Thực tế ấy thêm lần khẳng định việc QH thực hiện giám sát tối cao về quy hoạch, quản lý, sử dụng đất đai ở các đô thị là rất trúng, là việc phải làm ngay. Hãy nhìn từ những khu “đất vàng” ở các thành phố lớn đang biến từ đất công thành “đất ông”, không thể không suy nghĩ. Không thể nói không có bóng dáng của “lợi ích nhóm” và thao túng quyền lực trong quy hoạch, quản lý, sử dụng đất các đô thị. Câu chuyện về những khiếu kiện ở khu đô thị Thủ Thiêm còn đang nóng bỏng kia. Những vụ việc sang nhượng bán mua các khu “đất vàng” ở TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng mà cả loạt cựu lãnh đạo của 2 thành phố này “tay nhúng chàm” đang chờ xét xử sẽ còn “bật ra” những chuyện buồn nao lòng không đáng có.
Cần chỉ thẳng đất đai đô thị đang là miếng mồi béo bở cho những phi vụ làm giàu bất chính. Âu cũng vì quản lý còn hổng hểnh. Âu cũng là bởi những “ông vua con” lạm quyền, vượt quyền, lộng quyền. Nhưng mổ xẻ đến cùng, thì căn nguyên vẫn là công tác quy hoạch tại các đô thị bị buông lỏng từ nhiều năm, là việc nắn chỉnh, băm nát quy hoạch đô thị. Nói gì khi quy hoạch cứ bị uốn chỉnh? Nghĩ gì khi mở ra quá nhiều dự án, khu đô thị nhưng lại để treo chờ hàng chục năm nay? Càng không thể chấp nhận cứ nói giá đất theo giá thị trường nhưng lại định giá quá thấp khi thu hồi đất để giao cho doanh nghiệp.
Bất cập trong quy hoạch, quản lý đất đô thị chính từ tư duy, cách nhìn quy hoạch chỉ chăm chắm vào trước mắt mà không lo đến dài xa. Thiếu tổng thể quy hoạch trong kết nối liên thông giữa các đô thị cũng là căn nguyên “đẻ” ra những bất cập về hạ tầng, về ô nhiễm môi trường.
Luật Đất đai có hiệu lực thực thi từ năm 2013, nhưng tình trạng đây đó ngó lơ cả luật, lợi dụng uy quyền lách luật, né luật cũng không thiếu. Khi quyền uy của lãnh đạo, chính quyền các tỉnh, thành bị “bủa vây”, “săn đón” sẽ rất dễ bị “dắt tay”. Vì lợi ích quá lớn, nên đã có chuyện doanh nghiệp mua chuộc người có chức trách quyền lực bằng mọi giá để thâu tóm những khu “đất vàng”. Chỉ một tuyến đường mà cho mọc tới 40 cao ốc san sát, chọc trời hỏi sao không nghẽn tắc. Quy định mật độ xây dựng, diện tích dành cho sinh hoạt cộng đồng, cho trồng cây xanh, cho mở đường không được tuân thủ nghiêm, quy hoạch xây dựng chồng chéo như quấn chân nhau đến khó tin. Tình trạng các dự án mở ra chạy theo nhiệm kỳ, cho chuyển mục đích sử dụng đất ồ ạt, tùy tiện có không? Câu hỏi này cần phải trả lời. Và hơn hết, cần rà soát tổng thể đất đai ở các đô thị, đặc biệt ở các thành phố lớn để có cách quản lý, quy hoạch vì mục đích chung của quốc gia. Phải chặn đứng tình trạng chỉnh sửa, làm vỡ quy hoạch chung.
Giám sát tối cao về quy hoạch, quản lý, sử dụng đất đai ở các đô thị dứt khoát phải mạnh tay để chặn bằng được “hội chứng” biến đất công thành “đất ông”!
