Tận dụng vaccine đầu đời

- Thứ Sáu, 02/08/2019, 07:59 - Chia sẻ
Theo số liệu thống kê, trong khoảng gần 8 triệu trẻ em dưới 5 tuổi ở nước ta có đến 1,2 triệu trẻ suy dinh dưỡng thể nhẹ cân và trên 2 triệu trẻ suy dinh dưỡng thấp còi. Theo các chuyên gia, đây là con số đáng báo động và tình trạng này nếu duy trì trong thời gian dài sẽ cản bước phát triển cả về thể chất lẫn trí tuệ của trẻ em trong tương lai không xa.

25% trẻ suy dinh dưỡng thể thấp còi

Theo thống kê của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, Việt Nam đã đạt được những thành tựu đáng kể về cải thiện tình trạng dinh dưỡng cho người dân như tỷ lệ suy dinh dưỡng trẻ em đã giảm nhanh và bền vững. Tuy nhiên, tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng thể thấp còi vẫn ở mức cao gần 25%, hay nói cách khác, cứ 4 trẻ em Việt Nam dưới 5 tuổi thì có 1 trẻ bị thấp còi và suy dinh dưỡng (chiều cao thấp so với tuổi). Theo các chuyên gia, tình trạng này nếu duy trì trong thời gian dài sẽ cản bước phát triển cả về thể chất lẫn trí tuệ của trẻ em trong tương lai không xa.

Nguyên Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai Nguyễn Tiến Dũng cho rằng, trẻ suy dinh dưỡng khi còn nhỏ sẽ ảnh hưởng khá nhiều đến khi trưởng thành. Suy dinh dưỡng thấp còi và thiếu vi chất dinh dưỡng là những nguyên nhân chính dẫn tới chiều cao thấp ở thanh niên Việt Nam. Những trẻ khi còn nhỏ bị suy dinh dưỡng khi lớn sẽ thấp hơn từ 5 - 10cm so với những trẻ bình thường.

Ngoài ra, thiếu vi chất dinh dưỡng còn ảnh hưởng xấu tới sức khỏe, sự phát triển thể lực, tầm vóc, trí tuệ; cản trở sự tăng trưởng, phát triển toàn diện của trẻ em và khả năng sinh sản cũng như năng suất lao động của người lớn. Với những trẻ có sức đề kháng kém, biểu hiện là lười ăn, quấy khóc, còi cọc suy dinh dưỡng, hay ốm vặt, hay mắc bệnh về da… có nguy cơ mắc rất nhiều loại bệnh, trong đó có các bệnh nhiễm khuẩn hô hấp cấp tính như sốt, ho, hắt hơi, đau họng... Trong đó, nhiễm khuẩn hô hấp có tỷ lệ mắc cao nhất. Quá trình điều trị cho thấy, mỗi trẻ có từ 5 - 7 lần nhiễm khuẩn hô hấp cấp/năm; số trẻ mắc nhiễm khuẩn hô hấp đến khám tại các phòng khám và bệnh viện chiếm từ 1/3 - 1/2 tổng số trẻ. Đáng chú ý, viêm phổi là bệnh nặng và gây tử vong cao nhất chiếm 1/4 - 1/3 tổng số tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi.

Ông Nguyễn Tiến Dũng cho hay, khi con bị nhiễm khuẩn hô hấp, hầu hết cha mẹ lại lạm dụng kháng sinh, gây ra tình trạng kháng thuốc, bệnh hay tái đi tái lại. Chính điều này góp phần giảm sức đề kháng của trẻ, tạo nên vòng luẩn quẩn của bệnh tật, thậm chí đe dọa tính mạng của trẻ. Ở các nước đang phát triển có đến 4.300 trẻ tử vong mỗi ngày do viêm phổi, tương đương với cứ 20 giây lại có 1 trẻ tử vong do viêm phổi mỗi ngày.

Cứ 4 trẻ em Việt Nam dưới 5 tuổi thì có một trẻ bị thấp còi và suy dinh dưỡng Nguồn: ITN

“Thực phẩm vàng” cho trẻ mới sinh

Tại Hội thảo Sữa non - Nguồn dinh dưỡng miễn dịch quý giá cho sự phát triển toàn diện của trẻ nhỏ được tổ chức mới đây, nguyên Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai Nguyễn Tiến Dũng cho rằng, trong giai đoạn từ 6 tháng - 36 tháng tuổi được coi là “khoảng trống miễn dịch” vì hệ miễn dịch của trẻ chưa phát triển hoàn thiện nên trẻ dễ mắc bệnh khi gặp các tác nhân gây bệnh. Do đó, việc tăng cường miễn dịch, dinh dưỡng hợp lý trong giai đoạn này là vô cùng quan trọng.
Đặc biệt, nếu trẻ có cơ hội được ăn sữa non trong những năm tháng đầu đời thì có khả năng chống chọi lại được nhiều bệnh tật nguy hiểm ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Bởi theo nghiên cứu của các nhà khoa học được công bố cho thấy, sữa non chính là chìa khóa để bổ sung trực tiếp kháng thể IgG nhằm tăng cường hệ miễn dịch.
Nguyên Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia Nguyễn Thị Lâm cũng cho biết, trong những thực phẩm để nuôi sống con người, sữa non được ví như một “thực phẩm vàng” cho trẻ mới sinh, là thức ăn đầu tiên của sự sống, bởi nó rất giàu các kháng thể tự nhiên IgA, IgD, IgE, IgG, IgM, giúp tăng cường hệ miễn dịch của trẻ, bảo vệ trẻ khỏi sự tấn công của vi khuẩn, virus và các tác nhân gây bệnh khác ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ, giúp trẻ tăng cường thể lực, phát triển khỏe mạnh.
“Sữa non được coi như vaccine đầu đời giàu dinh dưỡng và kháng thể cho trẻ, do đó các bà mẹ cần cho con bú ngay sau sinh. Nếu không được sử dụng nguồn sữa non trong giai đoạn này đồng nghĩa với việc trẻ chịu gánh nặng bệnh tật nặng nề hơn trong suốt cuộc đời” - bà Lâm nhấn mạnh.
 Các chuyên gia y tế cũng khuyến khích người mẹ cho con bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu để tận dụng những nguồn kháng thể, cũng như chất dinh dưỡng quý giá từ sữa của mẹ. Đặc biệt, muốn giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi cần phải chăm lo từ gốc. Các gia đình cần quan tâm đến chăm sóc dinh dưỡng hợp lý trong 1.000 ngày vàng đầu đời của trẻ, tức là từ khi bà mẹ bắt đầu mang thai đến khi trẻ 2 tuổi. 

Nhật Phương