60 năm Knesset: Vài nét về Knesset
Israel là một chính thể dân chủ đại nghị với một viện lập pháp duy nhất. Cơ quan lập pháp này gọi là Knesset, cùng với Thủ tướng và nội các chịu trách nhiệm điều hành đất nước. Mọi hoạt động của Knesset đều tuân thủ theo Luật Thủ tục Knesset do chính Knesset soạn thảo và sửa đổi.
Quốc hội Israel (Knesset) bao gồm 120 nghị viên, có trụ sở tại Jerusalem, là cơ quan quyền lực có quyền lập pháp không giới hạn và các đạo luật Knesset không thể bị Thủ tướng, Tổng thống hay Tòa án tối cao phủ quyết. Cơ quan này cũng giữ vai trò lập hiến trong việc soạn thảo hiến pháp cho nhà nước Israel, đồng thời giám sát mọi hoạt động của Chính phủ.
Israel áp dụng hệ thống bầu cử tỷ lệ. Số ghế của Knesset được phân phối cho các đảng dựa theo tỷ lệ phiếu bầu mà họ nhận được trong cuộc bầu cử. Các cử tri không bầu cho các cá nhân mà cho các đảng phái chính trị và qua đó bầu cho ứng cử viên mà họ ủng hộ. Đảng nào nhận được nhiều phiếu bầu hơn sẽ nhận được nhiều ghế hơn tại Knesset. Thủ tướng thường là người lãnh đạo đảng có số phiếu cao tuyệt đối hay liên minh đa số ghế trong Quốc hội. Tuy nhiên, trong lịch sử chính trường Israel, chưa từng có đảng nào giành được đa số áp đảo.
Bầu cử Knesset thường được tổ chức 4 năm một lần, nhưng Knesset có thể quyết định tự giải tán trước thời hạn khi được đa số thông qua, đây được gọi là bỏ phiếu bất tín nhiệm. Ví dụ như lần mới đây nhất, ngày 27.10.2008, Tổng thống Israel Shimon Peres đã chính thức tuyên bố bầu cử sớm sau khi nỗ lực thành lập nội các mới của bà T. Livni, lãnh đạo đảng cầm quyền Kadima, thất bại. Sau tuyên bố của Tổng thống Peres, Knesset đã có 3 tuần để tự giải thể và ấn định ngày bầu cử vào ngày 10.2.2009.
Sau bầu cử lập pháp, Tổng thống là người khai mạc phiên họp đầu tiên của mỗi Knesset mới, rồi chuyển giao quyền điều hành cho thành viên kỳ cựu nhất Knesset. Theo thông lệ, nhiệm vụ đầu tiên của một Knesset mới là bầu Chủ tịch Quốc hội và 8 phó Chủ tịch Quốc hội trong số các thành viên. Nhiệm vụ chính của Chủ tịch Quốc hội là quản lý mọi hoạt động của Knesset và đại diện ở bên ngoài. Chủ tịch Knesset cũng đảm trách vai trò như một Tổng thống khi Tổng thống vắng mặt. Đặc biệt, các phiên họp của Knesset không diễn ra vào những ngày thứ Sáu, thứ Bảy và Chủ nhật vì đó là những ngày lễ của các tín đồ Hồi giáo, Do Thái và Thiên chúa giáo.
| Các chức năng của Knesset Lập pháp Là cơ quan lập pháp, chức năng chính của Knesset là thông qua luật. Các dự luật có thể của Chính phủ, của các nhóm nghị sỹ trong Knesset hay từ một trong 12 ủy ban thường trực của Knesset. Dự luật sẽ trở thành luật nếu được thông qua tại phiên họp toàn thể của Knesset. Soạn thảo Hiến pháp Theo Tuyên ngôn Độc lập, Hội đồng Lập hiến (nay là Knesset) chịu trách nhiệm soạn thảo Hiến pháp cho Nhà nước Giám sát các hoạt động của Chính phủ Theo Luật Cơ bản của Knesset về Chính phủ, chức năng giám sát của Knesset được thực hiện thông qua các cuộc thảo luận tại phiên họp toàn thể, các buổi chất vấn, các cuộc họp ủy ban với các Bộ trưởng... Luật này cũng quy định các thành viên Knesset có thể mời Thủ tướng tham gia cuộc tranh luận một vấn đề nào đó ở phiên họp toàn thể của Quốc hội với điều kiện phải có ít nhất 40 thành viên Knesset yêu cầu. Hoạt động này có thể được tiến hành mỗi tháng một lần. Bầu Tổng thống, Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Knesset có quyền bầu Tổng thống và Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng theo thể thức bỏ phiếu kín, với nhiệm kỳ 7 năm. Tuy nhiên, vai trò của Tổng thống chủ yếu mang tính hình thức, ít thực quyền. Mỗi Knesset cũng lựa chọn ra hai thành viên đại diện trong Ủy ban Bổ nhiệm Thẩm phán. Mặc dù Thủ tướng bắt buộc phải là thành viên của Knesset, nhưng các bộ trưởng thì không. Song việc bổ nhiệm các bộ trưởng chính phủ cũng được Quốc hội phê chuẩn. Knesset cũng quyết định số lượng thành viên của Tòa án tối cao. CM |
.jpg)
