An sinh - xã hộiƯớc mơ an cư của người dân vùng chồng lấn địa giới
Hơn 1.000 người dân tại vùng giáp ranh giữa hai tỉnh Kon Tum và Quảng Nam đang phải đối mặt với cuộc sống khó khăn khi ranh giới hành chính chưa được phân định rõ ràng. Như những người "mắc kẹt" giữa hai địa phương, quyền lợi cơ bản nhất của những người dân nơi đây vẫn đang bị bỏ ngỏ.
"Đất một nơi, hộ khẩu một nẻo"
Trong suốt nhiều năm qua, tình trạng chồng lấn địa giới hành chính giữa tỉnh Kon Tum và Quảng Nam đã khiến cuộc sống của hơn 1.000 người dân vào cảnh "đất một nơi, hộ khẩu một nẻo". Bất cập kéo dài này không chỉ gây ra những phiền toái trong các thủ tục hành chính mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến mọi mặt đời sống của người dân nơi đây. Từ việc học hành của con trẻ, tiếp cận dịch vụ y tế, làm giấy tờ tùy thân cho đến quyền sở hữu tài sản hợp pháp đều trở thành những rào cản lớn. Hàng trăm hộ gia đình đang sống trong cảnh tạm bợ, giấc mơ về một cuộc sống ổn định và an cư vẫn còn bỏ ngỏ.

Nằm cách trung tâm tỉnh Kon Tum hơn 120km, xã Đăk Nên (huyện Kon Plông), vốn đã biệt lập giữa đại ngàn. Để đến với khu vực có chồng lấn địa giới với Quảng Nam càng gian nan gấp bội. Từ trung tâm xã, phải vượt thêm khoảng 20km đường đất gồ ghề, sỏi đá lởm chởm, uốn lượn quanh triền núi, xuyên qua những cánh rừng rậm mới đến được. Vào mùa mưa, con đường này trở nên trơn trượt, nhiều đoạn gần như bị cô lập hoàn toàn, khiến công tác quản lý hành chính và tiếp cận các dịch vụ công càng thêm khó khăn.
Nhiều người dân sinh sống tại đây đã lâu chia sẻ dù cuộc sống còn nhiều thiếu thốn, nhưng họ không muốn rời đi. Chỉ mong chính quyền sớm giải quyết dứt điểm tình trạng này, đầu tư hạ tầng, có điện, có đường để bà con bớt khổ". Không chỉ những người lớn tuổi, mà ngay cả thế hệ trẻ nơi đây cũng đang hết sức gian nan. Suốt nhiều năm qua, các cháu phải học tiểu học, THCS tại xã Trà Vinh, cách nhà hàng chục cây số. Đến cấp trung học phổ thông, quãng đường còn xa hơn, các em phải xuống tận trung tâm huyện Nam Trà My. Chính vì những khó khăn đó, nhiều trường hợp bỏ dở việc học sau khi tốt nghiệp THCS.
Hy vọng về tương lai "an cư lạc nghiệp"
Lãnh đạo UBND xã Đăk Nên cho biết, mặc dù phần đất thuộc quyền quản lý của tỉnh Kon Tum, nhưng phần lớn cư dân lại có hộ khẩu đăng ký tại tỉnh Quảng Nam. Cuối tháng 4 vừa qua, Bộ Nội vụ đã về khảo sát thực tế và ghi nhận ý kiến của người dân. Đa số người dân bày tỏ nguyện vọng tiếp tục là cư dân của Quảng Nam, một số ít mong muốn được sáp nhập về Kon Tum.

Trước thực trạng này, Bộ Nội vụ đã có văn bản gửi UBND hai tỉnh Kon Tum và Quảng Nam, yêu cầu phối hợp giải quyết dứt điểm vấn đề chồng lấn địa giới giữa xã Đăk Nên (huyện Kon Plông, Kon Tum) và xã Trà Vinh (huyện Nam Trà My, Quảng Nam). Bộ cũng đề nghị hai địa phương làm việc cùng Bộ Nông nghiệp và Môi trường để được hướng dẫn cụ thể, bảo đảm thực hiện đúng theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Trong đề án sắp xếp địa giới hành chính trình ngày 29/4, tỉnh Kon Tum đã đưa ra hai phương án giải quyết khu vực chồng lấn. Một là chuyển hơn 1.000 nhân khẩu đang sinh sống tại đây về tỉnh Quảng Nam để sáp nhập vào TP. Đà Nẵng. Hai là chuyển số dân này về nhập hộ khẩu tại tỉnh Quảng Ngãi (theo phương án tỉnh Kon Tum nhập địa bàn này vào tỉnh Quảng Ngãi). Tuy nhiên, theo Chủ tịch UBND tỉnh Kon Tum Lê Ngọc Tuấn, Bộ Nội vụ đã nêu rõ quan điểm là giữ nguyên địa giới theo Chỉ thị 364-CT. “Với định hướng đó, phương án khả thi nhất là đưa toàn bộ người dân về Kon Tum. Tỉnh sẵn sàng tiếp nhận, hỗ trợ và tạo điều kiện để bà con sớm ổn định cuộc sống”, ông Tuấn khẳng định.
Mới đây, Văn phòng Chính phủ đã có Văn bản 4362/VPCP-TCCV truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình về vấn đề này. Trong đó, Phó Thủ tướng Thường trực yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh Kon Tum và Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam nghiên cứu, kịp thời đề xuất Chính phủ xem xét trong quá trình thực hiện sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.