Điện hạt nhân nên là lựa chọn sau cùng!

Nhìn lại chủ trương dừng đầu tư dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 5 năm trước, GS.VS.TSKH. Trần Đình Long, kiến trúc sư trưởng của đường dây 500kV Bắc - Nam (mạch 1), cho rằng: “Khi đưa ra quyết định, lãnh đạo cao nhất chắc chắn đã có nghiên cứu kỹ lưỡng”. Thế giới hiện vẫn có 2 luồng quan điểm khác nhau về điện hạt nhân và theo ông, điện hạt nhân nên là lựa chọn sau cùng!

“Quyết định nào cũng có lý lẽ của nó!”

- Mỗi khi đề cập đến điện hạt nhân luôn có những quan điểm khác nhau. Hiện đã có bên nào “thắng thế” chưa, thưa Giáo sư?

- Điện hạt nhân ở Việt Nam cũng như trên thế giới luôn có 2 trường phái khác nhau. Một là ủng hộ, vì người ta cho rằng đây là loại năng lượng sạch, không gây ô nhiễm môi trường. Hai là phản đối, bởi nếu không cẩn thận xảy ra sự cố hạt nhân thì hậu quả rất xấu.

Hiện vẫn chưa phân biệt bên nào “thắng thế”. Một số nước vẫn phát triển điện hạt nhân và cho đó là giải pháp hợp lý nhất để phát triển năng lượng. Ví dụ Anh Quốc có một loạt dự án điện hạt nhân đã được thông qua và sẽ xây dựng trong tương lai.

Ở Việt Nam, điện hạt nhân là câu chuyện nhiều lần được đặt lên bàn nghị sự và quyết định nào cũng có lý lẽ của nó! Khi đưa ra quyết định, lãnh đạo cao nhất chắc chắn đã nghiên cứu kỹ lưỡng về mọi mặt. Và gần đây, như tôi biết, trong quy hoạch điện VIII cũng đề cập khả năng nghiên cứu phát triển điện hạt nhân trong tương lai để bảo đảm cung cấp năng lượng cho Việt Nam.

- Theo Giáo sư, chúng ta có nên đề cập khả năng nghiên cứu phát triển điện hạt nhân vào thời điểm này hay không?

- Theo tôi, việc nghiên cứu chu đáo về điện hạt nhân là cần thiết. Bởi nói cho cùng, trong tương lai, rất nhiều nước sẽ phát triển điện hạt nhân. Gần ta nhất là Trung Quốc cũng xây một loạt nhà máy điện hạt nhân. Nói về sự an toàn thì phải nhìn trong tổng thể an toàn chung của khu vực chứ không phải chỉ một địa điểm hẹp nào đó.

Hơn nữa, nhiệt điện than vẫn chiếm vai trò quan trọng trong hệ thống điện của nước ta ngày càng bị chỉ trích vì ô nhiễm môi trường, khó bảo đảm nguồn than trong nước ổn định, phải trông chờ vào than nhập khẩu.

Vì vậy, theo tôi, tiếp tục phát triển điện hạt nhân hay dừng hẳn thì phải có nghiên cứu căn cơ, chi tiết, phân tích rõ ràng ưu và nhược điểm của điện hạt nhân. Nên nghiên cứu kỹ và trong quá trình đó có thể có những thành tựu điện hạt nhân tốt hơn, an toàn hơn.

Nhà máy Điện Mặt Trời Trung Nam – Thuận Nam, Ninh Thuận Nguồn: ITN
Nhà máy Điện Mặt Trời Trung Nam – Thuận Nam, Ninh Thuận
Nguồn: ITN

Không còn cách nào khác, mới tính đến điện hạt nhân

- Việc dừng hay tiếp tục phát triển điện hạt nhân dựa trên những yếu tố nào, thưa Giáo sư?

- Thường người ta dựa vào tiềm năng năng lượng của đất nước. Một nước rất giàu tiềm năng thủy điện, giàu nguồn năng lượng khác như than, dầu khí, hay năng lượng tái tạo như điện mặt trời, điện gió… thì người ta có thể tạm thời chưa dùng điện hạt nhân. Nói cách khác, trước khi làm điện hạt nhân thì nên tận dụng tốt các nguồn năng lượng khác.

- 5 năm trước, khiTrung ương và Quốc hội quyết định dừng đầu tư dự án điện hạt nhân Ninh Thuận và chuyển hướng sang năng lượng tái tạo cũng có nhiều ý kiến khác nhau. Quan điểm của Giáo sư khi đó như thế nào?

- Chủ trương phát triển năng lượng tái tạo là đúng và phù hợp xu thế thế giới. Chúng ta cố gắng xây dựng thủy điện tích năng để phối hợp với năng lượng tái tạo, vận hành cho tốt, để nâng tỷ lệ điện gió, mặt trời cao trong hệ thống. Đó là giải pháp căn cơ. Nếu không còn cách nào nữa mới cân nhắc đến điện hạt nhân.

- Để phát triển năng lượng tái tạo, cần giải pháp gì, thưa Giáo sư?

- Cân đối giữa nguồn và lưới điện không phải là vấn đề khó. Nếu chúng ta quyết định xây dựng nguồn năng lượng tái tạo lớn tại khu vực Nam Trung Bộ, từ đó tải điện vào Nam ra Bắc thì với hệ thống truyền tải hiện nay chúng ta có thể tăng cường làm nhiệm vụ đó. Chỗ nào lưới điện yếu chúng ta xây thêm đường dây, trạm để phát triển lưới điện truyền tải, không có gì khó khăn cả.

Chúng ta nên khuyến khích khu vực tư nhân tham gia đầu tư vào năng lượng, đặc biệt là năng lượng tái tạo. Muốn vậy, cơ chế chính sách phải bảo đảm nhà đầu tư có lợi ích hợp lý. Với năng lượng tái tạo hiện nay, mấu chốt là giá Chính phủ định mua bao nhiêu? Nếu nhà đầu tư tư nhân thấy có lợi thì họ sẽ hăng hái làm, như với điện mặt trời vậy.

- Xin cảm ơn Giáo sư!

TS. Trần Du Lịch, nguyên Phó Trưởng đoàn ĐBQH TP. Hồ Chí Minh:
Quyết định đúng và dũng cảm!

Điện hạt nhân nên là lựa chọn sau cùng! ảnh 3Là người có nghiên cứu về Ninh Thuận và hỗ trợ tỉnh xây dựng chiến lược phát triển, tôi có thể khẳng định quyết định dừng đầu tư dự án điện hạt nhân Ninh Thuận của Trung ương và Quốc hội 5 năm trước là rất đúng đắn và dũng cảm!

Sự đổi thay của vùng đất Ninh Thuận là minh chứng rõ ràng nhất, có sức nặng nhất cho quyết định đúng đắn này. Đời sống của người dân ngày càng tốt hơn và không còn lo lắng về rủi ro của điện hạt nhân; doanh nghiệp cũng yên tâm đầu tư kinh doanh và phát triển du lịch, công nghiệp…

Đặc biệt, khi dừng đầu tư dự án điện hạt nhân, Trung ương đã có các giải pháp hỗ trợ nhằm xây dựng Ninh Thuận thành trung tâm năng lượng tái tạo của cả nước và phát triển điện khí NLG. Thay đổi chiến lược và tận dụng tốt thời cơ, Ninh Thuận đã và đang thành công trong biến bất lợi thành lợi thế, nắng và gió đã trở thành tiềm năng và nguồn lực phát triển. Trung tâm năng lượng tái tạo Ninh Thuận đang dần hình thành với 49 dự án điện có tổng công suất 3.035MW hòa lưới điện quốc gia (trong đó có 32 dự án điện mặt trời, đóng góp hơn 2.256MW và 11 dự án điện gió công suất 666MW). Kết quả này không chỉ góp phần quan trọng trong bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia mà còn giúp Ninh Thuận phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.

Bên cạnh đó, thu hút đầu tư vào Ninh Thuận cũng rất khởi sắc. Nhiều nhà đầu tư chiến lược không còn e dè, quan ngại như trước đây, khi còn ý định xây dựng nhà máy điện hạt nhân tại Ninh Thuận. Ở tỉnh hiện đã hình thành một số doanh nghiệp có tiềm lực và quy mô lớn không chỉ trong lĩnh vực năng lượng tái tạo mà còn ở lĩnh vực du lịch đẳng cấp cao và kinh doanh bất động sản. Chỉ trong 5 năm 2016 - 2020, tỉnh thu hút được 194 dự án với tổng vốn trên 102.000  tỷ đồng, chiếm 47,8% số dự án và 68,4% số vốn đăng ký đầu tư từ trước đến nay.

Dừng đầu tư dự án điện hạt nhân Ninh Thuận không chỉ đúng đắn mà còn rất dũng cảm và sáng suốt! Cuộc sống không phải lúc nào cũng đưa ra được quyết định đúng, quan trọng là biết dừng lại khi cần! Lúc quyết định chủ trương đầu tư, có thể còn mặt này mặt khác của dự án chưa được nhìn nhận rõ. Trong quá trình chuẩn bị mới thấy hết các vấn đề phức tạp, cả những lợi ích và rủi ro có thể xảy ra. Hơn nữa, trải qua thời gian, chúng ta cũng có quan điểm rõ ràng hơn về định hướng phát triển năng lượng của đất nước trong điều kiện mới. Và như vậy thì dừng đầu tư dự án điện hạt nhân là đúng đắn và hợp lý!

Thị trường

Ảnh minh họa.
Kinh tế

Kinh nghiệm quốc tế về đánh thuế với nước giải khát có đường

Dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) đề xuất bổ sung mặt hàng nước giải khát theo Tiêu chuẩn Việt Nam có hàm lượng đường trên 5g/100ml vào diện đánh thuế tiêu thụ đặc biệt. Trước khi đưa ra quyết định, việc tham khảo kinh nghiệm quốc tế là rất cần thiết, từ đó lựa chọn giải pháp phù hợp cho Việt Nam.

Toàn cảnh hội nghị
Kinh tế

Không ngân hàng nào đứng ngoài cuộc

Tại hội nghị triển khai các giải pháp hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng bởi bão số 3 do Ngân hàng Nhà nước vừa tổ chức, nhiều ngân hàng đã công bố giảm lãi suất các khoản vay hiện hữu và vay mới. Nhấn mạnh các ngân hàng dù lớn hay nhỏ đều không thể đứng ngoài cuộc, Phó Thống đốc Đào Minh Tú đề nghị toàn ngành dùng lợi nhuận, tiết kiệm chi phí hoạt động để chia sẻ với người dân, doanh nghiệp; và đã cam kết là phải triển khai.

Các đại biểu tham dự hội thảo.
Kinh tế

Băn khoăn đánh thuế với nước giải khát có đường

Dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) bổ sung mặt hàng nước giải khát theo Tiêu chuẩn Việt Nam có hàm lượng đường trên 5g/100ml vào diện đánh thuế tiêu thụ đặc biệt; một trong những mục đích được cơ quan soạn thảo đưa ra là nhằm bảo vệ sức khỏe Nhân dân. Tuy vậy, các chuyên gia, đại diện doanh nghiệp cho rằng, cơ sở để đánh thuế vẫn chưa đầy đủ, rõ ràng.

Bảo Việt Nhân thọ trao giải thưởng ô tô đầu tiên của chương trình tri ân lớn nhất năm nhân dịp sinh nhật lần thứ 28
Thị trường

Bảo Việt Nhân thọ trao giải thưởng ô tô đầu tiên của chương trình tri ân lớn nhất năm nhân dịp sinh nhật lần thứ 28

Vừa qua, tại Bình Phước, trong lễ quay thưởng đợt 1 chương trình “Bảo vệ cả nhà - vi vu thả ga” của Bảo Việt Nhân thọ, giải thưởng ô tô VF5 Plus cùng 48 giải thưởng giá trị khác đã được trao đến các khách hàng may mắn trên toàn quốc. Chương trình nằm trong chuỗi các hoạt động hướng đến 60 năm Bảo Việt và kỷ niệm 28 năm thành lập Bảo Việt Nhân thọ.

Toàn cảnh hội thảo
Thị trường

Thúc đẩy nông nghiệp xanh bằng cơ chế thị trường

Ngành nông nghiệp đang đối mặt với thách thức lớn về biến đổi khí hậu, đòi hỏi phải thay đổi tư duy sản xuất theo hướng bền vững và ít phát thải hơn. Để thúc đẩy quá trình này, các chuyên gia cho rằng, Việt Nam cần xây dựng một cơ chế thị trường linh hoạt, nơi các sản phẩm nông nghiệp xanh được khuyến khích và hỗ trợ phát triển.

Luật Công nghiệp trọng điểm: Thúc đẩy quá trình phát triển và nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế
Thị trường

Luật Công nghiệp trọng điểm: Thúc đẩy quá trình phát triển và nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế

Việt Nam đang trên hành trình chuyển đổi mạnh mẽ từ một quốc gia nông nghiệp sang một quốc gia công nghiệp hiện đại. Trong bối cảnh đó, Luật Công nghiệp trọng điểm được kỳ vọng sẽ đóng vai trò là một “cánh tay đòn” quan trọng, thúc đẩy sự phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.

Doanh nghiệp cần xây dựng lộ trình phù hợp
Thị trường

Doanh nghiệp cần xây dựng lộ trình phù hợp

Không có lộ trình duy nhất cho tất cả doanh nghiệp để ứng phó hiệu quả với Cơ chế CBAM vận hành từ năm 2026. Thay vào đó, doanh nghiệp cần tùy theo hiện trạng công nghệ, chiến lược kinh doanh, điều kiện tài chính, nguồn lực... để xây dựng lộ trình phù hợp.

Ngành dệt may - da giày với mục tiêu tự chủ nguyên liệu
Kinh tế

Ngành dệt may - da giày với mục tiêu tự chủ nguyên liệu

Đứng trước mục tiêu phát triển ngành dệt may - da giày, cần phải thúc đẩy hoạt động của thị trường cung ứng nguyên phụ liệu theo hướng quy mô, chuẩn hóa và minh bạch. Từ đó, giúp các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, nâng cao tính cạnh tranh, hiệu quả, có cơ hội vươn lên tham gia mạnh mẽ hơn vào chuỗi cung ứng của ngành.

Tỉ lệ nội địa hóa ngành điện tử hiện còn khiêm tốn
Thị trường

Hiện thực hóa tiềm năng ngành công nghiệp điện tử

Ngành công nghiệp điện tử có nhiều thuận lợi để phát triển khi nước ta nằm trong khu vực có nền công nghiệp phát triển nhanh và năng động. Thêm vào đó là thị trường nội địa gần 100 triệu dân và khả năng tiếp cận trực tiếp với thị trường 600 triệu dân của ASEAN, thị trường xuất khẩu quốc tế rộng lớn nhờ tham gia các hiệp định thương mại tự do.

Thách thức xuất khẩu rau quả sang Canada
Thị trường

Thách thức xuất khẩu rau quả sang Canada

Mặc dù được đánh giá là thị trường tiềm năng của rau quả Việt Nam, song Canada vẫn là thị trường rất thách thức, nhất là khi đề xuất giới hạn dư lượng tối đa của Abamectin - một loại thuốc trừ sâu được đăng ký sử dụng trên hoa và nhiều loại trái cây và rau quả, được nước này thông qua.

Việt Nam có nhiều tiềm năng phát triển loại hình du lịch MICE
Thị trường

Quy hoạch đi trước để phát triển du lịch MICE

Nước ta có nhiều tiềm năng để phát triển du lịch MICE (du lịch kết hợp với hội thảo, hội nghị). Các địa phương cần quy hoạch những khu vực có thể phát triển loại hình du lịch này và có chính sách kêu gọi đầu tư, phát triển chuỗi dịch vụ lưu trú, giải trí..., tránh cạnh tranh không lành mạnh, gây lãng phí.

VPBank giảm lãi suất vay hiện hữu cho khách hàng bị ảnh hưởng bởi bão Yagi
Thị trường

VPBank giảm lãi suất vay hiện hữu cho khách hàng bị ảnh hưởng bởi bão Yagi

Để hỗ trợ người dân đang chịu ảnh hưởng trực tiếp của bão Yagi tại nhiều tỉnh thành phố, VPBank sẽ giảm 1% lãi suất hiện hữu với các khoản vay trung, dài hạn và 0,5% lãi suất với khoản vay ngắn hạn cho các khách hàng cá nhân có tài sản bảo đảm tại ngân hàng, từ 13.9 tới 31.12.2024.