Quản lý môi giới bất động sản bằng mã số định danh

Gần 90% môi giới không có chứng chỉ hành nghề

Giám đốc Học viện Cán bộ quản lý xây dựng và đô thị Trần Hữu Hà nhận định, nghề môi giới bất động sản đóng vai trò quan trọng trong lưu thông hàng hóa bất động sản. Sự phát triển bền vững của thị trường ngoài việc liên quan đến chính sách pháp luật, chính sách quản lý của Nhà nước và chiến lược phát triển của doanh nghiệp, thì năng lực và tính chuyên nghiệp của đội ngũ môi giới bất động sản cũng cần được quan tâm.

Những năm qua, đội ngũ môi giới đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển thị trường bất động sản. Tuy nhiên, thống kê của Hội Môi giới bất động sản Việt Nam cho thấy, trong khoảng 300.000 cá nhân tham gia hoạt động môi giới bất động sản, mới chỉ khoảng 30.000 - 35.000 người đủ điều kiện hành nghề, có nghĩa gần 90% không có chứng chỉ này. Tại Đà Nẵng, hơn 10 năm triển khai đào tạo và cấp chứng chỉ, đến nay mới có hơn 1.600 chứng chỉ môi giới được cấp. Trong vòng 3 năm trở lại đây, mức độ tăng trưởng của môi giới bất động sản trên thị trường chỉ đạt trung bình khoảng 15%.

“Hiện pháp luật quy định cá nhân không bắt buộc phải có giấy chứng nhận hoàn thành khóa học thì mới được dự thi lấy chứng chỉ môi giới bất động sản. Điều này vô tình tạo ra xu hướng các cá nhân không thực sự mong muốn học tập, tìm hiểu, nghiên cứu về môi giới, mà chỉ nhằm đối phó với kỳ thi sát hạch. Số liệu từ Bộ Xây dựng cho thấy, có đến hơn 80% nhân viên môi giới trả lời không tham gia hoặc chỉ tham gia một khóa đào tạo cho nhân viên nhưng các hình thức đào tạo chủ yếu vẫn là nhân viên trong công ty truyền lại kinh nghiệm cho nhân viên mới”, ông Hà nhấn mạnh.

Trước thực trạng này, Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Đào tạo bất động sản Nguyễn Đức Lập cho rằng, phần lớn lực lượng môi giới hiện nay thiếu kiến thức căn bản để hành nghề, đặc biệt là kiến thức về pháp luật liên quan đến lĩnh vực bất động sản. Môi giới phần lớn hoạt động không khác gì người “dẫn mối” hoặc như nhân viên bán hàng. Bên cạnh đó, không ít môi giới bắt tay với nhà đầu cơ tạo nên những cơn sốt đất ở khắp các địa phương, gây náo loạn thị trường, đồn thổi giá để trục lợi. Họ là tác nhân chính khiến giá nhà đất lên cao vượt quá khả năng chi trả của khách hàng. Hệ quả là không ít khách hàng trở thành nạn nhân bị “cò đất” lừa đảo, mất trắng tài sản tích cóp cả đời.

Nên có mã số định danh

Tổng Thư ký Hội Môi giới bất động sản Việt Nam Nguyễn Văn Đính nhận định, môi giới bất động sản là khâu trung gian đặc biệt quan trọng giữa người bán và người mua. Đối với người bán, môi giới sẽ thay mặt người mua để thẩm định, thẩm tra dự án, nếu thấy không phù hợp sẽ tư vấn cho người bán đưa ra chính sách phù hợp với thị trường. Còn với người mua, môi giới sẽ là nhà tư vấn, thẩm định dự án, lựa chọn sản phẩm phù hợp, bảo đảm quyền và lợi ích cho họ. Tuy nhiên, pháp luật hiện nay không xem trọng vai trò của nhà môi giới khiến họ không được bảo vệ và rất yếu thế. Theo ông Đính, môi giới bất động sản cần được định vị là trung tâm của thị trường, là đối tượng trung gian, cân bằng mọi hoạt động của thị trường bất động sản. Bên cạnh đó, vấn đề then chốt của môi giới bất động sản là cần đào tạo bảo đảm yêu cầu kỹ năng nghiệp vụ chuyên nghiệp, quan trọng nhất là phải có chứng chỉ hành nghề và được cấp mã số định danh.

Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam khu vực TP Hồ Chí Minh Phạm Lâm cũng cho rằng, môi giới bất động sản là một nghề chính thức và cần được trân trọng. Do vậy, đã đến lúc phải được quản lý có hệ thống và có tính ràng buộc trách nhiệm cao hơn trong quá trình hành nghề bằng mã số định danh. “Mã số định danh của môi giới bất động sản sẽ giúp hệ thống hóa toàn bộ hoạt động của môi giới trên thị trường từ đơn vị làm việc, quản lý các giao dịch và ràng buộc trách nhiệm tối đa không giới hạn cả về thời gian, địa điểm hay môi trường làm việc. Theo đó, mã số định danh phải được thể hiện trên thẻ hành nghề của mỗi người môi giới, được đề cập bắt buộc bên cạnh thông tin cá nhân trong các giao dịch để bảo đảm tính an toàn, rõ ràng”, ông Lâm nhấn mạnh.

Đồng tình với quan điểm trên, Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Đào tạo bất động sản Nguyễn Đức Lập chỉ rõ, công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động môi giới, đặc biệt là môi giới tự do, vẫn đang bị bỏ ngỏ. Vì vậy, cần tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra việc hành nghề môi giới bất động sản đúng luật. Xem xét giao cho Hội Môi giới bất động sản Việt Nam chủ trì việc cấp, quản lý mã số định danh và tham gia vào việc khuyến cáo, giám sát hội viên thực hiện đúng pháp luật.

Ngoài ra, theo ông Lập, để hướng đến một thị trường dịch vụ bất động sản chuyên nghiệp, phải đưa ra một số giải pháp đồng bộ từ chính sách của Nhà nước đến vai trò của Hội Môi giới bất động sản. Đồng thời, cần tiếp tục chấn chỉnh công tác đào tạo, sát hạch để cấp chứng chỉ hành nghề môi giới theo hướng tập trung truyền thụ kiến thức về pháp luật kinh doanh bất động sản, đạo đức hành nghề và bắt buộc phải hoàn thành chương trình đào tạo mới được dự thi sát hạch lấy chứng chỉ.