Cho ý kiến về dự án Luật Trồng trọt

Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển điều hành Phiên họp sáng 9.8	Ảnh: Quang Khánh

Bỏ quy định Hội đồng tư vấn giống cây trồng

Trình bày Báo cáo một số vấn đề lớn trong tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Trồng trọt, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Phan Xuân Dũng nêu rõ, trên cơ sở các ý kiến đóng góp của các ĐBQH tại Kỳ họp thứ Năm, Ban soạn thảo đã thiết kế lại phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật để thể hiện rõ hơn hoạt động trồng trọt là một chuỗi từ khâu tạo giống, phân bón, canh tác đến thu hoạch, bảo quản, chế biến và thương mại sản phẩm cây trồng; bổ sung quyền và nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân trong hoạt động trồng trọt. Dự thảo Luật bỏ quy định về thành lập Hội đồng tư vấn giống cây trồng, vì đây là tổ chức tư vấn cho Bộ trưởng Bộ NN - PTNT nên không luật hóa quy định về tổ chức Hội đồng này trong Luật. Đồng thời, dự thảo Luật cũng giao cho Chính phủ quy định cụ thể về hồ sơ, trình tự thủ tục, thẩm quyền cấp giấy chứng nhận đăng ký lưu hành (khoản 6 Điều 14) để thuận tiện cho công tác quản lý giống cây trồng chính trong từng thời kỳ.

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Phan Xuân Dũng trình bày Báo cáo một số vấn đề lớn trong tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Trồng trọt

Ảnh: Quang Khánh

Có ý kiến đề nghị cần làm rõ việc cấp Quyết định công nhận lưu hành giống cây trồng chính với việc cấp bằng bảo hộ giống cây trồng được quy định trong Luật Sở hữu trí tuệ. Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường thấy rằng, về bản chất, quyết định công nhận lưu hành giống cây trồng đối với cây trồng chính là để giống cây trồng đó được lưu hành trên thị trường, còn cấp Bằng bảo hộ là để bảo hộ quyền tác giả và quyền của chủ bằng bảo hộ đối với giống cây trồng đó. Tuy nhiên, điều kiện cấp hai văn bản trên đều do Bộ NN - PTNT thực hiện và có nhiều nội dung trùng nhau (như yêu cầu về tên gọi, về kết quả khảo nghiệm tính khác biệt, tính đồng nhất, tính ổn định …).

Vì vậy, trong dự thảo Luật quy định việc cấp Quyết định công nhận lưu hành giống cây trồng đồng thời với cấp bằng bảo hộ quyền đối với giống cây trồng chính nếu tổ chức, cá nhân đăng ký công nhận lưu hành giống cây trồng đề nghị để giảm bớt thời gian và thủ tục hành chính và thể hiện như tại Khoản 4, Điều 13 của dự thảo luật.

Nặng về gien, nhẹ về chế biến, thương mại sản phẩm trồng trọt

Nhất trí dự thảo Luật đã hướng tới đơn giản hóa thủ tục hành chính, tuy nhiên nhiều thành viên UBTVQH cho rằng, vẫn còn nhiều quy định trong dự thảo Luật có phát sinh giấy phép con. Đơn cử, theo Trưởng ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải, dự thảo Luật quy định cấp giấy chứng nhận bồi dưỡng chuyên môn về phân bón đối với người kinh doanh phân bón là khó khả thi. Bởi lẽ, phân bón hiện nay được người dân bán khá phổ biến ở các cửa hàng tạp hóa và ở các chợ. Không phải người dân nào cũng có điều kiện đi học bồi dưỡng chuyên môn hay khảo nghiệm về phân bón. Đồng tình với quan điểm này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh bổ sung: Dự thảo Luật có 21 điều giao Chính phủ quy định chi tiết, 8 điều giao Bộ trưởng Bộ NN - PTNT quy định. Các quy định dưới luật liệu có bảo đảm không phát sinh thủ tục hành chính và giảm điều kiện kinh doanh, tạo thuận lợi hơn cho người trồng trọt?

Cũng theo các thành viên UBTVQH, trồng trọt là ngành kinh tế kỹ thuật, có tác động lớn đến đời sống của người dân nước ta (70% dân số làm nông nghiệp), vì vậy, mọi quy định trong luật phải dễ hiểu, minh bạch, rõ ràng. Trưởng ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải minh chứng, định nghĩa về giống cây trồng được quy định là quần thể cây trồng có thể phân biệt được với quần thể cây trồng khác cùng loài thông qua sự biểu hiện của ít nhất một tính trạng được di truyền cho đời sau; đồng nhất về hình thái; ổn định qua các chu kỳ nhân giống; có giá trị canh tác, giá trị sử dụng. Định nghĩa này đúng theo ngôn ngữ khoa học, nhưng khó hiểu với người dân. Nên chăng, khi ban hành Luật cần ban hành cuốn cẩm nang hướng dẫn thi hành luật với ngôn ngữ đơn giản, mộc mạc hơn.

Toàn cảnh Phiên họp sáng 9.8	Ảnh: Quang Khánh

Đáng lưu ý, một số Ủy viên UBTVQH chỉ rõ, dự thảo Luật còn nặng về gien, nhẹ về bảo quản, chế biến và thương mại hóa sản phẩm trồng trọt. Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Hà Ngọc Chiến; Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục TN, TN và NĐ Phan Thanh Bình thống kê: Dự thảo Luật có đến 84 điều, nhưng lại có 42 điều quy định về giống, phân bón. Trong khi đó, khâu quan trọng và là khâu yếu trong hoạt động trồng trọt là bảo quản, chế biến, thương mại, quản lý chất lượng trồng trọt thì chỉ có 6 điều. Đây là vấn đề “đắt giá” hơn, giải quyết mấu chốt tình trạng “được mùa, mất giá”, “rau hai luống, lợn hai chuồng”, xây dựng thương hiệu trồng trọt. Dự thảo Luật cũng không nhắc đến vấn đề sử dụng thuốc bảo vệ thực vật với sức khỏe con người, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật gây ô nhiễm môi trường ra sao - đây là vấn đề đang rất nhức nhối trong xã hội. Cùng quan điểm, Phó Chủ tịch QH Phùng Quốc Hiển đề nghị, Ban soạn thảo cần giải trình, tiếp thu về chuỗi sản xuất trong trồng trọt, nước và bảo vệ thực vật.

Cũng trong sáng nay, UBTVQH đã cho ý kiến về việc điều chỉnh nội bộ dự toán chi ngân sách nhà nước (NSNN) đã giao trong năm 2017 để bổ sung dự toán chi năm 2018 của Bộ Tài chính (chuyển từ Tổng cục Thuế sang Tổng cục Hải quan); việc giao kế hoạch đầu tư vốn từ nguồn thu để lại cho đầu tư nhưng chưa đưa vào cân đối NSNN của bộ, ngành giai đoạn 2016 - 2020 và xử lý vướng mắc đối với thủ tục đầu tư dự án nhóm A sử dụng ngân sách TP Hồ Chí Minh theo quy định tại Nghị quyết số 54/2017/QH14.