Nâng cao hiệu quả công tác dân vận trong hoạt động hòa giải

- Thứ Hai, 13/07/2020, 23:17 - Chia sẻ
Ngày 13.7, tại Hà Nội, Ban Dân vận Trung ương phối hợp với Đảng đoàn Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Ban cán sự Đảng Tòa án Nhân dân Tối cao, Ban cán sự Đảng Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc công tác dân vận trong hoạt động hòa giải.

Tham dự Hội nghị có: Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Dân vận Trung ương Trương Thị Mai; Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn; Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao Nguyễn Hòa Bình; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam - Phó Trưởng ban Chỉ đạo Trung ương về thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở… cùng đại diện lãnh đạo các bộ, ban, ngành ở Trung ương và đại biểu ở 63 điểm cầu tại địa phương.

Hơn 20 năm qua, với sự tham gia tích cực của MTTQ Việt Nam, ngành tư pháp, chính quyền các địa phương, nhất là chính quyền ở cơ sở, hoạt động hòa giải ở cơ sở đã đạt được những kết quả đáng khích lệ với: gần 100.000 tổ hòa giải cơ sở, 600.000 hòa giải viên, gần 900.000 vụ, việc được tiến hành hòa giải trong 5 năm qua với tỷ lệ 80,6% hòa giải thành... Điều này không chỉ hàn gắn những xích mích, mâu thuẫn phát sinh, mà còn tăng cường sự hiểu biết, tinh thần tương thân tương ái, đoàn kết, thắt chặt tình cảm, góp phần giữ bình yên, ổn định xã hội, giảm bớt gánh nặng cho chính quyền cơ sở, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội các địa bàn dân cư. 

Đến nay, với Luật Hòa giải ở cơ sở, Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án và hoạt động của hòa giải viên lao động, trọng tài lao động trong quy định của Bộ luật Lao động, cùng với các cơ chế hòa giải, đối thoại được quy định trong Bộ luật Tố tụng dân sự, Luật Tố tụng hành chính, Luật Đất đai, Luật Khiếu nại, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng... hoạt động hòa giải đã bao quát hầu hết các lĩnh vực đời sống xã hội.

Phát biểu tại hội nghị, Trưởng ban Dân vận Trung ương Trương Thị Mai nhấn mạnh, chủ đề hội nghị “Công tác dân vận trong hoạt động hòa giải” cho thấy bản chất của hoạt động hòa giải chính là công tác dân vận. Những mô hình “Tổ hòa giải 5 tốt”, “Tổ hòa giải điển hình tiên tiến”, các tổ hòa giải, hòa giải viên tiêu biểu ở nhiều nơi đã khẳng định không vận động tốt không thể hòa giải có hiệu quả. Quá trình hòa giải là quá trình tuyên truyền, vận động chính sách, pháp luật; nêu cao nhận thức, trách nhiệm, tinh thần tự nguyện, ý thức chấp hành pháp luật; gắn với lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân; tạo sự đồng thuận, giải tỏa được vướng mắc, mâu thuẫn. Theo Trưởng ban Dân vận Trung ương, đó cũng là quá trình phối hợp nhịp nhàng giữa MTTQ Việt Nam, ngành tư pháp, tòa án nhân dân, các cơ quan, tổ chức với chính quyền địa phương, nhất là chính quyền cơ sở, cùng với việc quan tâm xây dựng, động viên đội ngũ hòa giải viên có uy tín, kiến thức, kinh nghiệm, nhiệt tình tham gia công tác hòa giải có hiệu quả.

Để công tác hòa giải ngày càng hiệu quả, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn cho rằng, cần có cách thức giải quyết sao cho dung hòa được lợi ích giữa cá nhân, gia đình, cơ quan, tổ chức và xã hội. Mỗi cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên phải nêu cao tinh thần trách nhiệm, phải tự coi mình là một hòa giải viên. Bên cạnh đó cần bảo đảm sự lãnh đạo, phối hợp chặt chẽ cấp ủy, chính quyền, MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên, nhất là ở cơ sở, đặc biệt là sự phối hợp giữa ngành tư pháp, MTTQ Việt Nam, tòa án các cấp trong việc triển khai thực hiện hoạt động hòa giải nói chung, hòa giải ở cơ sở nói riêng. Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cũng lưu ý, muốn hòa giải hiệu quả cần phát huy vai trò của lực lượng nòng cốt, người tiêu biểu, có uy tín ở cộng đồng; cần nắm chắc luật pháp. Trong phân công phải rõ vai, đúng người, đúng việc. Trong hòa giải phải kiên trì, nắm được tâm tư, nguyện vọng, vận dụng vào từng trường hợp cụ thể. Phải nắm chắc, dự đoán lĩnh vực nào dễ phát sinh mâu thuẫn, tranh chấp, xung đột; đặc thù của vùng thành thị, vùng sâu, vùng xa, vùng có kinh tế đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào công giáo, vùng dân tộc thiểu số, miền núi. 

Theo Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao Nguyễn Hòa Bình, thực chất, hòa giải tại tòa án chính là công tác dân vận. Để thiết chế hòa giải tại tòa án cũng như hòa giải ở cơ sở, hòa giải trong tố tụng thành công thì trách nhiệm và tấm lòng của các hòa giải viên là yếu tố đặc biệt quan trọng. Từ quan điểm này, Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao đề nghị, tất cả tòa án, đặc biệt các thẩm phán trong hệ thống tòa án cần xem nhiệm vụ hòa giải như một nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng. Theo đó, các thẩm phán phải tham gia đầy đủ, trách nhiệm tất cả các thiết chế hòa giải, từ hòa giải cơ sở, đến hòa giải tại tòa án và các thiết chế hòa giải theo tố tụng.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam - Phó Trưởng ban Chỉ đạo Trung ương về thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở nhấn mạnh, sự nỗ lực của các cấp ủy, chính quyền, các hòa giải viên, tổ hòa giải ở cơ sở góp phần làm đổi mới công tác dân vận ở chính quyền, làm cho môi trường xã hội Việt Nam ổn định, sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc được tăng cường. Từ chủ đề của năm 2020 là “Năm dân vận khéo”, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng, chính quyền các cấp cần nắm chắc quy định của pháp luật; thực hiện tốt trong việc áp dụng, diễn giải, xử lý theo quy định pháp luật. Bên cạnh đó, muốn “khéo” thì phải có lý, có tình, không chỉ hòa giải viên mà cán bộ chính quyền các cấp phải thực sự vì dân; muốn dân hiểu phải xuất phát từ tấm lòng. Vì thế, cán bộ tham gia giải quyết mâu thuẫn cần nắm sát tâm tư, nguyện vọng của nhân dân cũng như tìm ra khó khăn, vướng mắc để hoàn thiện chính sách pháp luật.

Theo TTXVN