trong điều kiện khắc nghiệt của Bắc Cực cũng như chuẩn bị cho sự hợp tác với các cơ quan liên bang khác. Bên cạnh đó, Mỹ sẵn lòng bắt tay cùng với các đồng minh. Hiện, Lầu Năm Góc tin rằng Bắc Cực đang dần trở thành vùng lãnh thổ bị tranh chấp, và Bộ Quốc phòng sẽ hành động để bảo vệ lợi ích của nước Mỹ. Đồng thời, người Mỹ cũng khẳng định vùng đáy Bắc Cực liên kết với thềm lục địa Mỹ tại Alaska.

Lịch sử đã chỉ ra rằng, con người đã không ngừng chạy đua để khám phá ra những giới hạn mới. Và công cuộc khám phá nào cũng nhanh chóng kéo theo những mâu thuẫn, xung đột. Và điều này có xảy ra ở cuộc chạy đua tranh giành Bắc Cực hay không, chúng ta không thể bảo đảm. Cũng như việc khai thác ở Bắc Cực sắp diễn ra, liệu rằng việc làm ô nhiễm môi trường, hay một thảm họa môi trường như vụ tràn dầu ở vịnh Mexico vài năm trước có xảy ra?