Ủy ban Tư pháp tiến hành Phiên họp Thường trực mở rộng

Tham dự có: đại diện Thường trực Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, Văn phòng Quốc hội; lãnh đạo Bộ Công an, Bộ Tư pháp, Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao, Tòa án Nhân dân tối cao...

Trình bày Báo cáo của Nhóm nghiên cứu về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2020, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Văn Pha nêu rõ, báo cáo của Chính phủ đã thống kê được việc xử lý hành chính ở nhiều lĩnh vực hơn, đặc biệt là kết quả công tác ở các cơ quan được giao nhiệm vụ thi hành điều tra. Năm 2020, dù ảnh hưởng tiêu cực của đại dịch Covid-19 tới đời sống xã hội nhưng Chính phủ đã có nhiều nỗ lực trong công tác chỉ đạo phòng ngừa vi phạm pháp luật và tội phạm, thu được nhiều kết quả tích cực. Chính phủ đã trình Quốc hội nhiều dự án Luật, ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật nhằm nâng cao năng lực, hiệu lực quản lý nhà nước, đồng thời chỉ đạo các bộ, ngành ban hành các văn bản quy định chi tiết hướng dẫn thi hành và triển khai pháp luật, nghị quyết về lĩnh vực tư pháp, an ninh trật tự được Quốc hội thông qua.

Tuy nhiên, Chính phủ cần tiếp tục có biện pháp nâng cao năng lực quản lý nhà nước, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra công tác lĩnh vực công nghệ thông tin, gian lận thương mại; thực hiện các gói hỗ trợ an sinh xã hội để hạn chế nguyên nhân, điều kiện phát sinh vi phạm pháp luật, đồng thời kịp xử lý nghiêm minh đối tượng vi phạm pháp luật.

Về công tác của ngành kiểm sát năm 2020 và Báo cáo về công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo của ngành kiểm sát năm 2020, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Hoàng Văn Liên nêu rõ, nhóm nghiên cứu cơ bản tán thành với báo cáo của Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao với những kết quả Viện kiểm sát nhân dân các cấp đã đạt được trong năm 2020; đánh giá cao công tác chỉ đạo, điều hành cũng như cố gắng, nỗ lực trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao trong đại dịch Covid-19.

Các báo cáo đã cơ bản phản ánh đầy đủ các mặt của ngành kiểm sát nhân dân trong việc tổng kết tồn tại, hạn chế, giải pháp khắc phục và nhiệm vụ trong thời gian tới. Phó Chủ nhiệm Ủy ban Hoàng Văn Liên lưu ý, báo cáo chưa đánh giá sâu về nguyên nhân của một số loại công tác chưa đạt được chỉ tiêu theo Nghị quyết Quốc hội giao. Kết quả giải quyết đơn đề nghị phúc thẩm, tái thẩm trong nhiều năm gần đây vẫn chưa đạt chỉ tiêu theo yêu cầu của Quốc hội.

Về công tác ngành tòa án năm 2020, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Văn Luật nêu rõ, nhóm nghiên cứu ghi nhận và đánh giá cao nỗ lực của Tòa án Nhân dân các cấp khi đã đạt được rất nhiều thành tích trong năm 2020. Các số liệu đã được nêu cụ thể, phản ánh những kết quả đạt được, các mặt hạn chế, vướng mắc, phân tích nguyên nhân, đưa ra giải pháp khắc phục, nhưng báo cáo vẫn cần đánh giá kỹ hơn về tồn tại, hạn chế, đặc biệt là nguyên nhân chủ quan, ảnh hưởng trực tiếp tới kết quả chung của tòa án các cấp...

Về công tác thi hành án năm 2020, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Công Hồng nêu rõ, nhóm nghiên cứu cơ bản tán thành với đánh giá của Chính phủ về kết quả đã đạt được trong công tác thi hành án 10 tháng năm 2020. Chính phủ đã tích cực, chủ động triển khai thực hiện Nghị quyết của Quốc hội, đề ra nhiều biện pháp đồng bộ nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả thi hành án dân sự. Số vụ việc khiếu nại được giải quyết đạt tỉ lệ cao. Công tác bồi thường thuộc trách nhiệm của Nhà nước được chú trọng.

Tuy nhiên, ngoài nguyên nhân khách quan do dịch bệnh ảnh hưởng trực tiếp tới công tác thi hành án, cần làm rõ những hạn chế do nguyên nhân chủ quan, như trình tự, thủ tục trong quá trình tổ chức thi hành án chưa được khắc phục. Chính phủ cần bổ sung số liệu về các vụ việc cưỡng chế không thành và các vụ việc kéo dài từ 5 năm trở lên nhưng đến nay vẫn chưa giải quyết xong.

Đa số các đại biểu đồng thuận và đánh giá cao nội dung các báo cáo của nhóm nghiên cứu của Ủy ban Tư pháp. Các đại biểu cho rằng, báo cáo đánh giá tình hình tội phạm so với các năm đang khó khăn khi dịch Covid-19 làm cho công tác điều tra, truy tố xét xử đều ít nhiều bị ảnh hưởng.

Giải trình thêm về những nội dung này, Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quý Vương nêu rõ, năm 2020, tình hình thế giới, khu vực diễn biến nhanh chóng, phức tạp, đặc biệt là tác động tiêu cực của đại dịch Covid-19 tới mọi mặt của đời sống xã hội. Các mối đe dọa an ninh phi truyền thống, nhất là thiên tai, ô nhiễm môi trường, an ninh mạng tiếp tục là thách thức đối với an ninh toàn cầu. Trong nước, nền kinh tế chịu ảnh hưởng từ đại dịch Covid-19. Các thế lực thù địch, phản động gia tăng các hoạt động chống phá việc chúng ta tiến hành đại hội đảng các cấp với nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi, nguy hiểm hơn. Nhiệm vụ, mục tiêu kép đặt ra là phải vừa phòng, chống dịch bệnh, vừa bảo đảm an ninh, trật tự, an sinh xã hội, cải thiện đời sống Nhân dân theo chủ trương của Đảng, giải pháp của Chính phủ về chống dịch Covid-19, Thứ trưởng Lê Quý Vương nói.

Kết luận Phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga ghi nhận sự nỗ lực của Chính phủ, các cơ quan điều tra, xét xử, thi hành án trong bối cảnh vừa phòng, chống dịch bệnh, vừa phải bảo đảm hoàn thành nhiệm vụ chính trị của ngành. Các vụ án được xét xử nhanh, kịp thời, có tác dụng cảnh báo, răn đe rất tốt trong công tác phòng, chống vi phạm pháp luật.

Các báo cáo được thẩm tra tại Phiên họp lần này sẽ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại Phiên họp tháng 9 và Kỳ họp thứ Mười tới.