Khoán gọn nạo vét luồng hàng hải

Khắc phục nỗi lo của doanh nghiệp

Giám đốc Khối cảng Nam Hải, Nam Hải - Đình Vũ Nguyễn Anh Tuấn cho biết, thời điểm năm 2015 - 2016, độ sâu luồng Hải Phòng luôn ổn định, bồi lắng xuất hiện đến đâu, lập tức có đơn vị nạo vét đến đó. Tàu lớn hơn 35.000 tấn đầy tải vẫn có thể di chuyển vào tuyến luồng 24/7. Cảng luôn chủ động lịch cho các tàu lớn ra vào cảng. Tuy nhiên, thời gian gần đây, việc duy tu luồng hàng hải bộc lộ nhiều bất cập, chỉ được thực hiện 1 lần/năm. Cứ vài tháng luồng lại bị sa bồi, tàu lớn thường xuyên phải giảm tải hoặc chuyển đổi cỡ tàu, ảnh hưởng rất lớn tới hoạt động của cảng.

“Theo tính toán, luồng cạn 20cm như hiện tại, các tàu sẽ phải cắt đi khoảng 100 TEUs/chuyến. Bình quân mỗi TEU mất khoảng 50 - 60 USD, tương đương mỗi chuyến tàu, hãng tàu sẽ chịu tổn thất từ 500 - 600 USD. Với giá bốc xếp hiện tại là hơn 30 USD/TEUs, doanh nghiệp cũng mất đi khoảng 3.000 USD/chuyến tàu, chưa kể giá dịch vụ bên trong (đóng, rút container, nâng hạ hàng hóa..)” - ông Tuấn nói.

Từ năm 2020, nhiều tuyến luồng hàng hải trọng điểm sẽ được triển khai theo cơ chế khoán gọn.(Nguồn: ITN)

Khắc phục nỗi lo này, theo Nghị định 159/2018 của Chính phủ và Thông tư 35/2019 của Bộ Giao thông – Vận tải, bắt đầu từ năm 2020, công tác nạo vét duy tu luồng hàng hải sẽ được áp dụng theo hình thức khoán. Cơ chế này không chỉ mở rộng cánh cửa giúp các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ sự nghiệp công nâng cao hiệu quả công tác duy tu, nạo vét mà còn giúp các doanh nghiệp cảng, hãng tàu có được luồng lạch ổn định để khai thác.

Phó tổng giám đốc Tổng công ty Bảo đảm an toàn hàng hải miền Bắc Dương Ngọc Đức cho biết, với cơ chế khoán gọn, nhà thầu sẽ thực hiện nạo vét toàn tuyến luồng liên tục trong suốt thời gian thực hiện hợp đồng, không phải nạo vét một lần đến chuẩn tắc thiết kế như hiện tại. Ưu điểm lớn nhất của cách làm này là tuyến luồng sẽ được liên tục duy trì bảo đảm chuẩn tắc, loại trừ hiện tượng sa bồi làm chuẩn tắc tuyến luồng suy giảm từ sau khi kết thúc nạo vét đến khi bắt đầu nạo vét đợt tiếp theo.

Về mặt thủ tục, công tác nạo vét sẽ được hoàn tất các thủ tục chuẩn bị một lần, sau đó nhà thầu sẽ thi công liên tục đến hết thời gian thực hiện hợp đồng trong khoảng 2 - 3 năm. Các năm tiếp theo sẽ không phải thực hiện lại các thủ tục phê duyệt thiết kế dự toán, đánh giá tác động môi trường, lựa chọn nhà thầu, đo đạc bàn giao mặt bằng.

Hoạt động hàng hải thuận lợi hơn

Để thực hiện cơ chế khoán gọn, các Công ty Bảo đảm an toàn hàng hải sẽ phải tiến hành các bước như tìm kiếm vị trí tiếp nhận vật liệu nạo vét có khả năng tiếp nhận lâu dài; tổ chức thực hiện lựa chọn đơn vị tư vấn để dự báo khối lượng sa bồi hàng năm trên cơ sở các số liệu khảo sát đo đạc trong vòng tối thiểu 3 năm gần nhất làm cơ sở để xác định khối lượng khoán cho nhà thầu. Các thủ tục khác về đánh giá tác động môi trường, lựa chọn nhà thầu vẫn thực hiện tương tự như công tác nạo vét thông thường.

“Tiêu chí lựa chọn nhà thầu thi công bảo trì theo hướng khoán gọn là nhà thầu phải có năng lực về phương tiện, thiết bị, nhân lực và kinh nghiệm thi công đáp ứng được khối lượng thi công và giá trị hợp đồng tổng thể trong nhiều năm. Nhà thầu cũng sẽ phải duy trì phương tiện liên tục trong tình trạng hoạt động tốt thường trú tại công trường để xử lý nạo vét thường xuyên, bảo đảm không phát sinh các điểm cạn”- ông Đức cho hay.

Đồng thời, việc khoán gọn sẽ được thực hiện tại các tuyến luồng hội tụ các đặc điểm như có nhu cầu hàng hải quan trọng cần phải thường xuyên duy trì chuẩn tắc để đáp ứng cho sự phát triển của nền kinh tế; tuyến luồng có vị trí tiếp nhận chất nạo vét đủ điều kiện để sử dụng ổn định lâu dài; tuyến luồng có đủ số liệu tin cậy để đơn vị tư vấn có thể tính toán dự báo sa bồi với độ chính xác cao nhất. Kinh phí thực hiện sẽ được tính toán khi đơn vị tư vấn dự báo được lượng sa bồi. Tuy nhiên, kinh phí khoán gọn mỗi năm sẽ lớn hơn nhiều so với nạo vét duy tu 1 lần/năm vì bao gồm thêm khối lượng sa bồi phải nạo vét tiếp tục từ sau khi kết thúc đợt nạo vét đầu tiên cho đến cuối năm kế hoạch.

Khẳng định cơ chế khoán gọn sẽ giúp hoạt động hàng hải thuận lợi hơn, song theo Tổng giám đốc Tổng công ty Bảo đảm an toàn hàng hải miền Nam Bùi Thế Hùng, điều kiện để triển khai khoán gọn là phải tìm được vị trí đổ chất nạo vét lâu dài. Thực tế, việc thống nhất với địa phương về bãi chứa vật liệu nạo vét cho từng năm vẫn rất khó khăn, chưa nói đến việc sử dụng bãi chứa trong nhiều năm.