Năm 2020 là năm thứ 3 thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW về công tác dân số trong tình hình mới; là năm cuối cùng thực hiện Chương trình mục tiêu Y tế - Dân số giai đoạn 2016-2020. Ngay sau khi Nghị quyết số 21-NQ/TW được ban hành, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 137/NQ-CP về Chương trình hành động của Chính phủ về thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW. Các Bộ, ngành, Tỉnh ủy, UBND các tỉnh/ thành phố đã đồng loạt ban hành kế hoạch Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết của trung ương, điều này khẳng định vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền các cấp đối với công tác dân số.
Tại Trung ương Bộ Y tế và các bộ, ngành đã tham mưu cho Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ ban hành 8 văn bản, trong đó Quốc hội thông qua Bộ luật Lao động; Thủ tướng Chính phủ ký ban hành Quyết định Phê duyệt chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030; Đề án hoàn thiện các chính sách về di dân, tái định cư dự án thủy lợi, thủy điện; Chương trình truyền thông dân số đến năm 2030; Chương trình điều chỉnh mức sinh giữa các vùng, đối tượng đến năm 2030; Đề án về nâng cao năng lực nghiên cứu về dân số và phát triển; Chương trình bảo về và phát triển các dân tộc thiểu số đặc biệt dân tộc dưới 10.000 người…
Đến nay có 63/63 tỉnh/ thành phố đã ban hành Kế hoạch, Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 21-NQ/TW; 15/63 tỉnh đã ban hành kế hoạch thực hiện Chiến lược Dân số; 11/63 tỉnh đã ban hành kế hoạch thực hiện Chương trình Truyền thông dân số đến năm 2030.
Phát biểu tại Hội thảo, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho biết, mặc dù 6 tháng đầu năm cả nước cũng như các cấp, các ngành tập trung phòng chống dịch Covid-19 cũng như thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ nhưng chúng ta cũng đã rất cố gắng nỗ lực trong thực hiện công tác DS-KHHGD. Kết quả cho thấy một số chỉ tiêu cả nước đạt khá như: sàng lọc trước sinh đạt 66% kế hoạch năm; số người mới sử dụng các biện pháp tránh thai đạt 88% kế hoạch năm; tỉ số giới tính khi sinh đạt 110,1 trẻ em trai/100 trẻ em gái. Nhiều hoạt động trọng tâm về DS-KHHGĐ được các địa phương triển khai sau khi Thủ tướng Chính phủ dỡ lệnh giãn cách xã hội.
Về thực hiện nhiệm vụ chuyên môn, công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình trong những năm qua đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, mức sinh thay thế được duy trì liên tục trong 14 năm. Tỷ lệ tăng dân số bình quân trong giai đoạn 2009-2019 là 1,44%/năm. Tỷ suất chết trẻ em, tỷ số tử vong bà mẹ đều giảm; tuổi thọ trung bình của người dân tăng lên, tỷ trọng người cao tuổi, người sống thọ của Việt Nam ngày càng tăng.
Tuy nhiên, bước sang giai đoạn mới công tác dân số của chúng ta cũng đứng trước nhiều thách thức mới, nhiều vấn đề mới nảy sinh. Theo Báo cáo sơ kết 6 tháng đầu năm cho thấy một số chỉ tiêu kế hoạch không đạt kế hoạch giao như tỷ lệ tầm soát các bệnh, tật trước sinh và sơ sinh; tỷ lệ các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại hằng năm; các mô hình, đề án nâng cao chất lượng dân số ở địa phương chậm triển khai thậm chí có những tỉnh chưa triển khai… Nguồn lực đầu tư cho công tác dân số ở các cấp đều bị cắt giảm nhiều; Công tác tổ chức bộ máy ở địa phương, đặc biệt là mô hình tổ chức tuyến huyện, xã đang gặp nhiều khó khăn, bất cập. Các Kế hoạch, Chương trình hành động, Đề án, Chiến lược để thực hiện Nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, của Chính phủ chậm được ban hành.
Hội thảo ghi nhận các tham luận, đóng góp của các tỉnh/ thành về công tác dân số; các đại biểu cũng thảo luận, trao đổi những khó khăn nhằm tháo gỡ những vướng mắc, chia sẻ kinh nghiệm, cách làm hay, hiệu quả để từ đó tìm ra các giải pháp quyết liệt nhằm thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ được giao.
Cơ quan chủ quản: Văn phòng Quốc hội
