Phải bảo đảm tính đồng bộ với hệ thống pháp luật

Tăng cường kiểm tra, giám sát tiêu chuẩn về kỹ thuật an toàn

Trình bày Tờ trình tóm tắt dự án Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Giao thông - Vận tải Nguyễn Văn Thể cho biết, sau quá trình tổng kết, nghiên cứu, Bộ Giao thông - Vận tải thấy rằng, bên cạnh việc phát huy ưu điểm và khắc phục các hạn chế của Luật Giao thông đường bộ năm 2008, cần tiến hành sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến quy tắc giao thông của các công trình đường bộ có tính chất đặc thù như: đường cao tốc, cầu dài vượt biển...; các cơ chế để huy động các nguồn lực xã hội trong việc xây dựng kết cấu hạ tầng; khung pháp lý cho các loại phương tiện mới, phương tiện giao thông thông minh; ứng dụng, phát triển công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành đặc biệt là hệ thống giao thông thông minh; điều chỉnh các loại hình kinh doanh vận tải cho phù hợp với thực tế…

Do đó, so với Luật Giao thông đường bộ năm 2008, dự thảo Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi) có một số điểm mới nhằm hoàn thiện khung pháp lý đối với phương tiện để tăng cường sự kiểm tra, giám sát các tiêu chuẩn về kỹ thuật an toàn và bảo vệ môi trường, tạo cơ sở pháp lý cho việc sản xuất, sử dụng các phương tiện giao thông, phù hợp với sự phát triển và tiến bộ của khoa học kỹ thuật.

Cụ thể, dự thảo Luật bổ sung quy định ô tô con phải có hướng dẫn để lắp ghế ngồi, lắp dây đai an toàn dành cho trẻ em trong tài liệu sử dụng; bổ sung quy định kiểm soát khí thải định kỳ, đèn tín hiệu nhận diện khi tham gia giao thông đối với xe mô tô, xe gắn máy; bổ sung các hạng mục về an toàn kỹ thuật theo các thỏa thuận và điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên; bổ sung các quy định về trách nhiệm của chủ phương tiện như: kiểm tra định kỳ về khí thải xe mô tô, xe gắn máy; trách nhiệm trong việc bảo đảm yêu cầu về điều kiện phương tiện khi tham gia giao thông, giao phương tiện cho người đủ điều kiện điều khiển; bổ sung quy định về trách nhiệm của chủ đầu tư, cá nhân, doanh nghiệp thành lập trung tâm đăng kiểm; người đứng đầu trung tâm đăng kiểm xe cơ giới, đăng kiểm viên kiểm định xe cơ giới.

Luật hóa tối đa các quy định đã được thực tế kiểm nghiệm

Thẩm tra sơ bộ dự án Luật, Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh tán thành với Tờ trình của Chính phủ về sự cần thiết ban hành Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi) nhằm tiếp tục thể chế hóa đường lối, chủ trương của Đảng, cụ thể hóa quy định Hiến pháp năm 2013, nội luật hóa các điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên, tạo cơ sở pháp lý đầy đủ về hoạt động giao thông vận tải đường bộ, thúc đẩy sự phát triển giao thông đường bộ và bảo đảm tốt hơn việc thực hiện quyền tự do đi lại của công dân. Đồng thời, khắc phục những bất cập, hạn chế của Luật Giao thông đường bộ năm 2008 và bổ sung điều chỉnh những vấn đề mới phát sinh trong thực tiễn về quản lý giao thông đường bộ; tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, bảo đảm sự thuận lợi, thông thoáng về thủ tục, tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về giao thông đường bộ; góp phần phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế của đất nước.

Về hồ sơ dự án Luật, Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh nhận thấy, Chính phủ đã chuẩn bị công phu, đúng trình tự, thủ tục và cơ bản đầy đủ tài liệu theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, đủ điều kiện để trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ Mười tới. Việc chủ động xây dựng, hoàn thiện hồ sơ dự án Luật thể hiện sự nỗ lực, quyết tâm cao của Chính phủ và Bộ Giao thông - Vận tải trong việc hoàn thiện hệ thống pháp luật về lĩnh vực giao thông đường bộ, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, hội nhập quốc tế và bảo đảm quốc phòng, an ninh của đất nước. 

Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng, một số khó khăn, bất cập trong quá trình triển khai thi hành Luật được chỉ ra trong Báo cáo tổng kết nhưng lại không kiến nghị cụ thể giải pháp khắc phục. Do đó, Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh đề nghị, Chính phủ chỉ đạo tiếp tục nghiên cứu, tổng kết thực tiễn và đánh giá tác động chính sách đầy đủ, toàn diện; rà soát kỹ các quy định của pháp luật hiện hành có liên quan; lấy ý kiến rộng rãi của các cơ quan, tổ chức, cá nhân chịu tác động trực tiếp để hoàn chỉnh hồ sơ dự án Luật trước khi trình Quốc hội. 

Cơ bản tán thành với sự cần thiết sửa đổi toàn diện Luật Giao thông vận tải, tuy nhiên, các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị, cơ quan soạn thảo phải tiếp tục rà soát để bảo đảm tính đồng bộ của hệ thống pháp luật do các nội dung của dự thảo Luật liên quan đến nhiều quy định tại các luật khác. Đó là chưa kể, dự thảo Luật còn có rất nhiều nội dung giao Chính phủ quy định chi tiết. Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nêu vấn đề, dự thảo Luật sửa đổi một số điều có liên quan đến vấn đề quy hoạch giao thông. Cụ thể, khoản 3, Điều 6 dự thảo Luật quy định: Quy hoạch kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ là các quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành, được lập cho từng tuyến hoặc các tuyến quốc lộ. Căn cứ vào nhu cầu đầu tư, phát triển, Bộ Giao thông - Vận tải xác định việc lập quy hoạch kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ cho các tuyến quốc lộ. Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho rằng, quy định như thế này là mở rộng so với quy định về quy hoạch kết cấu hạ tầng giao thông của Luật Quy hoạch, đồng thời cũng chưa bảo đảm tính cụ thể. Ông đề nghị cơ quan soạn thảo phải rà soát dự thảo Luật nhằm bảo đảm tính đồng bộ với hệ thống pháp luật hiện hành.

Kết luận phiên thảo luận về dự án Luật này, Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ nêu rõ: do dự thảo Luật có tới 13 nội dung giao Chính phủ quy định, 15 nội dung giao Bộ trưởng Bộ Giao thông - Vận tải quy định nên cơ quan soạn thảo phải tiếp tục rà soát, luật hóa tối đa các quy định dưới luật hiện hành đã được thực tế kiểm nghiệm.