10 thói quen khiến đường ruột bị lão hóa

Theo các chuyên gia, đường ruột là hệ thống tiêu hóa quan trọng, ảnh hưởng đến nhiều chức năng của cơ thể đến mức được gọi là “bộ não thứ hai”.

Khoảng 80% serotonin dẫn truyền thần kinh được sản xuất trong đường ruột, điều này đồng nghĩa đường ruột có liên quan đến cả sức khỏe thể chất và tinh thần.

Không chỉ hấp thụ dinh dưỡng, các độc tố, chất thải cũng được chuyển hóa từ đây, nó phải hoạt động liên tục, vậy nên đây cũng là bộ phận cơ thể dễ bị lão hoá nhất.

Nói cách khác, sức khỏe đường ruột là một phần quan trọng tác động tới quá trình lão hóa của cả cơ thể, một hệ thống đường ruột tốt sẽ khiến chúng ta mạnh khỏe và hạnh phúc.

Vậy đâu là những thói quen có thể khiến đường ruột của chúng ta sớm suy giảm chức năng, hãy cùng lắng nghe lời khuyên từ các chuyên gia để thay đổi các hành vi sinh hoạt của mình.

1. Chế độ ăn “nghèo nàn”

Theo các chuyên gia, hệ vi sinh vật đa dạng là điều cần thiết cho một đường ruột khỏe mạnh. Một trong những cách tốt nhất để đạt được điều này là ăn theo một chế độ đa dạng với các loại thực phẩm có nguồn gốc thực vật .

Nghiên cứu cho thấy nếu trong một bữa ăn, chúng ta có thể nạp vào cơ thể năm khẩu phần thực vật khác nhau sẽ giúp cải thiện sức khỏe về lâu dài.

Chuyên gia dinh dưỡng Amanda Sauceda cho biết: "Việc ăn đa dạng các loại thực phẩm đồng nghĩa đường ruột sẽ được hưởng lợi từ việc hấp thụ nhiều loại chất dinh dưỡng khác nhau".

Một chế độ ăn nhiều dầu mỡ với các thực phẩm chế biến sẵn, ít chất xơ, sẽ làm thay đổi hệ vi sinh đường ruột, dẫn đến tình trạng viêm và khiến đường ruột bị lão hóa, tăng nguy cơ mắc các bệnh mạn tính.

2. Ăn vặt thay cho bữa chính

Thạc sĩ chuyên ngành dinh dưỡng Marcie Vaske cho biết “Việc ăn vặt thường xuyên hay ăn khuya có thể làm lão hóa đường ruột, bởi đường ruột cũng cần thời gian nghỉ ngơi để tự làm sạch và phục hồi”.

Ăn vặt thường xuyên hoặc tiêu thụ quá nhiều đồ uống có đường trong ngày, sẽ làm tăng nguy cơ phát triển quá mức vi khuẩn đường ruột non (SIBO) - một triệu chứng rối loạn của hệ vi sinh đường tiêu hóa, gây đầy hơi và nhiều vấn đề khác.

Do đó các chuyên gia khuyến nghị giãn cách khoảng 3–4 giờ giữa mỗi bữa ăn và hạn chế đồ uống có đường là giải pháp tối ưu cho một đường ruột khỏe mạnh.

3. Căng thẳng mạn tính

Theo các chuyên gia, căng thẳng có thể phá vỡ chức năng hàng rào biểu mô ruột và kích hoạt phản ứng miễn dịch của ruột, làm thay đổi hệ vi sinh vật đường ruột, gây ra chứng loạn khuẩn đường ruột.

“Tất cả những thay đổi này có thể làm tăng nguy cơ và mức độ nghiêm trọng của rối loạn chức năng và viêm đường tiêu hóa đồng thời khiến đường ruột bị lão hoá”, TS.BS. Asma Khapra giải thích.

Mặc dù vậy, căng thẳng là điều không thể tránh khỏi, vì vậy điều quan trọng là giữ tinh thần thoải mái, cân bằng, kiểm soát căng thẳng.

4. Không sử dụng thực phẩm lên men

Một trong những lợi ích của thực phẩm lên men là tăng khả năng tiêu hóa, duy trì hàng rào đường ruột và chống viêm. Thực phẩm lên men như sữa chua, kombucha, kim chi đều là nguồn cung cấp lợi khuẩn dồi dào.

Do đó các chuyên gia khuyến khích thói quen dự trữ thực phẩm lên men trong tủ lạnh và sử dụng với tần suất đều đặn.

5. Bỏ qua các vấn đề về đường ruột

Đầy hơi, chướng bụng, trào ngược, tiêu chảy hay táo bón đều không phải là dấu hiệu bình thường. Nếu không được điều trị, các triệu chứng này có thể báo hiệu các vấn đề như loạn khuẩn đường ruột, hội chứng ruột rò rỉ hoặc thậm chí là thiếu hụt enzyme và trở thành nguyên nhân khiến đường ruột bị lão hóa.

6. Không ăn đủ chất xơ

Theo các chuyên gia, ăn nhiều chất xơ là giải pháp cơ bản nhất mà chúng ta có thể làm để bảo vệ đường ruột của mình. Tuy nhiên có đến 90% mọi người không đáp ứng được khuyến nghị về lượng chất xơ cần thiết.

Thực tế, nếu không có đủ chất xơ, vi khuẩn đường ruột có lợi sẽ không có nhiên liệu cần thiết để phát triển, từ đó lớp niêm mạc bảo vệ trong ruột sẽ bị phá vỡ, khiến hệ tiêu hóa dễ bị viêm, kích ứng và sớm suy giảm.

7. Lạm dụng thuốc

Thuốc kháng sinh có nhiều công dụng tuy nhiên lạm dụng thuốc kháng sinh để lại nhiều hệ luỵ cho sức khoẻ nói chung và đường ruột nói riêng.

Việc sử dụng quá nhiều thuốc kháng sinh trong thời gian dài không chỉ tiêu diệt vi khuẩn có hại; chúng còn tiêu diệt cả các vi khuẩn có lợi, làm giảm axit dạ dày và phá vỡ sự cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột.

Đáng chú ý ngoài thuốc kháng sinh, một số loại thuốc không kê đơn cũng có thể khiến đường ruột bị lão hóa sớm khi sử dụng lâu dài như ibuprofen hay thuốc kháng axit dạ dày.

8. Lười vận động

Vận động, tập thể dụng thường được biết đến với những lợi ích cho sức khoẻ tim mạch, tuy nhiên tập thể dục cũng giúp cơ ruột hoạt động hiệu quả hơn, từ đó rút ngắn thời gian chuyển hoá và tăng hiệu quả đào thải.

Tập thể dục tác động tích cực đến hệ vi sinh vật đường ruột. Những người thường xuyên tập thể dục có xu hướng cân bằng các vi khuẩn có lợi trong ruột của mình tốt hơn những người lười vận động.

9. Uống nhiều rượu

Thỉnh thoảng uống một ly với bạn bè để thư giãn sau một tuần dài làm việc căng thẳng có thể không tác động lớn đến sức khỏe đường ruột. Tuy nhiên, uống quá nhiều rượu có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng, khiến ruột lão hóa nhanh hơn.

Khi rượu phân hủy sẽ giải phóng các độc tố gây tổn thương niêm mạc ruột, làm suy yếu khả năng phòng vệ của ruột chống lại các tác nhân gây bệnh và gây ra tình trạng "rò rỉ" ruột. Rượu cũng là tác nhân làm thay đổi thành phần hệ vi sinh vật đường ruột, làm gia tăng vi khuẩn có hại.

10. Ngủ không đủ giấc

Đường ruột có mối liên hệ chặt chẽ với chất lượng giấc ngủ thông qua trục não - ruột. Sức khỏe đường ruột tốt thúc đẩy giấc ngủ ngon, trong khi giấc ngủ kém hoặc thiếu ngủ có thể phá vỡ sức khỏe của hệ vi sinh vật đường ruột. Điều này đồng nghĩa, nếu thường xuyên không ngủ đủ giấc có thể khiến đường ruột nhanh chóng bị lão hóa.

Những thói quen sinh hoạt thiếu khoa học duy trì trong một thời gian dài có thể khiến đường ruột lão hóa sớm và để lại nhiều hệ luỵ tới sức khoẻ.

Vì vậy, không bao giờ là quá muộn để bắt đầu những thói quen lành mạnh nhằm đảo ngược quá trình lão hoá đối với sức khỏe đường ruột.