Tăng cường đại biểu chuyên trách
Nhiệm kỳ 2016 - 2021, số lượng, cơ cấu, thành phần đại biểu HĐND tỉnh Kiên Giang bảo đảm đại diện cho các thành phần trong hệ thống chính trị - xã hội. Đa số đại biểu có nhiệt tình, tích cực, thể hiện tinh thần trách nhiệm trước Đảng, trước cử tri, nỗ lực phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ của người đại biểu dân cử. Tuy nhiên, về cơ cấu, hầu hết các đại biểu hoạt động kiêm nhiệm (đại biểu HĐND tỉnh hoạt động chuyên trách có 11 đại biểu). Trình độ, năng lực không đồng đều; bận nhiều công tác chuyên môn, ít có thời gian dành cho hoạt động của HĐND nên đã ảnh hưởng nhất định đến chất lượng và hiệu quả hoạt động của HĐND.
Thường trực HĐND huyện Hòn Đất, Kiên Giang tổ chức tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ cho đại biểu HĐND xã, thị trấn nhiệm kỳ 2016 - 2021 |
| Ảnh: Thu Hương |
Kinh nghiệm cho thấy, để nâng cao năng lực hoạt động của đại biểu, trước hết phải bảo sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng trong quá trình chuẩn bị nhân sự của HĐND. Trong giai đoạn hiệp thương lựa chọn, giới thiệu nhân sự, Thường trực HĐND tỉnh Kiên Giang đã phối hợp với Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh tham mưu cho Tỉnh ủy giới thiệu những người có trình độ, năng lực, phẩm chất đạo đức, sức khỏe để tham gia ứng cử làm đại biểu HĐND. Chỉ đạo chặt chẽ khâu hiệp thương, lựa chọn giới thiệu những đại biểu đủ đức, đủ tài, được rèn luyện thử thách trong thực tế và có khả năng tiếp thu, vận dụng đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước vào thực tiễn cuộc sống, có trình độ, năng lực, tâm huyết để thực hiện nhiệm vụ của người đại biểu dân cử. Giải quyết hài hòa giữa cơ cấu và tiêu chuẩn đại biểu, ưu tiên cho đại biểu có chất lượng tốt. Đặc biệt, cần tăng cường đại biểu hoạt động chuyên trách, tăng số đại biểu ở khối Đảng, đoàn thể, các doanh nghiệp và quần chúng.
Chú trọng bồi dưỡng kỹ năng cho đại biểu
Ngay từ đầu và trong cả nhiệm kỳ, việc phối hợp với các cơ quan chuyên môn tổ chức mở lớp bồi dưỡng kiến thức quản lý nhà nước, pháp luật và kỹ năng hoạt động cho đại biểu rất cần thiết. Cùng với đó, phải tăng cường và đổi mới hình thức, nội dung tập huấn, bồi dưỡng nâng cao năng lực hoạt động của đại biểu HĐND; tổ chức tập huấn theo chuyên đề, tổ chức giao ban, hội thảo trao đổi kinh nghiệm… Tập trung bồi dưỡng những vấn đề cơ bản về Nhà nước và pháp luật; về tổ chức và hoạt động của HĐND, UBND; về vai trò, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND, đại biểu HĐND, nhất là những kỹ năng có tính đặc thù và cần thiết đối với hoạt động của đại biểu HĐND như: Bồi dưỡng nâng cao kỹ năng của đại biểu trong phân tích các vấn đề thuộc nội dung, chương trình kỳ họp, xem xét các vấn đề một cách toàn diện, cả những thuận lợi, khó khăn để đại biểu có những ý kiến, kiến nghị chính xác và kịp thời đóng góp vào những quyết sách của HĐND. Kỹ năng của đại biểu trong việc thu thập, xử lý thông tin để chọn lọc, tham gia ý kiến vào các đề án, tờ trình, dự thảo nghị quyết tại kỳ họp. Kỹ năng trình bày các ý kiến của đại biểu khi tham gia thảo luận tại kỳ họp, tham gia xây dựng văn bản quy phạm pháp luật của HĐND, việc nghiên cứu thẩm tra và tham gia phản biện các dự thảo nghị quyết, các chương trình, dự án về phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh trên địa bàn.
Tập huấn về kỹ năng giám sát, bao gồm tự giám sát và tham gia đoàn giám sát; xác định cách tiếp cận để nghiên cứu vấn đề cần giám sát; kinh nghiệm nêu vấn đề, đặt câu hỏi hợp lý với cơ quan hữu quan để làm rõ nội dung cần giám sát; thảo luận và đi đến kết luận giám sát; xây dựng kiến nghị và theo dõi việc thực hiện các kiến nghị của đoàn giám sát. Bồi dưỡng kỹ năng về chất vấn và đối thoại, gồm những nội dung về phương pháp thu thập tài liệu, chứng cứ; lựa chọn vấn đề đưa ra chất vấn; lựa chọn ngôn ngữ đối thoại trong chất vấn; hiệu quả, mục đích của việc chất vấn và trả lời chất vấn.
Bồi dưỡng kỹ năng về TXCT, bao gồm các kỹ năng cụ thể về lắng nghe và tiếp nhận thông tin từ cử tri; thu thập, tổng hợp, xử lý thông tin; kỹ năng báo cáo, giải trình và nói chuyện trước công chúng, tuyên truyền kết quả kỳ họp, giải thích chính sách, pháp luật, giải đáp những vấn đề liên quan đến khiếu nại, tố cáo…
Khen thưởng kịp thời đại biểu có thành tích xuất sắc
Bên cạnh đó, cần đổi mới cơ chế hoạt động của đại biểu, Tổ đại biểu HĐND. Nội dung sinh hoạt của đại biểu, Tổ đại biểu phải phong phú, có chất lượng, tập trung vào các hoạt động như: Họp Tổ, TXCT, giám sát, khảo sát, tiếp công dân, nghiên cứu chính sách, pháp luật; sự phối hợp giữa đại biểu, Tổ đại biểu với chính quyền địa phương và nhân dân. Tăng cường phối hợp và trao đổi kinh nghiệm hoạt động của HĐND các cấp. HĐND tỉnh cần phối hợp chặt chẽ với Đoàn ĐBQH và các cơ quan của QH, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam cùng cấp và các tổ chức chính trị - xã hội trong việc chuẩn bị và tổ chức các kỳ họp, hoạt động giám sát, TXCT, đôn đốc việc giải quyết các đơn thư khiếu nại, tố cáo… thông qua đó, đại biểu được trao đổi, học tập và nâng cao kỹ năng hoạt động.
Đổi mới và tăng cường công tác thông tin phục vụ hoạt động của đại biểu. Thường xuyên quan tâm, tạo điều kiện cung cấp tài liệu, các văn bản có liên quan, nhất là về các chủ trương, chính sách, pháp luật mới ban hành của Đảng và Nhà nước, thông tin về tình hình kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh ở địa phương, tài liệu có liên quan đến kỳ họp HĐND, các báo cáo hoạt động của HĐND và UBND hàng tháng, quý, 6 tháng, năm cần cung cấp đầy đủ, tạo điều kiện thuận lợi để đại biểu thực hiện tốt chức năng quyết định và giám sát tại địa phương, cơ sở. Tiếp tục duy trì việc mua Báo Đại biểu Nhân dân để cung cấp cho đại biểu…
Để tạo điều kiện thuận lợi cho các đại biểu HĐND tỉnh hoạt động, Thường trực HĐND tỉnh chỉ đạo Văn phòng HĐND tỉnh bảo đảm các điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị làm việc, phương tiện phục vụ, kinh phí hoạt động cho đại biểu. Ngoài chi trả hoạt động phí cho đại biểu theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương quy định, HĐND tỉnh ban hành nghị quyết về định mức chi hoạt động HĐND các cấp, trong đó có mức chi cho hoạt động của đại biểu như: Tham dự các kỳ họp; thẩm tra các báo cáo, đề án, tờ trình, dự thảo nghị quyết; tham gia các hoạt động giám sát, khảo sát; tiếp công dân; tiền trang phục đại biểu; khoán chi điện thoại… Đặc biệt, cần khen thưởng kịp thời đối với đại biểu có thành tích xuất sắc trong hoạt động HĐND.
