Mối quan hệ mật thiết
Theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch Ngô Hoài Chung, phát triển du lịch và xây dựng nông thôn mới có mối quan hệ mật thiết, hỗ trợ, bổ sung cho nhau. Phát triển du lịch nông thôn hay Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới thì đều hướng tới cải thiện, nâng cao đời sống của người nông dân, thu hẹp khoảng cách giữa nông thôn và thành thị.
“Du lịch tạo nguồn thu cho hộ nông dân bên cạnh hoạt động sản xuất nông nghiệp thuần túy. Thông qua cung cấp dịch vụ “cùng ăn, cùng ở, cùng sinh hoạt và cùng lao động sản xuất” cho du khách, người dân địa phương đã có thu nhập và được hưởng lợi trực tiếp từ du lịch. Những năm gần đây, nhiều bản vùng cao phía Bắc (Hòa Bình, Hà Giang, Yên Bái…) đã có doanh thu hàng tỷ đồng/năm nhờ cung cấp dịch vụ homestay và các dịch vụ khác. Thu nhập của nhiều hộ gia đình tại các bản làng làm du lịch đã đạt con số 50 - 60 triệu đồng/năm”, ông Ngô Hoài Chung cho hay.
|
| Du lịch góp phần bảo tồn văn hóa truyền thống làng nghề |
Nguồn: baodantoc.com.vn |
Một trong những tỉnh đầu tiên áp dụng phát triển nông nghiệp gắn với du lịch cộng đồng là Lào Cai. Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trần Thị Tố Uyên cho biết, để xóa đói, giảm nghèo cho cộng đồng các dân tộc thiểu số, Lào Cai đã thực hiện thí điểm mô hình du lịch cộng đồng tại 2 xã Bản Hồ và San Sả Hồ (huyện Sa Pa), sau đó nhân rộng ra các xã Tả Van, Tả Phìn, Thanh Kim (huyện Sa Pa) và các huyện Mường Khương, Si Ma Cai, Bắc Hà và Bát Xát. Bà Trần Thị Tố Uyên khẳng định: “Du lịch cộng đồng của Lào Cai đã từng bước khẳng định được thương hiệu, tham gia tích cực vào việc chuyển đổi cơ cấu kinh tế, mở rộng đầu ra của sản phẩm, đem lại những nguồn lợi quan trọng cho bà con dân tộc thiểu số cũng như làm thay đổi bộ mặt làng bản, phát triển kinh tế - xã hội địa phương đồng thời góp phần tạo thêm nguồn lực cho việc xây dựng nông thôn mới ngay tại địa phương”.
Quá trình phát triển du lịch, nông thôn sẽ có thêm nguồn lực tiếp tục thúc đẩy phong trào xây dựng nông thôn mới nhanh, bền vững hơn, góp phần bảo tồn các giá trị văn hóa gốc của nông thôn. Theo bà Trần Thị Tố Uyên, du lịch là nhân tố quan trọng thúc đẩy phục hồi một số giá trị văn hóa, truyền thống và lịch sử của các dân tộc, hỗ trợ bảo vệ cảnh quan thiên nhiên, vệ sinh môi trường, trật tự an toàn xã hội.
Bảo tồn văn hóa truyền thống
Tại Lào Cai, bên cạnh phát triển nông nghiệp gắn với du lịch cộng đồng, phát triển sản phẩm nông nghiệp phục vụ nhu cầu mua sắm của khách du lịch, hay phát triển nông nghiệp gắn với du lịch sinh thái… thì địa phương cũng đã áp dụng mô hình phát triển các sản phẩm du lịch gắn với làng nghề thủ công truyền thống, như câu lạc bộ dệt thổ cẩm tại cụm xã Tả Van, Bắc Hà. “Điều này góp phần phục hồi, phát triển nghề truyền thống, không gian trình diễn hoạt động làng nghề và nếp sinh hoạt văn hóa của đồng bào”.
Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hà Giang Nguyễn Hồng Hải cho biết thêm, du lịch làng quê còn giúp các địa phương lưu giữ phong tục tập quán, trò chơi, trò diễn dân gian... Do đó, việc xây dựng các bản văn hóa du lịch cộng đồng đã được Hà Giang tập trung quy hoạch, xây dựng. “Điểm chung của loại hình du lịch này là có đông đồng bào dân tộc sinh sống với những mái nhà sàn truyền thống, phong tục, tập quán được bảo tồn. Tại đây, du khách được tham gia, tìm hiểu, học hỏi, trải nghiệm nhiều hoạt động sinh hoạt văn hóa truyền thống của người Mông, Tày, Cờ Lao, Pà Thẻn, Giáy, Phù Lá… từ ca, múa, nhạc, đến các lễ hội; du khách được trải nghiệm cuộc sống hằng ngày của cộng đồng, được thụ hưởng, cảm nhận những giá trị văn hóa bản địa đặc sắc. Mô hình này giúp đề cao, khuyến khích sự tham gia của cộng đồng dân cư vào hoạt động du lịch, nhằm giúp du khách có thêm hiểu biết và tình yêu đối với văn hóa, môi trường, phong tục, nếp sống của người dân; đồng thời bảo tồn, phát huy, quảng bá những nét đẹp văn hóa bản địa”.
Việc phát triển du lịch nông thôn cũng nhằm gìn giữ văn hóa nông thôn và văn hóa các dân tộc. Ông Hồ Thanh Hải, Phó Chủ tịch UBND xã Long Phước, huyện Bến Cầu, Tây Ninh kể câu chuyện về gìn giữ văn hóa truyền thống các dân tộc thiểu số nơi đây bằng những việc làm hằng ngày. Đó là việc tập trung hướng con em các dân tộc thiểu số vào các đội văn nghệ xóm Thái, từ đó giới thiệu tới khách du lịch trong và ngoài nước phong tục tập quán, quá trình khôi phục điệu múa xòe của đồng bào dân tộc Thái tại Tây Ninh. “Trong cuộc sống hiện đại, nhiều giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc thiểu số có nguy cơ bị mai một, du lịch là một trong những giải pháp hữu hiệu, là cơ hội để người dân gìn giữ thường xuyên, kịp thời, hiệu quả văn hóa của mình”.
