Argentina: An sinh xã hội ngay trên đường phố
Để giảm gánh nặng mưu sinh cho những người nghèo, thất nghiệp, những người hảo tâm tại Argentina đã đặt các tủ lạnh chứa đầy thức ăn tại các điểm công cộng. Chính sách an sinh xã hội này đã nhận được sự hưởng ứng của người dân trong bối cảnh thất nghiệp và lạm phát tăng cao do kinh tế khó khăn và tiềm ẩn nhiều nguy cơ.
“Chiếc tủ lạnh xã hội”
| Mặc dù Argentina là một trong những nước có sản lượng nông sản lớn nhất thế giới, nhưng một bộ phận không nhỏ người dân nước này vẫn luôn bị đói và sống trong cảnh nghèo túng. Tỷ lệ lạm phát lên tới 40%, giá hàng hóa tiêu dùng phi mã trong khi mức lương hữu hạn khiến người lao động Argentina không đủ tiền để mua đồ ăn. Các nhà nghiên cứu đến từ Trường Đại học Công giáo ước tính trong ba tháng đầu năm nay, có khoảng 1,4 triệu người dân Argentina đã rơi vào cảnh đói nghèo. Nghiên cứu cũng cho thấy có khoảng 34,5% trong tổng số 40 triệu dân quốc gia Nam Mỹ này sống dưới mức nghèo khổ. Trong khi đó, số người mất việc làm kể từ khi Tổng thống Mauricio Macri nhậm chức cuối năm ngoái lên tới 140.000 người. |
Ông Luis Pondal, một chủ nhà hàng ở thành phố Tucuman, miền Bắc Argentina cho biết, mình khá vất vả khi phải xử lý lượng lớn thực phẩm dư thừa sau một ngày bán hàng. Trong số này còn rất nhiều rau, củ, quả, thịt cá và thậm chí thức ăn đã chế biến vẫn có thể sử dụng được và sẽ là không chấp nhận được nếu vứt bỏ chúng trong khi nhiều người nghèo vẫn bị đói. Điều đáng nói là những người vô gia cư sẽ lại bới tìm đồ ăn trong những thùng rác của các nhà hàng, gây ra những phiền toái không nhỏ. Những người rơi vào tình thế của Pondal tại các thành phố lớn ở Argentina không ít. Và đây chính là khởi nguồn cho ý tưởng về “chiếc tủ lạnh xã hội” đặt cạnh các nhà hàng, bên trong chứa đầy thực phẩm. Thay vì vứt đồ ăn, thực phẩm vào thùng rác, các nhà hàng, các cá nhân có thể đem chúng tới các nơi tiếp nhận của chính quyền sở tại, để chúng có cơ hội “đàng hoàng” đến với những người túng bấn, nghèo đói.
Thực tế, từ nhiều năm qua, mô hình hỗ trợ - tương thân tương ái này đã được áp dụng tại các nước châu Âu trong giai đoạn suy thoái kinh tế, đặc biệt phổ biến ở Tây Ban Nha và Đức. Không chỉ có các nhà hàng mà các siêu thị cũng hưởng ứng phong trào này khi họ tặng cho các tổ chức nhân đạo hàng hóa, thực phẩm đã quá thời hạn sử dụng in trên bao bì nhưng vẫn có thể sử dụng để tránh lãng phí. Xu hướng này đã nhanh chóng lan rộng tại Argentina.
Chiếc tủ lạnh đặt bên ngoài nhà hàng của ông Pondal đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của mình từ tháng 2 vừa qua và hiện tại Argentina có hơn 50 chiếc tủ lạnh như vậy. Nổi tiếng nhất có lẽ là chiếc tủ lạnh tại trung tâm quảng trường Plaza de Mayo ở Thủ đô Buenos Aires ngay trước Phủ Tổng thống với dòng chữ: “Hãy lấy đi những gì bạn cần”. Tủ lạnh này do tổ chức từ thiện Red Solidaria quản lý và các chủ nhà hàng mỗi ngày đưa tới đây những suất ăn đã được chuẩn bị sẵn. Thứ sáu hàng tuần, tại đây cũng phục vụ miễn phí món súp gà truyền thống của người dân Argentina.
Năm thử lửa
Giới phân tích nhận định năm 2016 là năm “thử lửa” đối với những thay đổi mà Chính phủ mới của Argentina đang tiến hành, đặc biệt là kiềm chế lạm phát và giữ ổn định xã hội. Chỉ trong vòng hơn nửa tháng sau khi nhậm chức, Chính phủ của ông Macri đã bãi bỏ mức trần tỷ giá hối đoái, các biện pháp cấm đoán và kiểm soát đối với các nhà sản xuất công nghiệp và nông nghiệp, đồng thời tiến hành cắt giảm bộ máy công chức nhà nước cồng kềnh, cam kết giải quyết cuộc kiện cáo với các quỹ “kền kền”, bắt đầu cắt giảm các chính sách trợ giá đối với dịch vụ khí đốt và điện.
 Tủ lạnh cho người nghèo để sẻ chia thức ăn, chống lãng phí |
Mặc dù tất cả các chính sách đang thực hiện đã được ông Macri đề cập tới trong chiến dịch tranh cử, nhưng người dân Argentina hiểu rằng những gì đến vào năm 2016 này sẽ là “mặt khác của đồng xu”. Người dân Argentina vốn đã quen chung sống với tình trạng lạm phát cao nhưng vẫn rất lo ngại về việc giá cả sẽ tăng vọt.
Argentina được thiên nhiên ban cho một vị trí địa lý tuyệt vời. Các vùng đồng bằng ở miền trung Argentina - nơi đa số người dân sinh sống - là vùng đất màu mỡ, khí hậu ôn hòa. Tuy nhiên, nước này vẫn không tránh được những chướng ngại vật vốn cản trở sự phát triển kinh tế của các nước Mỹ Latin nói chung, đó là tình trạng thiếu vốn. Vì vậy, thách thức mà Chính phủ Buenos Aires phải đối mặt là thu hút nguồn ngoại tệ dồi dào để ngăn nguồn dự trữ ngoại tệ của Ngân hàng Trung ương sụt giảm, từ đó mới có thể giữ cho đồng nội tệ peso không tiếp tục bị mất giá. Các thỏa thuận với các nhà xuất khẩu nông phẩm, các khoản vay trị giá 5 tỷ USD của Ngân hàng phát triển liên Mỹ (BID) và thỏa thuận với Trung Quốc hoán đổi đồng Nhân dân tệ có trong Ngân hàng Trung ương sang USD là những nỗ lực đầu tiên của chính phủ mới để thu hút ngoại tệ.
Trong tất cả các chính sách và biện pháp nói trên, kết quả còn phụ thuộc rất nhiều vào cuộc thương lượng giữa Chính phủ với các tổ chức công đoàn rất mạnh ở Argentina. Cho tới lúc này, các nghiệp đoàn đã cảnh báo sẽ đấu tranh để đòi tăng lương sau khi đồng tiền bị phá giá tới hơn 30% với việc chính phủ bỏ trần tỷ giá hối đoái cũng như việc cắt giảm trợ giá điện và khí đốt. Sự vận động phức tạp của thị trường và sức mua của người dân là yếu tố quan trọng quyết định tương lai của nền kinh tế Argentina tới đây.
