Khai mạc hội nghị, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh cho biết, trong bối cảnh dịch Covid-19 tiếp tục diễn biến phức tạp, Bộ Quốc phòng Việt Nam vui mừng khi các nước đồng thuận về việc tổ chức Hội nghị ASPC trực tuyến lần này, nhằm kịp thời chia sẻ quan điểm về tình hình thế giới, khu vực và vai trò của hợp tác quốc phòng. Đây cũng là dịp thảo luận nhằm nâng cao vai trò của kênh hợp tác quốc phòng quân sự trong ARF cũng như nhu cầu kết nối mạnh mẽ hơn nữa giữa ARF và ADMM+.
Hội nghị gồm ba phiên tập trung vào các nội dung chính: Chia sẻ quan điểm về tình hình thế giới, khu vực và chính sách quốc phòng; tăng cường kết nối giữa ARF và ADMM+; tăng cường vai trò của hợp tác quốc phòng trong khuôn khổ ARF.
Trưởng ADSOM+ Việt Nam cho biết, dưới sự điều hành của Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Quân đội Việt Nam đã tích cực, chủ động đóng góp vào các nỗ lực phòng, chống dịch bệnh, bảo đảm thực hiện tốt nhiệm vụ được giao. Bên cạnh đó, Bộ Quốc phòng Việt Nam cũng xúc tiến hợp tác quốc tế trong công tác phòng, chống dịch trên cả bình diện song phương và đa phương. Các nhiệm vụ, nội dung hợp tác quốc phòng ngày càng được mở rộng.
Mặc dù dịch Covid-19 đang hoành hành và thu hút sự chú ý của toàn thế giới, làm giảm hiệu quả hoạt động của rất nhiều ngành, lĩnh vực, song theo Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, bên cạnh vấn đề dịch bệnh, các thách thức an ninh cả truyền thống và phi truyền thống vẫn tồn tại và không mất đi. Điều này đòi hỏi các quốc gia cần tiếp tục quan tâm toàn diện tới các thách thức và vấn đề an ninh khác đang có nguy cơ đe dọa hòa bình, ổn định của khu vực. "Đây cũng là một lý do mà Hội nghị ASPC nêu lên các vấn đề liên quan đến các thách thức an ninh cũng như hợp tác để xử lý các thách thức này", Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh cho biết.
Làm rõ hơn quan điểm này, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh thông tin: Trong khi các quốc gia tập trung phòng, chống dịch Covid-19, những điểm nóng vẫn tiếp tục tồn tại và gây ra quan ngại trong khu vực và trên thế giới, trong đó có thể kể đến một số thách thức như: môi trường, an ninh mạng, vấn đề hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên, khủng bố, vấn đề an ninh biển - trong đó Biển Đông là một trong những điểm nóng của khu vực.
Nhận định các quốc gia đang ở trong tình trạng cạnh tranh chiến lược khi xuất hiện những hình thái mới về công nghệ, khủng bố gia tăng... và nhiều thách thức khó dự đoán trước, ông David Lewis, Trợ lý Tổng thư ký Quốc phòng phụ trách Đông Nam Á - Bộ Quốc phòng Australia nhấn mạnh: Các chiến lược của Australia nhằm phản ứng lại trước những thay đổi lớn, với mục tiêu định hình lại chiến lược quốc phòng trong thời gian tới và phản ứng một cách hiệu quả trước các vấn đề ở khu vực, trên diện rộng từ Đông Nam Á đến Ấn Độ Dương. "Chiến lược của chúng tôi là đối phó với các thách thức về an ninh đang có khả năng làm gia tăng căng thẳng trong khu vực", ông Davis Lewis nói; đồng thời khẳng định Australia sẽ tăng cường hợp tác, hỗ trợ các quốc gia bằng những hoạt động thiết thực, phù hợp với nhu cầu và tình hình khu vực.
Cho rằng ASPC là cơ chế thúc đẩy ngoại giao phòng ngừa và xây dựng lòng tin thông qua các đối thoại mang tính xây dựng, Chuẩn tướng Dato Seri Pahlawan Shahril Anwar bin Haji Ma'awiah, Thư ký Thường trực Bộ Quốc phòng Brunei khẳng định cam kết ủng hộ các sáng kiến nhằm duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn ở khu vực như những nội dung đã được thống nhất tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 36, trên cơ sở thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông" (DOC), cùng các nước ASEAN thúc đẩy tiến trình xây dựng "Bộ Quy tắc về ứng xử của các bên ở Biển Đông" (COC)
Nhấn mạnh vai trò thúc đẩy an ninh của cơ chế ARF, ông Suzuki Hideo, đại diện Cục Chính sách Quốc phòng, Bộ Quốc phòng Nhật Bản đánh giá cao vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực.
Tuy nhiên, đại diện Nhật Bản bày tỏ không đồng tình với những nỗ lực nhằm đơn phương thay đổi hiện trạng trong một số vấn đề, gây ảnh hưởng đến sự hợp tác của các quốc gia trong khu vực giữa bối cảnh dịch Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp. Đặc biệt, trong vấn đề hàng hải, Nhật Bản ủng hộ mạnh mẽ lập trường của ASEAN được thể hiện trong Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 36 là giải quyết các vấn đề một cách hòa bình.
Bày tỏ tin tưởng vào một trật tự hàng hải mở và tự do dựa trên luật lệ tại khu vực Biển Đông, ông Suzuki Hideo cho rằng có một số hiện tượng có thể gây ra căng thẳng, quan ngại ở khu vực này, do đó, cộng đồng quốc tế cần hợp tác cùng nhau để đối mặt với những khó khăn. Duy trì trật tự thế giới hậu Covid-19 đồng thời không gây phương hại đến quá trình hợp tác giữa các quốc gia trong quá trình chia sẻ giá trị là một trong những mục tiêu mà Nhật Bản hướng đến.
