Tháng 11.2023, tại Kỳ họp thứ Sáu, Quốc hội Khoá XV đã chính thức thông qua Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự (ANTT) ở cơ sở. Đây là lực lượng được kiện toàn từ 3 lực lượng đang tồn tại, gồm: bảo vệ dân phố, công an xã bán chuyên trách và đội trưởng, đội phó đội dân phòng.
Ngày 1.7.2024, hoà chung không khí lực lượng tham gia bảo vệ ANTT cơ sở ra mắt trên toàn quốc, lực lượng tại Quảng Bình cũng nêu cao tinh thần, sẵn sàng cho những nhiệm vụ và trọng trách mới.
“Cống hiến đến khi nào còn sức khỏe”
Ông Trương Viết Thuyền năm nay đã 70 tuổi nhưng lại là một trong những lá cờ đầu của lực lượng tham gia bảo vệ ANTT tại phường Bắc Lý, TP. Đồng Hới (Quảng Bình). Ông là cựu chiến binh từng tham gia kháng chiến chống Mỹ. Từ 2006 đến nay, đã hơn 18 năm, tuổi hưu trí của ông đều dành cho công tác bảo vệ tổ dân phố. Để đến khi thất thập, ông Trương Viết Thuyền tiếp tục viết đơn tự nguyện tham gia lực lượng mới.
“Ngày trước, được người dân trong xóm tin tưởng cử tham gia bảo vệ tổ dân phố. tôi cũng hết lòng phụng sự, mà thời gian chóng qua đã gần 20 năm rồi. Giờ vẫn còn nhiệt huyết nên làm được đến khi nào thì làm, không phụ lòng bà con và cán bộ tin tưởng”, ông Trương Viết Thuyền chia sẻ.
"Giờ vẫn còn nhiệt huyết nên xin tình nguyện làm được đến khi nào thì làm, không phụ lòng bà con và cán bộ tin tưởng. Chỉ mong có sức khỏe là cống hiến."
- Ông Trương Viết Thuyền (SN 1954) -
Thực hiện nhiệm vụ bảo vệ tổ dân phố trước đó, những vụ việc ở cơ sở phụ trách đều được ông Thuyền nắm rõ và không nề hà thời gian, nhằm nhanh chóng phối hợp với lực lượng chức năng giải quyết kịp thời.
“Đôi lúc đang ăn cơm cùng cả nhà mà có báo vụ tai nạn, đánh nhau,… tôi cũng lên đường ngay. Nhiệm vụ đi tuần định kỳ ban đêm thì được thực hiện và báo cáo đầy đủ, để xóm làng nơi mình sống thật bình yên, con cháu an tâm học hành”, ông Thuyền nói.
Luôn ấn tượng với vai trò của thành viên lão thành của lực lượng, Thiếu tá Nguyễn Mạnh Tuấn, Phó trưởng Công an phường Bắc Lý ghi nhớ hình ảnh năng nổ, uy tín và đầy trách nhiệm của người cựu binh lớn tuổi: “Bác đã gắn bó với lực lượng từ rất lâu, được tin tưởng tham vấn nhiều nhiệm vụ. Đặc biệt, dù đã lớn tuổi nhưng bác nắm bắt và phối hợp thực hiện hiệu quả việc bảo đảm trật tự xã hội, trật tự an toàn giao thông... Thậm chí, các vụ việc ngoài phạm vi tổ dân phố 13, nếu cần sự trưng cầu, bác vẫn nhiệt tình hỗ trợ dù đêm muộn”, Thiếu tá Nguyễn Mạnh Tuấn cho biết.
Ngày ấy, dù với phụ cấp ít ỏi, ông Thuyền vẫn năng nổ đi đầu trong các sự việc. Nay, chuẩn bị cho những trọng trách và nhiệm vụ mới, bác Thuyền phấn khởi: “Giờ chỉ mong có sức khỏe là cống hiến thôi”.
Cánh tay nối dài tại địa bàn đặc biệt
Tỉnh Quảng Bình hiện đã thành lập 1.123 tổ bảo vệ ANTT tại 1.123 thôn, bản, tổ dân phố và ấn định số lượng là 3.473 thành viên. Đặc biệt, tại các địa bàn dàn trải vùng biên giới, vùng đồng bào dân tộc thiểu số,… những thành viên tổ bảo vệ ANTT lại đóng vai trò quan trọng, là cánh tay nối dài của công an xã, tạo sự gắn kết mật thiết hơn với địa bàn.
Xã Trường Sơn, huyện Quảng Ninh (Quảng Bình) là địa bàn vùng núi với hệ thống giao thông đường bộ chưa hoàn thiện, trong khi đó, lực lượng công an xã khó khăn trong quán xuyến toàn bộ địa bàn vùng núi phức tạp, vì vậy, vai trò của những người con nơi quê nhà đã góp phần đảm bảo ANTT tại cơ sở.
“Tại xã Trường Sơn, nhiều bản còn chưa có sóng điện thoại, một số bản phải đi thuyền mới vào đến nơi, nên các thành viên trong lực lượng bám địa bàn giúp thông tin cho cán bộ và tổ chức. Ngày trước cuộc sống vất vả nên sinh ra tình hình phức tạp, nay đời sống cũng cải thiện, cùng với công tác đảm bảo ANTT của các lực lượng, nên yên bình hơn nhiều” - anh Nguyễn Văn Long (SN 1983), thành viên lực lượng tham gia bảo vệ ANTT tại thôn Liên Xuân, xã Trường Sơn cho biết.
Cùng với việc giải quyết khó khăn do tính chất của địa bàn, vai trò của 3 lực lượng trước đây, nay kiện toàn là lực lượng ANTT cơ sở, có ý nghĩa riêng đối với người dân. Bởi những thành viên trong lực lượng đều sinh sống từ lâu tại tổ dân phố, thôn, bản, do đó đã quen thân và thấu hiểu nhau, đồng thời nắm rõ đặc điểm của khu vực.
Anh Nguyễn Xuân Nam (SN 1990) là một trong những thành viên đầu tiên của lực lượng tại phường Đức Ninh Đông, TP. Đồng Hới. Tuy nhiên, thời gian tham gia bảo vệ tổ dân phố của anh cũng đã ngót nghét hơn 10 năm. Kể về chuỗi ngày dài “lo chuyện xóm”, anh Nam không khỏi bật cười vì nhiều kỷ niệm.
“Là những ngày “ăn gió nằm sương” suốt trong mùa Covid-19, tuần tra kiểm soát cùng công an xã, rồi nắm tình hình các cơ sở tôn giáo, an ninh trật tự của địa phương,… chuyện “xô bát xô đũa”, vợ chồng xích mích cũng đến tai.", anh Nam cười chia sẻ.
Tự hào hơn cả khi vai trò của những thành viên lực lượng ANTT tại cơ sở có ý nghĩa riêng. “Khi có một số vụ việc xích mích, bất hòa giữa xóm làng và gia đình diễn ra, thường có các đơn vị như thôn, xóm, mặt trận,… cùng đến thêm lời vận động giải quyết nhưng vẫn không thành. Khi mình đến, có lẽ một phần nhờ màu cờ sắc áo, một phần mình phân tích thì họ hiểu, tin tưởng và giải quyết ổn thỏa nên cũng vui.”, anh Nguyễn Xuân Nam chia sẻ thêm.
Sẵn sàng nhiệm vụ mới
Luật Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT cơ sở có hiệu lực vào đầu tháng 7.2024 vừa qua. Để kịp thời triển khai thi hành luật bảo đảm thống nhất, hiệu quả, HĐND tỉnh Quảng Bình đã sớm xem xét và quyết định các chế độ chính sách, điều kiện bảo đảm cho hoạt động của lực lượng của địa phương. Qua đó, tạo cơ sở pháp lý để sắp xếp, kiện toàn 3 lực lượng sẵn có thành 1 tổ chức, thống nhất là Tổ Bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở.
“Việc thành lập lực lượng ANTT cơ sở đã kịp thời đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trong tình hình mới. Đồng thời, cũng đề nghị việc thành lập tổ bảo vệ ANTT ở cơ sở phù hợp với việc sáp nhập đơn vị hành chính theo lộ trình đã được phê duyệt; phát huy hiệu quả hoạt động của lực lượng tham gia bảo vệ ANTT cơ sở; huy động các cấp đảm bảo nguồn lực cho tính khả thi của Nghị quyết.”, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Trần Hải Châu cho biết.
Đặc biệt, theo Công an tỉnh Quảng Bình, việc thành lập lực lượng trên địa bàn tỉnh là vô cùng cần thiết khi tính trung bình trên 1 xã chỉ có thể bố trí 6 - 8 công an chính quy, trong khi địa bàn xã rộng, nhiều xã là nơi tập trung các cơ sở sản xuất, kinh doanh hoặc là xã trọng điểm, phức tạp về an ninh, trật tự, xã biên giới, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, địa hình hiểm trở, chia cắt, đi lại khó khăn… lực lượng tham gia bảo vệ ANTT sẽ giúp Công an chính quy chủ động, kịp thời phát hiện, giải quyết ngay tại chỗ các vụ, việc, không để bị động, bất ngờ.
Theo Đại tá Nguyễn Hữu Hợp, Giám đốc Công an tỉnh Quảng Bình, trong thời gian tới, sẽ tổ chức tập huấn để quán triệt quan điểm chỉ đạo, thống nhất cơ chế quản lý và bảo đảm lực lượng thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ.
“Đây là lực lượng trung thành, gắn bó với lực lượng công an kể từ khi thành lập đến nay, đã được rèn giũa từ trong thực tiễn. Do đó, để tiếp tục hoàn thiện nhằm thực hiện các trọng trách mới, cần đảm bảo đồng đều trong nhận thức chính trị, pháp luật, nghiệp vụ. Qua đánh giá hàng năm để công tác đảm bảo ANTT tại cơ sở đi vào thực chất, duy trì uy tín, vai trò của lực lượng.”, Đại tá Nguyễn Hữu Hợp cho biết.
Quảng Bình ra mắt lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở, thành lập 1.123 tổ bảo vệ ANTT tại 1.123 thôn, bản, tổ dân phố, ấn định số lượng 3.473 thành viên. Luật lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở cũng điều chỉnh quy định về 6 nhóm nhiệm vụ mang tính chất hỗ trợ Công an cấp xã:
(1) Nắm tình hình về ANTT;
(2) Xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc;
(3) Phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ;
(4) Quản lý hành chính về trật tự xã hội;
(5) Vận động, giáo dục người đã có hành vi vi phạm pháp luật đang cư trú tại cơ sở;
(6) Tuần tra bảo đảm ANTT, an toàn giao thông, thực hiện nhiệm vụ bảo vệ ANTT khi được điều động.
