Các tác giả mang dấu ấn trên văn đàn
Sáng 16.4, Lễ ra mắt Tuyển tập của các nhà văn Nguyễn Tử Siêu - Hoài An, Nguyễn Thiên Lương và Nguyễn Như Phong đã diễn ra tại Hà Nội.
Nguyễn Tử Siêu là cái tên quen thuộc với độc giả Việt Nam từ lâu. Xuất thân trong một gia đình nho học, cụ Nguyễn Tử Siêu là thầy thuốc Đông y, viết văn và dịch sách về thuốc. Về viết văn, cụ chuyên viết về lịch sử trong khoảng thời gian 20 năm (1925 - 1945), đã xuất bản hơn 20 cuốn với nội dung cổ vũ lòng yêu nước, chống cường quyền ngoại xâm, tiêu biểu như “Tiếng sấm đêm đông", "Hai Bà đánh giặc", “Vua bà Triệu", “Vua Bố Cái", “Đinh Tiên Hoàng", “Việt Thanh chiến sử", "Trần Nguyên chiến kỷ"... Có những cuốn bị thực dân Pháp và chính quyền đương thời tịch thu, cấm lưu hành, bản thân tác giả bị quản thúc ở nguyên quán. Trong thời gian bị quản thúc, cụ vừa viết văn, vừa dạy học, vừa làm nghề đông y và viết, dịch sách...
Theo các nhà nghiên cứu, tác giả Nguyễn Tử Siêu đã sáng tác tiểu thuyết lịch sử từ một quan điểm nghệ thuật dựa trên tinh thần dân tộc sâu nặng, nỗi đau mất nước, khơi dậy tâm can người đọc ý chí vươn lên giành lại nước nhà. Tiểu thuyết lịch sử của Nguyễn Tử Siêu xứng đáng là bông hoa đầu mùa đẹp nhất của tiểu thuyết lịch sử Việt Nam hiện đại...
Nhà văn Hoài An (con rể nhà văn Nguyễn Tử Siêu) là một cây bút chuyên viết bút ký, phóng sự xuất sắc từng nhiều năm làm ở Báo Văn nghệ. Ông cũng tham gia cách mạng từ năm 1945. Văn của ông dung dị với lối kể chuyện dí dỏm, nhiều chi tiết ám ảnh. Ông viết bút ký, phóng sự có giọng điệu rất riêng và đẫm chất "văn". Văn chương Hoài An, nói như nhà văn Võ Khắc Nghiêm, cũng vạm vỡ như sức vóc con người ông và cũng phong lưu như cuộc sống “quý tộc nghèo" của ông. Trong các bài bút ký nổi tiếng một thời như "Tủa Chùa, miền đất lạ", "Bí mật củ sắn, con lợn ở làng Đại Lâm", "Đồng cỏ Mộc Châu", "Bông Nà Sản"... ông đã cuốn hút người đọc bởi lối viết như kể chuyện.
Nhà văn Nguyễn Thiên Lương (1932 - 2010, thứ nam của nhà văn, lương y Nguyễn Tử Siêu) là nhà văn của người lính và nhiều hệ thiếu nhi. Ông đi giao liên từ năm 14 tuổi, tham gia chiến dịch Trần Đình (bí danh của Điện Biên Phủ) và tiếp tục tham gia cuộc kháng chiến chống Mỹ, in dấu chân trên khắp các cánh rừng Gia Lai, Kon Tum, Đắk Lắk, đóng quân lâu nhất ở đèo Mang Yang. Bạn đọc nhỏ tuổi trong cả nước đã một thời say sưa đón đọc “Thú rừng Tây Nguyên" (3 tập) của tác giả Thiên Lương do Nhà xuất bản Kim Đồng ấn hành vào những năm 1970 - 1980 và được tái bản nhiều lần... Tiếp đến là “Cao nguyên thất thủ" - cuốn ký sự viết về số phận của Sư đoàn 23 quân đội Việt Nam Cộng hòa trong chiến dịch Buôn Ma Thuột.
Là cháu ngoại của cụ Nguyễn Tử Siêu, con nhà văn Hoài An, cháu ruột nhà văn Nguyễn Thiên Lương, nhà văn, Đại tá Nguyễn Như Phong, nguyên Phó Tổng biên tập Báo Công an Nhân dân, nguyên Tổng biên tập Báo Năng lượng Mới, đã khởi nghiệp văn chương bằng những truyện ngắn trên báo Văn Nghệ từ năm 1978 khi còn là anh lính công binh ở Lào. Bộ tuyển tập của Nguyễn Như Phong ra mắt gồm 14 tập, trong đó có 1 tập bút ký chính trị, 2 tập phóng sự và 11 cuốn tiểu thuyết. Đáng chú ý, trong các tiểu thuyết của Nguyễn Như Phong thì đã có 5 cuốn được chính tác giả chuyển thể thành kịch bản phim truyền hình nhiều tập, gồm: “Cổ cồn trắng”, “Bí mật những cuộc đời”; “Chạy án”; “Đồng tiền quỷ ám” và “Bí mật Tam giác Vàng”.
Di truyền văn hóa
Tại Lễ ra mắt, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam Nguyễn Quang Thiều chia sẻ: “Văn chương là yếu tố quan trọng của nền văn hóa dân tộc. Với văn chương của cụ Nguyễn Tử Siêu, Hoài An, Nguyễn Thiên Lương, Nguyễn Như Phong - văn chương của 4 người trong gia đình đã trải qua 4 giai đoạn khác biệt của lịch sử, mỗi nhà văn ở mỗi thời đại mang giọng nói của thời đại mình, hoàn toàn khác biệt nhau về văn phong, về vấn đề đề cập. Tưởng rằng, sự khác biệt phong cách, đề tài, nhưng 4 nhà văn trong 4 thế hệ trải dài từ thế kỷ XIX - XX, cùng theo đuổi chủ đề nhân văn, sự dày vò về cách sống, lẽ sống của con người trong gia đình, xã hội, quốc gia, dân tộc”.
“Cuộc ra mắt sách hôm nay đặc biệt, cho thấy dòng dõi, sự di truyền, nhưng không phải di truyền bằng máu, mà di truyền văn hóa từ thế hệ này sang thế hệ khác. Tôi muốn rằng, dân tộc Việt Nam có thể đánh mất nhiều thứ, nhưng phải giữ được gen di truyền văn hóa, vì con người, vì sự yêu thương, vì sự chân chính như ông cha ta đã làm. Có giai đoạn, cá nhân tôi hoang mang về sự di truyền có thể bị chặt đứt, bởi chủ nghĩa vật chất, nhưng hôm nay sự ra mắt tuyển tập và thái độ của bạn đọc cho thấy sự hoang mang và sợ hãi của tôi đã sai lầm. Mạch ngầm từ trong nền văn hóa dân tộc vẫn được duy trì và mỗi gia đình, như gia đình cụ Nguyễn Tử Siêu, đã, đang và sẽ làm điều đó” - nhà thơ Nguyễn Quang Thiều nói.
Nhà văn, Đại tá Nguyễn Như Phong bày tỏ: “Ra mắt tuyển tập của cha ông là ước nguyện của gia đình tôi từ lâu. Do đó, chúng tôi cùng Hội Nhà văn tích cực sưu tầm, để tri ân thế hệ đi trước đã tạo nền móng cho con cháu trong nghiệp văn chương... Là thế hệ đi sau, không chịu nhiều sự ảnh hưởng bởi cách viết, nội dung, tôi thấy mình ảnh hưởng của cha phong cách viết phóng sự là chủ yếu và lối văn kể chuyện của cậu ruột...”.
Thừa hưởng khiếu văn chương từ gia đình, nhà văn Nguyễn Như Phong “tung hoành” trên nhiều thể loại: tiểu thuyết, ký sự, phóng sự, kịch bản phim truyền hình dài tập, bài báo... Theo nhà thơ Trần Đăng Khoa: “Dù viết ở thể loại nào, anh cũng không nhạt. Anh viết rất hấp dẫn và có giọng điệu rất riêng. Nhiều cuốn khá dày, thậm chí dày đến cả nghìn trang, nhưng người ta vẫn không có cảm giác dài, chính vì sự hấp dẫn của nó. Sức hấp dẫn của Nguyễn Như Phong không phải ở văn chương mà là ở những vấn đề anh đề cập. Đó luôn là tâm điểm, là những vấn đề có tính thời sự nóng nhất, thu hút sự chú ý của toàn xã hội...
Cơ quan chủ quản: Văn phòng Quốc hội
