APU: Cơ cấu tổ chức gọn nhẹ, đơn giản

      Thành viên 
      Thành viên của APU là các đoàn đại biểu quốc gia gồm các nghị sỹ của các nghị viện thành viên. Tuy nhiên, các cựu nghị sỹ, các quan chức từng phục vụ cho APU hoặc cho Châu Phi cũng có thể được trao quy chế đại biểu danh dự nếu đoàn đại biểu đó yêu cầu và được Đại hội đồng chấp thuận. Mỗi đoàn đại biểu có nhiệm vụ thông báo cho Nghị viện và Chính phủ nước mình những nghị quyết, khuyến nghị mà APU đã thông qua, thúc đẩy việc thực hiện những quyết định này. Mỗi năm, các đoàn đại biểu có trách nhiệm báo cáo kịp thời và đầy đủ cho Ban thư ký quá trình và kết quả thực hiện các nghị quyết. Mỗi đoàn đại biểu có phương tiện hành chính và tài chính riêng để giữ mối liên hệ thường xuyên với APU. Hàng năm, các đoàn thông báo thành phần cho Ban thư ký và đóng góp lệ phí theo quy định của APU. Hiện APU đã có 40 thành viên.
      Đại hội đồng
      Là cơ quan quyền lực nhất của APU, bao gồm Chủ tịch nghị viện các nước thành viên hoặc người mà chủ tịch chỉ định làm đại diện cho mình ở APU, thường là Phó chủ tịch. Hoạt động của Đại hội đồng diễn ra ở các kỳ họp thường niên. Mỗi nghị viện thành lập một đoàn đại biểu quốc gia để tham dự hội nghị. Số lượng đại biểu của mỗi đoàn tỷ lệ với số dân của nước đó. Các đoàn đại biểu đều phải bảo đảm sự tham gia bình đẳng của các nghị sỹ nữ. Những nước đã gửi đơn gia nhập nhưng chưa có quyết định có thể được tham dự hội nghị với tư cách quan sát viên. Ngoài ra, những nước Châu phi không phải là thành viên của Liên minh, có hoặc không có cơ quan lập pháp, những tổ chức khu vực và thế giới cũng có thể trở thành quan sát viên nếu gửi thư yêu cầu cho APU.
      Mỗi năm Đại hội đồng nhóm họp một lần duy nhất vào cuối năm. Tại đó, Đại hội đồng thảo luận và ra nghị quyết về các vấn đề thời sự, bầu Ban chấp hành, thảo luận và thông qua báo cáo hoạt động của Ban chấp hành, thông qua những điểm sửa đổi trong quy chế hoạt động của APU, đưa ra quyết định đối với đơn xin gia nhập của nghị viện, bãi bỏ tư cách thành viên của đoàn đại biểu…

      Ban chấp hành
      Mỗi đoàn nghị sỹ cử ra 2 thành viên tham gia Ban chấp hành. Chủ tịch của Ban chấp hành do Đại hội đồng chọn lựa và người giữ chức vụ này nhất thiết phải là Chủ tịch nghị viện của một nước thành viên. Chủ tịch Ban chấp hành hiện nay là bà Immaculée Nahayo, Chủ tịch Quốc hội Burundi, được Đại hội đồng bầu vào chức vụ này tại Hội nghị thường niên diễn ra Bujumbura, Burundi, cuối tháng 11 vừa qua.
      Hàng năm Ban chấp hành tiến hành 2 kỳ họp thường. Kỳ họp đầu tiên diễn ra trong 4 tháng đầu năm, thường dành để thảo luận những vấn đề chung như xem xét báo cáo của kiểm toán viên, dự kiến chương trình nghị sự cho kỳ họp tới. Kỳ họp thứ hai diễn ra ngay trước phiên họp toàn thể của Đại hội đồng, có nhiệm vụ thông qua ngân sách cho năm tài khóa mới và chương trình nghị sự của Đại hội đồng. Ban chấp hành cũng có thể triệu tập kỳ họp bất thường nếu Văn phòng yêu cầu. Mỗi kỳ họp của Ban chấp hành kéo dài không quá 3 ngày và tiến hành công khai. Các quyết định được thông qua với đa số tương đối. Trong trường hợp số phiếu ủng hộ và phản đối ngang nhau, ý kiến của Chủ tịch Ban chấp hành sẽ mang tính quyết định.
      Ban thư ký
      Là cơ quan quản lý hành chính và tài chính của APU. Với chức năng này, Ban thư ký có nhiệm vụ xem xét đơn xin gia nhập của các nghị viện, quản lý hồ sơ của các thành viên, đề xuất và chịu trách nhiệm giám sát quá trình triển khai ngân sách hàng năm. Bên cạnh đó, Ban thư ký còn có trách nhiệm bảo đảm mối liên hệ giữa APU với các nghị viện thành viên và giữa APU với các tổ chức khu vực và quốc tế, đảm nhận vai trò đại diện của APU tại các hội nghị quốc tế.
      Các thành viên của Ban thư ký có nhiệm kỳ 4 năm và chỉ được tái bổ nhiệm duy nhất một lần. Tổng thư ký được Đại hội đồng bầu ra trên cơ sở đề xuất của Ban chấp hành và chịu trách nhiệm trước cơ quan này. Tại kỳ họp thứ 25 của Đại hội đồng UPA diễn ra vào tháng 10.2002, ông Abdelgadir Abdalla đã được bầu làm Tổng thư ký và tại kỳ họp lần thứ 29 vừa qua, ông tiếp tục được Hội đồng tin tưởng giao phó giữ cương vị này.

Nguyễn Quang