Nói về nguyên nhân gây hư hỏng mặt đường cầu Vàm Cống, Cục trưởng Cục Quản lý đường bộ IV, Tổng cục Đường bộ Việt Nam Nguyễn Văn Thành cho biết, có nhiều lý do nhưng yếu tố tác động bên ngoài gây hư hỏng là do trời mưa nhiều ngày. Hiện cự ly xảy ra tình trạng nứt, hư hỏng chưa thể thống kê chi tiết, vì thời gian tới có thể còn phát sinh.
Trước cầu Vàm Cống, cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi có trị giá tới 34.500 tỷ đồng, được khánh thành 2.9.2018 và cũng chỉ 1 tháng sau đó, ổ gà, ổ trâu liên tiếp xuất hiện. Hay trên 23km Quốc lộ 1A qua địa phận tỉnh Phú Yên có tới hơn 5.200 ổ gà như thống kê của Ủy ban An toàn giao thông quốc gia. Lý do được đưa ra cũng là do trời mưa.
Đề cập về lý do tác động bởi trời mưa mà Cục Quản lý Đường bộ IV đưa ra, nguyên Trưởng khoa Công trình, Đại học Giao thông - Vận tải Bùi Xuân Cậy cho rằng, thời tiết chỉ là một lý do rất nhỏ, bởi trong quá trình thi công nhà thầu và chủ đầu tư đã phải tính toán làm sao công trình có thể chịu được thời tiết khắc nghiệt, chưa kể đến việc làm đến đâu là nghiệm thu đến đó. Điều quan trọng ở đây phải là phải xem lại toàn bộ về thiết kế và thi công, chất lượng thi công công trình, nguyên vật liệu khi thi công, quá trình thi công có giám sát chặt chẽ hay không, phía nhà thầu phải làm đúng quy trình thiết kế không.
Đồng quan điểm, PGS.TS Nguyễn Đình Thám - Khoa Công trình, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội cũng cho biết, có một nguyên tắc khi thiết kế công trình cầu đường đó là phải chịu được thời tiết tác động, trước khi làm bên phía nhà thầu phải tính được thời tiết tác động đến con đường đó thế nào, hơn nữa một công trình khi mới đưa vào sử dụng cũng phải có tuổi thọ. Nếu thiết kế đúng và thi công đúng, cầu sẽ không có hiện tượng gì xảy ra, còn nếu thiết kế đúng, thi công sai hoặc ngược lại thì chắc chắn sẽ xảy ra hiện tượng nứt, lún công trình. Trong đó, điều kiện thời tiết chỉ là nguyên nhân trực tiếp để bộc lộ chất lượng công trình mà thôi.
Trong phiên họp của UBTVQH tháng 10.2018, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga đã đề nghị làm rõ về chất lượng các công trình hạ tầng, đặc biệt là công trình hạ tầng đầu tư công, trong đó có các công trình giao thông và nhấn mạnh: “Phải trả lời được câu hỏi mà cử tri đã nói từ lâu rồi, đó là vì sao công trình làm lâu mà hỏng và xuống cấp nhanh, đặc biệt là công trình giao thông?”. Đầu năm nay, Bộ trưởng Bộ Giao thông - Vận tải Nguyễn Văn Thể cũng đã phát ngôn quyết đoán: “Nếu không sửa đường kịp thời để xảy ra tai nạn, mai mốt các đồng chí ra tòa”.
Sau những tai nạn nguy hiểm do sập bẫy ổ trâu, ổ gà; sau sự phản ứng bất bình của dư luận, những ổ gà, vết nứt đã được “vá”, nhưng cứ “vá” xong lại hỏng như chuyện xẩy ra trên tuyến cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi; hoặc như 5.200 ổ gà trên Quốc lộ 1A đoạn qua địa phận Phú Yên chưa kịp vá xong thì đã lại xuất hiện thêm 3.500 ổ gà mới; hoặc như cầu Vàm Cống phải cắt, đục bỏ lớp nhựa hư hỏng để vá lại khiến cây cầu hơn 40 ngày tuổi nham nhở vết vá.
Điều đáng nói là, các công trình đưa vào sử dụng chất lượng không bảo đảm nhưng chưa thấy cơ quan, đơn vị nào đứng ra chịu trách nhiệm; chưa thấy ai bị kỷ luật, hay phải ra hầu tòa, và cũng chưa có một cuộc điều tra, khảo sát nào để trả lời cho câu hỏi vì sao chất lượng công trình như vậy mà vẫn nghiệm thu, khánh thành và đưa vào sử dụng?
