 Nguồn: vietnamplus.vn |
Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) vừa tổ chức phiên đấu thầu trái phiếu Chính phủ do Kho bạc Nhà nước phát hành, huy động thành công 4.905,8 tỷ đồng trái phiếu Kho bạc với lãi suất từ 12,3 - 12,42%. Trong khi, tổng khối lượng gọi thầu của đợt phát hành này là 5.000 tỷ đồng với 3 loại kỳ hạn là 2 năm, 3 năm và 5 năm. Không chỉ tại phiên đấu thầu này, nhiều phiên đấu thầu khác từ tháng 2.2011 đến nay đều có lượng trúng thầu cao. Do vậy, Bộ Tài chính đã liên tục điều chỉnh thị trường khi đưa ra các bước giảm lãi suất tương đối lớn từ 13,3% xuống 13%, rồi 12,7% và gần nhất là 12,3%/năm. Nhưng khối lượng tham gia bỏ thầu không trúng vẫn cao. Nhiều tổ chức bỏ thầu ở mức lãi suất xấp xỉ mức trúng thầu đã tiếp tục tham gia các phiên sau. Các tổ chức tài chính, đặc biệt các ngân hàng thương mại đang tập trung mua trái phiếu vì hạn mức phát hành năm nay sắp hết. Hai tuần vừa qua hơn 12.500 tỷ đồng trái phiếu đã được đưa ra thị trường. Trước thực tế này, nhiều ý kiến cho rằng, kế hoạch gọi thầu 45.000 tỷ đồng trái phiếu Chính phủ trong năm 2011 sẽ sớm hoàn thành.
Lượng vốn huy động được từ các phiên đấu thầu trái phiếu Chính phủ tăng trong thời gian gần đây có nhiều nguyên nhân. Trước hết là do các tổ chức tín dụng cần tăng cường nắm giữ giấy tờ có giá có tính thanh khoản cao nhằm đáp ứng chỉ tiêu dự phòng thanh khoản, tỷ lệ khả năng chi trả theo quy định của Thông tư 13. Với các ngân hàng niêm yết, báo cáo tài chính nửa đầu năm còn phải có kiểm toán soát xét nên các chỉ tiêu đảm bảo an toàn trong hoạt động càng phải được chú trọng. Ngoài ra, một số tổ chức nước ngoài bắt đầu tìm mua trái phiếu trở lại khi các yếu tố kinh tế vĩ mô của nước ta đã dần ổn định. Các tổ chức đầu cơ trái phiếu cũng tăng cường mua vào do tỷ giá đã ổn định trong thời gian dài, trong khi chênh lệch lãi suất VNĐ và lãi suất gửi ngoại tệ cao. Hiện lãi suất gửi tiết kiệm ngoại tệ chỉ ở mức 2%, nên dù tính cả rủi ro tỷ giá, đòi hỏi lợi tức khi đầu tư vào tài sản tại nước ta thì các tổ chức vẫn có lợi nhuận khi mua trái phiếu VNĐ.
Thị trường trái phiếu cũng được tác động từ việc các yếu tố trợ lực cho giảm lãi suất cho vay xuất hiện ngày càng nhiều. Trong đó, Ngân hàng Nhà nước đã tái cấp vốn hơn 70.000 tỷ đồng cho một số ngân hàng, mua vào 1 tỷ USD hay quyết định tăng lãi suất thị trường mở (OMO) lên 15%... Trong khi đó, Ngân hàng Nhà nước đã khẳng định sẽ tiếp tục bảo đảm thanh khoản cho các ngân hàng nhỏ trong quý III.2011. Vì thế, hiện một số tổ chức tín dụng đã giảm nhẹ lãi vay khoảng 0,3-0,5%/năm. Tín hiệu dù nhỏ song tích cực báo hiệu một điểm rơi lãi suất tiền đồng, theo đánh giá của nhiều tổ chức tài chính, có thể xuất hiện cuối quý III đầu quý IV tới.
Tâm lý đợi lãi suất giảm càng được củng cố nơi người vay khi lượng trái phiếu đáo hạn trong quý III, quý IV.2011 được dự tính lên tới 25.000 -50.000 tỉ đồng tùy thời điểm. Năm 2006 - 2007 là thời điểm trái phiếu Chính phủ kỳ hạn 3 và 5 năm được phát hành rất mạnh. Do đó lượng trái phiếu 5 năm đáo hạn trong năm nay chắc chắn sẽ không nhỏ. Cung tiền trên thị trường sẽ dồi dào thêm từ lượng trái phiếu đáo hạn này. Hơn nữa, mua trái phiếu đón đầu lãi suất giảm vừa an toàn, vừa nhẹ nhàng so với phát triển tín dụng. Các cá nhân, tổ chức mua trái phiếu cũng có thể tìm vốn thông qua kênh thị trường mở. Và lãi suất trái phiếu thường được các tổ chức tín dụng xác định là lãi suất chuẩn của thị trường. Các loại lãi suất khác dù có thay đổi thì cũng sẽ trở về mức lãi suất của trái phiếu. Do vậy, dù lãi suất thị trường mở đang trên mốc 15%. năm nhưng có thể sẽ xuống dốc trong thời gian tới. Mức lãi suất này có thể đứng ở đỉnh trong bao lâu nữa khi lãi suất trái phiếu và lãi suất liên ngân hàng đang tự điều chỉnh với tốc độ cao?
