Dự toán ngân sách nhà nước năm 2022: Mục tiêu hợp lý, tạo nền tảng ổn định vĩ mô

Phải dành nguồn lực cho chống dịch

Theo Nghị quyết của Quốc hội, tổng số thu ngân sách nhà nước năm 2022 được dự toán là 1,411 triệu tỷ đồng. Tổng số chi ngân sách nhà nước là 1,784 triệu tỷ đồng. Mức bội chi ngân sách nhà nước là 372,9 nghìn tỷ đồng, tương đương 4% GDP. Trong đó, bội chi ngân sách trung ương là 347,9 nghìn tỷ đồng, tương đương 3,7% GDP; bội chi ngân sách địa phương là 25 nghìn tỷ đồng, tương đương 0,3% GDP. Tổng mức vay của ngân sách nhà nước là 572,6 nghìn tỷ đồng.

Quốc hội giao Chính phủ điều hành chính sách tài khóa linh hoạt, hiệu quả; phối hợp chặt chẽ, đồng bộ với chính sách tiền tệ để phòng, chống dịch Covid-19 và phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm an sinh xã hội, hỗ trợ phát triển sản xuất, kinh doanh. Đồng thời, sớm nghiên cứu, đề xuất sửa đổi Luật Ngân sách nhà nước; nghiên cứu, đề xuất sửa đổi các luật thuế để mở rộng cơ sở thu, chống xói mòn nguồn thu; tiếp tục cơ cấu lại thu ngân sách theo hướng bền vững, chống thất thu thuế, đôn đốc thu hồi nợ thuế…

Đặc biệt, Quốc hội yêu cầu Chính phủ siết chặt kỷ luật, kỷ cương, tăng cường trách nhiệm người đứng đầu trong quản lý, sử dụng tài chính, ngân sách. Điều hành chi ngân sách chặt chẽ, tiết kiệm, hiệu quả để dành nguồn lực cho phòng, chống dịch Covid-19, phục hồi kinh tế và dự phòng cho các trường hợp bất khả kháng, khắc phục hậu quả thiên tai. Cắt giảm các khoản chi chưa thật sự cần thiết, tiết kiệm triệt để chi thường xuyên; giảm mạnh kinh phí tổ chức lễ kỷ niệm, hội nghị, hội thảo, khánh tiết, đi nghiên cứu, khảo sát nước ngoài. Chỉ ban hành chính sách làm tăng chi ngân sách khi thực sự cần thiết và có nguồn bảo đảm…

Tuân thủ kỷ luật tài chính

Các chuyên gia kinh tế cho rằng, những mục tiêu Quốc hội đặt ra là hợp lý, tạo nền tảng cho ổn định vĩ mô; đồng thời nhấn mạnh, Chính phủ cần siết chặt kỷ luật, kỷ cương tài chính, ngân sách và điều hành chi ngân sách tiết kiệm, hiệu quả để dành nguồn lực chống dịch và phục hồi kinh tế như Quốc hội yêu cầu.

Theo PGS. TS. Vũ Sỹ Cường, Học viện Tài chính, năm 2022 cần tiếp tục thực hiện nguyên tắc điều hành chính sách tài khóa chủ động, linh hoạt trong ứng biến về ngắn hạn nhưng tuân thủ các nguyên tắc cân đối ngân sách và kỷ luật tài chính về dài hạn. Cùng với đó, cần có giải pháp chính sách để theo dõi và đánh giá về công tác lập dự toán và chấp hành ngân sách ở tất cả các cấp. Bởi thời gian qua, dù Chính phủ có những biện pháp mạnh mẽ thì việc thực hiện dự toán chi tiêu từ ngân sách vẫn luôn có nhiều thách thức nhất là với chi đầu tư. Cụ thể, số ngân sách chuyển nguồn hàng năm luôn rất cao khiến hiệu quả của chính sách tài khóa đến tăng trưởng kinh tế trong năm sẽ bị ảnh hưởng rất lớn.

Trong bối cảnh dịch bệnh sẽ gây khó khăn cho thu ngân sách năm 2022, song nhu cầu chi tiêu rất lớn để hỗ trợ và phục hồi kinh tế sau dịch bệnh, ông Cường cho rằng Chính phủ cần tiếp tục xem xét các chính sách tài khóa nhằm kích thích cả về phía cung (người sản xuất) và cầu (người tiêu dùng). Để huy động nguồn thu, Chính phủ có thể xem xét đẩy nhanh việc thoái vốn tại các doanh nghiệp mà Nhà nước không cần nắm giữ quyền chi phối, nhất là trong bối cảnh thị trường chứng khoán đang có nhiều thuận lợi như giai đoạn vừa qua.