Cho ý kiến về 2 dự án luật

Phát biểu khai mạc Phiên họp, Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân nêu rõ, tại Phiên họp thứ Ba mươi lăm, UBTVQH sẽ cho ý kiến về 4 dự án Luật, đó là: dự án Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam; dự án Luật Dân quân tự vệ (sửa đổi); dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương; dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân phát biểu khai mạc Phiên họp

UBTVQH cũng cho ý kiến về việc đánh giá kết quả kỳ họp thứ Bảy; việc chuẩn bị kỳ họp thứ Tám; chủ trương đầu tư xây dựng dự án QH điện tử; việc sử dụng 20% số kinh phí kết dư Quỹ khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế năm 2015.

Bên cạnh đó, UBTVQH cũng xem xét, quyết định phê chuẩn đề nghị bổ nhiệm Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; thành lập phường Lộc Hòa và phường Mỹ Xá thuộc TP Nam Định, tỉnh Nam Định; thành lập thị trấn Măng Đen thuộc huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum.

Tiếp đó, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ, UBTVQH đã cho ý kiến về dự án Luật Dân quân tự vệ (sửa đổi) và dự án Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam.

Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ phát biểu

Hài hòa lợi ích giữa doanh nghiệp và nhà nước

Trình bày Báo cáo về một số nội dung lớn còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Dân quân tự về (sửa đổi),Ủy viên UBTVQH, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Võ Trọng Việt cho biết,hiện đang có ý kiến đề nghị cân nhắc không quy định về tổ chức tự vệ trong doanh nghiệp, vì không khả thi và không có cơ sở buộc doanh nghiệp phải thực hiện.

Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh thấy rằng, việc tổ chức tự vệ trong doanh nghiệp đã được quy định Điều 19 Luật Dân quân tự vệ hiện hành và các Nghị định của Chính phủ, quá trình tổ chức thực hiện đã đạt được kết quả nhất định. Tuy nhiên, đối với doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) vẫn còn khó khăn, vướng mắc, nhất là bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng, tổ chức, huấn luyện, hoạt động của tự vệ. Việc tổ chức tự vệ trong doanh nghiệp là theo yêu cầu nhiệm vụ quốc phòng, quân sự của địa phương và nhiệm vụ của khu vực phòng thủ để góp phần xây dựng nền quốc phòng toàn dân. Trong thời bình chỉ tổ chức tự vệở một số doanh nghiệp để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trên; đối với các doanh nghiệp chưa tổ chức tự vệ, thì phải đăng ký quản lý người lao động trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ tham gia dân quân tự vệ để sẵn sàng mở rộng lực lượng khi có yêu cầu. Do đó, việc quy định cụ thể về điều kiện tổ chức tự vệ trong doanh nghiệp là cần thiết.

Tuy nhiên, để tránh trùng lắp với Điều 16 dự thảo Luật, Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh đề nghị UBTVQH cho sửa lại tên Điều 17 này là “Điều kiện tổ chức tự vệ trong doanh nghiệp”.

Cơ bản đồng tình với nội dung giải trình của Báo cáo, tuy nhiên, một sốỦy viên UBTVQH lưu ý, các điều kiện tổ chức tự vệ trong doanh nghiệp còn khá chung chung. Đơn cử, dự thảo Luật yêu cầu bảo đảm sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng, sự quản lý của UBND cấp tỉnh, cấp huyện đối với tự vệ trong doanh nghiệp, nhưng đối với doanh nghiệp nước ngoài không có cấp ủy đảng thì sao? Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh đề nghị, nếu không quy định rõ trách nhiệm của chính quyền địa phương trong trường hợp này, thì cần bổ sung trách nhiệm quản lý tự vệ trong doanh nghiệp nước ngoài thuộc về ai?

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh phát biểu

Điều kiện tổ chức tự vệ trong doanh nghiệp cũng liên quan trực tiếp đến Điều 36, dự thảo Luật về “kinh phí bảo đảm cho tự vệ của tổ chức kinh tế, đơn vị sự nghiệp ngoài công lập được tính vào các khoản chi, được trừ khi xác định chịu thuế của tổ chức kinh tế, đơn vị sự nghiệp ngoài công lập”, các Ủy viên UBTVQH nhấn mạnh, đây là nội dung cần được tính toán kỹ. Theo Phó Chủ tịch QH Đỗ Bá Tỵ, về nguyên tắc, mục đích bảo đảm quốc phòng - an ninh luôn được ưu tiên; song trong nền kinh tế thị trường việc yêu cầu các đơn vị, doanh nghiệp, nhất là khối tư nhân, khối FDI đầu tư chi phí cho lực lượng tự vệ thì cần phải hài hòa giữa lợi ích của doanh nghiệp và nhà nước. Không thể ép buộc được. Vấn đề đưa vào chi được trừ trước thuế cũng cần cân nhắc với quy định của các luật thuế, bảo đảm tính công bằng và công khai.

Đối với quy định mở rộng lực lượng dân quân tự vệ, quy định về phụ cấp, chi ngân sách, một sốỦy viên UBTVQH đề nghị, cần bảo đảm tính khả thi, phù hợp với chủ trương cải cách tiền lương, chế độ phụ cấp đã ban hành của nhà nước. Luật phải hướng đến giải quyết hài hòa, hợp lý việc xây dựng lực lượng dân quân tự vệ với bản chất là lực lượng vũ trang quần chúng, không thoát ly sản xuất, là lực lượng vững vàng và rộng khắp, chú trọng biên giới, hải đảo, nhưng cũng phải bảo đảm tinh gọn, giảm số người hoạt động không chuyên trách, nâng cao hiệu quả, tránh dàn trải nguồn lực. Xây dựng lực lượng dân quân tự vệ bám sát tình hình, xu hướng của quân sự quốc phòng, đặc biệt trong công tác xây dựng và bảo vệ đất nước hiện nay.

Không hạn chế quyền nhập cảnh của công dân

Điều kiện nhập cảnh là một trong số những nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam. Trình bày Báo cáo, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Võ Trọng Việt cho biết, một số ý kiến đề nghị bổ sung điều kiện nhập cảnh để bảo đảm chặt chẽ, phù hợp với từng loại đối tượng. Trong đó, có ý kiến đề nghị bổ sung điều kiện nhập cảnh là người không có liên quan đến quốc phòng, an ninh quốc gia, an toàn sinh học, không mang bệnh, mầm bệnh liên quan tới sức khỏe cộng đồng, không bị tạm hoãn xuất cảnh; người mất năng lực hành vi dân sự và người chưa đủ 14 tuổi phải có người đại diện hợp pháp đi cùng; đồng thời, tham khảo các điều ước quốc tế có liên quan, các hành vi bị nghiêm cấm để bổ sung vào điều kiện nhập cảnh.

Có ý kiến đề nghị không bổ sung điều kiện nhập cảnh, vì đã xuất cảnh thì phải được nhập cảnh theo Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị năm 1966.

Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh thấy rằng, công dân Việt Nam khi xuất cảnh ra nước ngoài và công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài luôn được tạo điều kiện thuận lợi để nhập cảnh về nước và không bị hạn chế bất kỳ trường hợp nào là phù hợp với chủ trương của Đảng, Tuyên ngôn quốc tế về nhân quyền, Công ước Quốc tế về các quyền dân sự và chính trị đều đã khẳng định quyền trở về nước của công dân không bị hạn chế. Trường hợp công dân Việt Nam khi ra nước ngoài có hành vi xâm phạm, đe dọa xâm phạm đến quốc phòng, an ninh quốc gia, vi phạm pháp luật về xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật khi công dân nhập cảnh về Việt Nam.

Đối với trường hợp công dân Việt Nam chưa đủ 14 tuổi hoặc mất năng lực hành vi dân sự khi nhập cảnh, nếu không có người đại diện hợp pháp đi cùng thì không thể không cho họ nhập cảnh nhằm bảo vệ công dân Việt Nam và thực tế tại các cửa khẩu, lực lượng chức năng đã phải giải quyết cho nhiều trường hợp như vậy nhập cảnh Việt Nam, Chủ nhiệm Ủy ban Võ Trọng Việt nói.

Trên cơ sở ý kiến giải trình của Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh, các Ủy viên UBTVQH cũng thống nhất không hạn chế quyền nhập cảnh của công dân trong bất kỳ trường hợp nào và giữ nguyên nội dung như tại Điều 34, dự thảo luật.

Trưởng ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải phát biểu

Một số ý kiến UBTVQH còn băn khoăn hộ chiếu cấp theo thủ tục rút gọn là loại hộ chiếu gì? Theo Trưởng ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải, kinh nghiệm của các nước cho thấy, khi công dân đi ra nước ngoài làm mất hộ chiếu, họ sẽ cấp lại hộ chiếu theo thủ tục rút gọn, gọi đúng tên là hộ chiếu tạm thời. Khi từ nước ngoài về, hộ chiếu tạm thời sẽ phải hủy và không được sử dụng nữa. Vậy ở nước ta, hộ chiếu rút gọn có phải hộ chiếu tạm thời không? Và việc quản lý hộ chiếu rút gọn sẽ như thế nào?