Chỉ cấp thị thực khi có giấy phép lao động

Dự thảo Luật hài hòa giữa yêu cầu phát triển kinh tế, mở rộng đối ngoại với bảo đảm an ninh quốc gia và trật tự, an toàn xã hội
 
Theo Tờ trình dự án Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam, bên cạnh việc tạo thuận lợi cho người nước ngoài nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú tại Việt Nam tham quan, du lịch, tìm hiểu thị trường, hợp tác đầu tư, học tập, lao động, nghiên cứu khoa học, đồng thời đáp ứng được yêu cầu bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội, các quy định về nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam cũng đã bộc lộ những điểm bất cập, chưa thống nhất. Cụ thể, lợi dụng quy định người nước ngoài sau khi nhập cảnh nếu có nhu cầu sẽ được xét cho chuyển đổi mục đích nhập cảnh, thời gian qua nhiều người nước ngoài đã vào Việt Nam với danh nghĩa tham quan, du lịch, sau đó xin chuyển đổi để thực hiện các mục đích khác, đặc biệt xin chuyển đổi ở lại lao động trong đó có nhiều lao động đang làm việc tại các dự án do công ty nước ngoài trúng thầu; mâu thuẫn giữa quy định thị thực Việt Nam hiện hành có thời hạn không quá 12 tháng, trong khi Luật Đầu tư năm 2005 quy định thời hạn của thị thực cấp cho người nước ngoài vào đầu tư tối đa là 5 năm; chưa quy định trách nhiệm của các cơ sở lưu trú trong việc chuyển thông tin khai báo tạm trú của người nước ngoài tới cơ quan quản lý xuất nhập cảnh gây khó khăn cho quản lý…
 
Để khắc phục những bất cập trên, đồng thời hoàn thiện cơ sở pháp lý, tạo điều kiện cho hoạt động nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam, tăng cường công tác quản lý nhà nước, góp phần giữ vững an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội trong tình hình mới, việc ban hành Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú của người nước ngoài là yêu cầu khách quan, cấp thiết hiện nay. Dự thảo Luật gồm 8 chương, 46 điều quy định cụ thể các nội dung thị thực, nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú, quyền, trách nhiệm của người nước ngoài, cơ quan, tổ chức, cá nhân mời, bảo lãnh người nước ngoài nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú tại Việt Nam và quản lý nhà nước về nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam.
 
Trình bày báo cáo Thẩm tra sơ bộ dự án Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Nguyễn Kim Khoa cho biết, Thường trực Ủy ban nhất trí về sự cần thiết và quan điểm chỉ đạo xây dựng Luật như Tờ trình của Chính phủ và cho rằng, vấn đề nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam không chỉ có ý nghĩa về chính trị - pháp lý, mà còn tác động trực tiếp đến phát triển kinh tế, xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, nhất là khi nước ta đang tích cực chủ động hội nhập quốc tế. Cho rằng dự án Luật được xây dựng phải thể hiện rõ và đầy đủ nguyên tắc chủ quyền quốc gia và bình đẳng trong quan hệ quốc tế, kết hợp chặt chẽ và hài hòa giữa yêu cầu phát triển kinh tế, mở rộng đối ngoại với bảo đảm an ninh quốc gia và trật tự, an toàn xã hội, Thường trực Ủy ban đề nghị Cơ quan soạn thảo cần tiếp cận những vấn đề mới có liên quan đến việc thành lập Cộng đồng ASEAN vào cuối năm 2015 để bảo đảm phù hợp với các cam kết quốc tế.
 
Về nguyên tắc nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú, Báo cáo thẩm tra đề nghị bổ sung nguyên tắc Giữ vững chủ quyền quốc gia và bình đẳng trong quan hệ quốc tế, bảo đảm an ninh quốc gia và trật tự, an toàn xã hội. Về quy định thời hạn thẻ tạm trú, Báo cáo thẩm tra đề nghị quy định cần bảo đảm tính thống nhất về thời hạn của thị thực và thẻ tạm trú, nhất là đối với những trường hợp nhập cảnh vào Việt Nam. Về quy định các trường hợp được xét cho thường trú, Thường trực Ủy ban đề nghị cân nhắc bổ sung đối tượng người nước ngoài là sinh viên tốt nghiệp loại giỏi các trường Việt Nam, các nhà khoa học, chuyên gia giỏi đang sống và làm việc tại Việt Nam mà Việt Nam cần tranh thủ để phục vụ cho sự nghiệp phát triển đất nước. Đồng thời, dự thảo Luật cần quy định cụ thể hơn chức năng, nhiệm vụ và thẩm quyền của cấp xã, nơi trực tiếp quản lý cư trú và hoạt động của người nước ngoài tại địa phương.
 
Chỉ cấp thị thực khi có giấy phép lao động
 
UBTVQH cơ bản tán thành với nhiều nội dung của Tờ trình và Báo cáo thẩm tra sơ bộ dự án Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam. Đi sâu thảo luận, các ý kiến của UBTVQH tập trung vào sự thống nhất của dự án Luật và hệ thống pháp luật liên quan, về nguyên tắc xây dựng luật, về thời hạn cấp thị thực, về quản lý nhà nước trong hoạt động nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam.
 
Về nguyên tắc xây dựng và ban hành Luật, Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng cho rằng, dự thảo Luật cần bảo đảm nguyên tắc mở cửa, hội nhập quốc tế của Nhà nước, tạo thuận lợi cho người nước ngoài vào đầu tư, nghiên cứu du lịch, đóng góp vào sự phát triển của quốc gia. Đồng thời, bảo đảm nguyên tắc chủ quyền, cần có các quy định hạn chế việc lợi dụng chính sách mở cửa để có những hành vi vi phạm chủ quyền, an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội. Chủ tịch QH yêu cầu, quy định nào trong các thông tư, nghị định hiện hành có tính ổn định và phù hợp với thông lệ quốc tế thì cần quy định cụ thể trong Luật. Tránh tình trạng Luật sau khi ban hành lại phụ thuộc vào nhiều văn bản hướng dẫn, gây khó khăn cho người nước ngoài khi tìm hiểu và thực hiện.
 
Nhiều Ủy viên UBTVQH băn khoăn về sự thống nhất giữa các quy định của dự án Luật với các quy định pháp luật liên quan. Phó chủ tịch QH Tòng Thị Phóng đề nghị cơ quan soạn thảo làm rõ tính thống nhất của dự thảo Luật với các luật liên quan như Luật Doanh nghiệp, Luật Ký kết, gia nhập và thực hiện điều ước quốc tế, Luật Biên giới quốc gia. Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội Trương Thị Mai nêu vấn đề mối quan hệ giữa dự thảo Luật với Luật Lao động hiện hành thế nào, có giải quyết được tình trạng nhiều người nước ngoài vào Việt Nam với danh nghĩa tham quan, du lịch, sau đó xin chuyển đổi ở lại lao động hay không? Đại diện Ban soạn thảo và cơ quan thẩm tra cho biết, dự thảo Luật đã được xem xét, thống nhất với các quy định hiện hành. Để khắc phục thực trạng Chủ nhiệm Trương Thị Mai nêu, dự thảo Luật quy định người nước ngoài vào Việt Nam lao động thì chỉ cấp thị thực khi có giấy phép lao động.

Về thời hạn cấp thị thực, Chủ Ủy ban Pháp luật Phan Trung Lý đặt vấn đề, dự thảo Luật quy định hạn cấp thị thực không quá 12 tháng. Tuy nhiên, theo Luật Đầu tư thì quy định thời hạn thị thực tối đa là 5 năm. Như vậy quan hệ giữa Luật này với Luật Đầu tư có trái nhau không? Đại diện Ban soạn thảo cho biết, về thời hạn cấp thị thực 12 tháng là phù hợp. Bên cạnh đó, dự thảo Luật cũng quy định về Thẻ tạm trú, theo dự thảo sẽ được nâng lên 5 năm so với 3 năm như hiện nay, để thống nhất với quy định của Luật Đầu tư. Về quy định quản lý nhà nước về nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam, Phó chủ tịch QH Uông Chu Lưu băn khoăn, dự thảo Luật quy định UBND cấp huyện, xã thực hiện các nội dung liên quan đến việc nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam theo chỉ đạo của UBND cấp tỉnh. Vậy UBND cấp tỉnh chỉ đạo thế nào? Luật cần quy định rõ hơn trách nhiệm của các cơ quan hành chính địa phương trong hoạt động quản lý xuất cảnh, nhập cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam để bảo đảm tính khả thi khi ban hành.
 
Dự án Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam sau khi UBTVQH cho ý kiến sẽ được Cơ quan soạn thảo tiếp thu, hoàn chỉnh trước khi trình QH cho ý kiến tại Kỳ họp thứ Sáu tới.
 
+ Buổi chiều, UBTVQH cho ý kiến về dự án Luật Sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Hôn nhân và gia đình.