Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam

Không nên thu hẹp diện được đơn phương miễn thị thực

- Chủ Nhật, 22/09/2019, 08:07 - Chia sẻ
Nhằm tạo điều kiện rõ ràng hơn khi quyết định đơn phương miễn thị thực trên cơ sở bảo đảm nguyên tắc có đi có lại, bảo vệ quyền lợi tương ứng cho công dân Việt Nam, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam đã bổ sung quy định về điều kiện quyết định đơn phương miễn thị thực cho công dân của một nước. Tuy nhiên, tại Phiên họp thứ 37 của UBTVQH, nhiều ý kiến cho rằng, để tạo điều kiện thông thoáng, thuận lợi cho người nước ngoài nhập cảnh Việt Nam thì không nên thu hẹp, mà cần mở rộng diện các nước được đơn phương miễn thị thực.

Rà soát điều kiện miễn thị thực để không lợi dụng

Để hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, dự thảo Luật đã bổ sung nhiều quy định để giải quyết những vướng mắc phát sinh trong thực tế. Đồng thời, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam. Trong đó, dự thảo Luật đã bổ sung quy định miễn thị thực với thời hạn tạm trú 30 ngày cho người nước ngoài vào khu kinh tế ven biển và giao Chính phủ quyết định khu kinh tế ven biển được miễn thị thực nếu đáp ứng đủ các điều kiện: Có không gian riêng biệt, có ranh giới địa lý xác định, được cách biệt với lãnh thổ bên ngoài; có sân bay quốc tế; phù hợp với chính sách phát triển kinh tế - xã hội và không làm phương hại đến quốc phòng, an ninh và trật tự, an toàn xã hội của Việt Nam.

Từ góc nhìn của cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Võ Trọng Việt nêu rõ, có ý kiến cho rằng, việc bổ sung trường hợp được miễn thị thực là “vào khu kinh tế ven biển theo quyết định của Chính phủ” và phải đáp ứng các điều kiện về sân bay quốc tế, có không gian riêng biệt, có ranh giới địa lý xác định, cách biệt lãnh thổ với bên ngoài là chưa thỏa đáng. Đồng thời, đề nghị đối với 16 khu kinh tế ven biển ở trong đất liền cần được áp dụng chính sách miễn thị thực cho người nước ngoài nhập cảnh tương tự như đối với các khu kinh tế cửa khẩu (đã được quy định tại Khoản 3, Điều 12 của Luật hiện hành mà không phải kèm theo điều kiện), còn các khu kinh tế ven biển thì quy định rõ điều kiện như dự thảo Luật đã quy định.

Trong khi đó, Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh cho rằng, nước ta có rất nhiều khu kinh tế ven biển trong đất liền, có diện tích rộng, trải dài theo chiều dọc của đất nước, cách xa sân bay và nhiều nơi có vị trí địa chính trị, địa quốc phòng an ninh. Nếu tất cả đều miễn thị thực cho người nước ngoài nhập cảnh sẽ tiềm ẩn các nguy cơ về quốc phòng, an ninh, khó khăn trong công tác bảo đảm an ninh, trật tự và quản lý hoạt động người nước ngoài. Còn đối với các khu kinh tế cửa khẩu, do có vị trí giáp biên giới, gần cửa khẩu nên sẽ thuận lợi hơn trong quản lý người nước ngoài nhập cảnh vào khu vực này. Vì vậy, việc bổ sung quy định miễn thị thực cho người nước ngoài nhập cảnh vào các khu kinh tế ven biển kèm theo các điều kiện chặt chẽ và giao Chính phủ quyết định danh sách cụ thể là bảo đảm sự linh hoạt, phù hợp với điều kiện thực tế hiện nay. Bởi theo Quyết định số 80/2013/QĐ-TTg ngày 27.12.2013 của Thủ tướng Chính phủ đã cho đảo Phú Quốc áp dụng chính sách miễn thị thực đối với người nước ngoài nhập cảnh. Do đó, Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh tán thành với dự thảo Luật về việc bổ sung trường hợp được miễn thị thực có điều kiện đối với các khu kinh tế ven biển và giao Chính phủ quyết định.

Nhấn mạnh việc sửa đổi, bổ sung Luật bảo đảm tính phù hợp, khả thi và không để ảnh hưởng đến an ninh, chủ quyền quốc gia, Phó Chủ tịch QH Đỗ Bá Tỵ đề nghị, cần rà soát các điều kiện miễn thị thực đối với người nước ngoài vào các khu kinh tế ven biển nhằm bảo đảm hợp lý. Đối với các trường hợp đơn phương miễn thị thực bảo đảm thu hút đầu tư, du lịch nhưng phải bảo đảm chặt chẽ trong công tác quản lý, tránh lợi dụng, Phó Chủ tịch QH Đỗ Bá Tỵ lưu ý.


Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định phát biểu tại phiên họp
Ảnh: Quang Khánh

Thắt chặt điều kiện đơn phương miễn thị thực?

Nhằm bảo đảm nguyên tắc có đi có lại, bảo vệ quyền lợi tương ứng cho công dân Việt Nam, dự thảo Luật bổ sung quy định về điều kiện quyết định đơn phương miễn thị thực cho công dân của một nước. Theo đó, các nước được đơn phương miễn thị thực phải có chính sách tạo điều kiện thuận lợi trong việc cấp thị thực hoặc đơn phương miễn thị thực cho công dân Việt Nam.

Một số ý kiến tán thành với quy định này của dự thảo Luật. Đồng thời, cho rằng với quy định này sẽ thắt chặt điều kiện đơn phương miễn thị thực, tiến tới thu hẹp dần và có thể dừng áp dụng đơn phương miễn thị thực để bảo đảm sự chủ động trong công tác bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng chống tội phạm.

Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh nhận thấy, hiện nay Việt Nam đang đơn phương miễn thị thực cho công dân của 13 quốc gia và có 6 quốc gia đơn phương miễn thị thực có điều kiện cho công dân Việt Nam. Với chủ trương đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tạo điều kiện thông thoáng, thuận lợi cho người nước ngoài nhập cảnh Việt Nam thì không nên thu hẹp mà ngược lại cần thiết phải mở rộng diện các nước được đơn phương miễn thị thực. Bởi, việc mở rộng diện các nước được miễn thị thực cũng là một trong những nội dung đã được Chính phủ quan tâm, đã giao Bộ Công an chủ trì phối hợp với các bộ có liên quan nghiên cứu, đề xuất tại Nghị quyết số 19-2018/NQ-CP ngày 15.5.2018 của Chính phủ. Hơn nữa, khi Nhà nước Việt Nam tạo điều kiện thuận lợi cho người nước ngoài nhập cảnh thì công dân Việt Nam cũng sẽ được các nước tạo điều kiện thuận lợi hơn khi họ xuất cảnh ra nước ngoài. Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh đề nghị giữ nguyên quy định về đơn phương miễn thị thực như luật hiện hành, không bổ sung điều kiện bắt buộc nước khác phải có chính sách tạo điều kiện hoặc đơn phương miễn thị thực cho công dân Việt Nam trước.

Ủng hộ quan điểm của Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định cho rằng, không nên bổ sung quy định này vào dự thảo Luật. Vì trường hợp bổ sung, khi Luật có hiệu lực, nếu không đủ các điều kiện, chúng ta sẽ bỏ áp dụng đơn phương miễn thị thực cho công dân của 13 quốc gia - điều này có làm được không? Việc rút không áp dụng chính sách với 13 nước đã từng thực hiện không hề đơn giản, nếu bổ sung quy định này vào dự thảo Luật, “ngoại giao rất khó xử đối với 13 nước”, Chủ nhiệm Nguyễn Khắc Định nói.

Việc bổ sung trường hợp được miễn thị thực, bổ sung quy định về đơn phương miễn thị thực trong dự thảo Luật là điều cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra cần tính toán, cân nhắc. Điều này, vừa bảo đảm vừa thu hút đầu tư nước ngoài, phát triển ngành du lịch, vừa bảo đảm tạo lập quan hệ ngoại giao tốt đẹp giữa Việt Nam với các nước.

Hà An