Âm nhạc trong không gian mở
Trong một khu tổ hợp giữa thành phố Hà Nội đã diễn ra buổi diễn âm nhạc đặc biệt: Khán giả ở vị trí trung tâm, còn nghệ sĩ chơi nhạc cụ, dàn hợp xướng ở xung quanh, cùng hòa lên những giai điệu, lời ca về Hà Nội một thời, các bài hát nổi tiếng của Việt Nam và thế giới... Một không gian nghệ thuật đa chiều mang lại những cảm xúc mới mẻ cho cả người biểu diễn và người thưởng thức.
Một phần ký ức của Hà Nội
Chiều 25.4, tại Complex 01, 29 ngách 31, ngõ 167 Tây Sơn, Hà Nội, đã diễn ra hòa nhạc "Vì một Hà Nội đáng sống", 120 người tham gia biểu diễn bao gồm Hợp xướng Đa dạng, Hợp xướng Hanoi Voices và nhiều nghệ sĩ. Đáng chú ý, buổi biểu diễn được thực hiện trong một không gian mà trước đây là một nhà máy cũ. Nhà máy in Công đoàn những năm 1960 được cải tạo thành một không gian đa chức năng. Complex 01 vẫn lưu giữ khung nền, các khẩu hiệu, hình dáng nhà máy xưa. Nơi đây đang trở thành điểm hẹn mới của giới trẻ vì kiến trúc hài hòa thân thiện giữa cũ và mới, với không gian mở đậm dấu ấn văn hóa và lịch sử của quần thể.
Là người đưa ra ý tưởng cho buổi biểu diễn nghệ thuật "Vì một Hà Nội đáng sống", bà Hoàng Hường, Giám đốc Hợp xướng Đa dạng (Diversity Choir), đạo diễn chương trình chia sẻ: “Thường nhà hát, nhà thờ là môi trường lý tưởng về mặt âm thanh, cảm xúc, nhưng tôi nghĩ, tại sao chúng ta không thử thách với một hình thức mới? Ở nước ngoài, hình thức này cũng đã có nhiều nghệ sĩ thực hiện”.
Dàn hợp xướng và các nghệ sĩ biểu diễn các ca khúc như: “Cô thợ hàn” (sáng tác: Thịnh Trường), “Mùa xuân đầu tiên” (Văn Cao), “Hà Nội mùa vắng những cơn mưa” (Trương Quý Hải), “Không còn mùa thu” (Việt Anh), Người Hà Nội (Nguyễn Đình Thi, phối âm: Đỗ Tuấn), Ca ngợi tổ quốc tôi (Hồ Bắc)... Bên cạnh đó, còn có ca khúc quốc tế: “Hello Vietnam” (Marc Lavoine), “Bohemien Rhapsody” (Freddie Mercury), “Thank you for the music” (ABBA)... Trong không gian mới mẻ, cách biểu diễn khá lạ với phần đông công chúng, âm nhạc đã đưa khán giả trở về một Hà Nội thời bao cấp - phần ký ức quan trọng của thành phố; đồng thời tạo sự kết nối và thấu hiểu, hòa đồng cho những người tham gia.
Nhạc trưởng Đồng Quang Vinh, chỉ huy Hợp xướng Hanoi Voices cho biết anh rất thích ý tưởng biểu diễn trong một không gian cải tạo từ nhà máy cũ. “Bình thường tôi hay đứng ở sân khấu nhà hát lớn, hay sân khấu cổ điển, nhà mái vòm, nhưng buổi diễn này lại gắn với thiên nhiên, kiến trúc cũ. Không gian mở như vậy hợp với nhiều phong cách khác nhau, điện tử, pop, rock, rap, dân ca... Biểu diễn ở đây giúp cho âm nhạc đến cuộc sống, phản ánh cuộc sống, không có sự ngăn cách với con người, khán giả. Tuy nhiên, tổ chức hòa nhạc trong không gian như vậy phải nghiên cứu kỹ để chất lượng âm thanh tốt...”.
Tạo cuộc sống mới cho không gian cũ
Theo bà Hoàng Hường, Giám đốc Hợp xướng Đa dạng (Diversity Choir), đến với buổi hòa nhạc, khán giả được nghe nhạc, nghe hát, nghe âm thanh của buổi biểu diễn, lắng nghe những trăn trở, những vấn đề mà Hà Nội đang chứa trong mình như môi trường, văn hóa, không gian công cộng, lắng nghe những cảm xúc, những lắng đọng từ ký ức như tiếng còi tầm tan ca, âm thanh nhà máy... Đây chính là lý do mà Hợp xướng Đa dạng với tinh thần tiên phong, mong muốn mang nghệ thuật đến gần cộng đồng hơn, đã đưa hợp xướng vượt ra khỏi không gian phòng kín.
Buổi hòa nhạc do Hợp xướng Đa dạng và mạng lưới Vì một Hà Nội đáng sống đồng tổ chức, mang âm nhạc đến với công chúng, đồng thời mong muốn kêu gọi mọi người chung tay xây dựng những không gian công cộng mới bằng cách chuyển đổi các nhà máy cũ có giá trị di sản công nghiệp.
Những năm gần đây, Nhà nước có chủ trương đưa các nhà máy sản xuất như Nhà máy Bia Hà Nội, nhà máy xe lửa Gia Lâm, Nhà máy Thuốc lá Thăng Long… ra khỏi khu nội đô. Đây là cơ hội cực kỳ hiếm hoi để Hà Nội có thể tạo nên các không gian công cộng sáng tạo phục vụ cộng đồng. Điều này rất cần thiết cho một đô thị đang gặp phải nhiều sức ép lên cơ sở hạ tầng do các nhà máy trước đây đã bị phá đi xây chung cư cao tầng như Hà Nội.
Ông Lê Quang Bình, điều phối viên của mạng lưới Vì một Hà Nội đáng sống cho biết: “Việc biểu diễn hợp xướng ở không gian mở là một ý tưởng sáng tạo nhằm làm giàu thêm đời sống văn hóa của người dân Thủ đô. Điều này chỉ thực hiện được nếu thành phố có nhiều không gian mở để nghệ sĩ, thanh niên, các nhà hoạt động xã hội, nhà đầu tư cho công nghiệp sáng tạo gặp gỡ, trao đổi và cùng phát triển các ý tưởng và sản phẩm mới. Chính vì vậy, việc chuyển đổi các nhà máy cũ thành các không gian công cộng sáng tạo sẽ cung cấp cơ sở hạ tầng quan trọng cho công nghiệp văn hóa. Tôi hy vọng người dân, các nhà đầu tư và chính quyền thành phố ủng hộ cho việc chuyển đổi nhà máy cũ thành không gian công cộng sáng tạo”.
Là thành viên Hợp xướng Hanoi Voices, ông Cyril Michelet (quốc tịch Pháp, đã ở Việt Nam 2 năm) bày tỏ niềm vui khi tham gia hòa nhạc: “Địa điểm biểu diễn của hòa nhạc là không gian của một nhà máy cũ, có thể chứa được nhiều khán giả. Tôi rất thích những không gian mộc cũng như nhạc acoustic. Tôi cũng từng biểu diễn trong không gian là nhà máy cũ tại Pháp và một số quốc gia. Tôi thấy rất mừng khi tái sinh các không gian cũ, mang đến cho chúng một cuộc sống mới, đồng nghĩa với việc mang đến cho chúng tôi thêm các không gian để biểu diễn”.
