Chiến thắng chưa phải là tất cả

Rộng đường hành động

Giành được 42,85% phiếu trong cuộc bầu cử Quốc hội sớm, tương đương với 116 ghế tại cơ quan lập pháp, đảng Phụng sự nhân dân có được một kết quả mà chưa lực lượng chính trị nào đạt được sau 24 năm độc lập của Ukraine. Đảng của ông Zelensky đồng thời giành chiến thắng không kém thuyết phục ở các địa phương, khi nhận được ít nhất 127 ghế. Bằng cách này, sắp tới trong Quốc hội, đảng Phụng sự nhân dân sẽ nhận được không ít hơn 243 ghế, trong khi đa số đơn giản chỉ cần 226 ghế. Lần đầu tiên một đảng sẽ kiểm soát đa số trong Quốc hội, bằng cách đó sẽ có thể hình thành chính phủ một đảng. Tất cả quyền lực ở Ukraine trong 5 năm tới thực chất sẽ tập trung vào tay một người - Tổng thống Volodymyr Zelensky, vị cựu diễn viên hài từng thủ vai trong series truyền hình “Người phụng sự nhân dân” - chính là tên ông đã lấy để đặt cho đảng chính trị mới thành lập của mình.

Ông Volodymyr Zelensky bày tỏ niềm vui chiến thắng

Trước đó, dù trở thành Tổng thống sau chiến thắng vang dội vào tháng 4 vừa qua, song đến nay, tân Tổng thống Volodymyr Zelensky vẫn không thể chỉ định các bộ trưởng mà ông mong muốn. Bởi lẽ, theo luật pháp Ukraine, Tổng thống phải chia sẻ quyền lực với Quốc hội để hình thành Chính phủ mới cũng như có Thủ tướng mới cho đất nước. Quốc hội sắp mãn nhiệm của Ukraine chủ yếu là các thành viên đảng Đoàn kết châu Âu của cựu Tổng thống Poroshenko, vốn không ưa ông Zelensky.

Các nhà quan sát Nga cho rằng, kết quả cuộc bầu cử Quốc hội ở Ukraine cho thấy người dân đã mệt mỏi với chính sách của chế độ cũ. Đảng Đoàn kết châu Âu của cựu Tổng thống Poroshenko chỉ giành 8,33%, đứng ở vị trí thứ 3, trong khi Đảng “Batkivchina” của cựu Thủ tướng Yulia Tymoshenko xếp thứ 4 với 8,10%.

Phát biểu trên kênh truyền hình “Russia - 24”, Phó Chủ tịch thứ nhất của Ủy ban của Hội đồng Liên bang Nga về các vấn đề quốc tế Vladimir Dzhabarov cho rằng, với chiến thắng này, Tổng thống Ukraine có tất cả cơ sở để giải quyết những vấn đề và nhiệm vụ mà ông đã hứa trong chiến dịch tranh cử của mình. Theo ông Dzhabarov, điều quan trọng nhất đối với ông Zelensky bây giờ là bắt đầu đàm phán trực tiếp với đại diện của nước Cộng hòa tự xưng Donhesk và Lugansk, mà không cần bất kỳ trung gian nào. Nếu ông Zelensky thực sự muốn chứng tỏ vai trò của mình với tư cách một Tổng thống quyền lực, ông nên thực hiện một bước như vậy.

Còn theo Chủ tịch Viện Nghiên cứu quốc tế về kinh tế thế giới và quan hệ quốc tế Ye. M. Primakov của Viện Hàn lâm Khoa học Nga Alexander Dynkin, Tổng thống Ukraine cũng cần ưu tiên khôi phục hòa bình ở Donbas sau khi đã có thêm đòn bẩy chính trị. Thời điểm lý tưởng để giải quyết vấn đề trên là sau khi thành lập chính phủ vào khoảng đầu tháng 9.

Công trường bề bộn

Tuy nhiên, với việc quyền lực được củng cố đầy đủ như hiện nay, tân Tổng thống Ukraine sẽ không được phép thất bại và khiến người dân thất vọng. Bà Iryna Bekeshkina, Giám đốc Quỹ Đề xướng dân chủ Ukraine nhận xét: “Ukraine đang ở giữa một công trường bề bộn khi phải đối mặt cùng lúc với 2 bài toàn khó. Một là hài hòa quan hệ với Nga và hai là nỗ lực trở thành một quốc gia châu Âu thực sự, trong đó có bài toán đối phó với tham nhũng. Điều mà các chế độ trước không thể thực hiện được”. Tình trạng tham nhũng đang đục ruỗng và kìm hãm sự phát triển của Ukraine còn tồi tệ hơn cả chiến tranh. Trong khi đó thách thức mà đảng của ông Zelensky sẽ sớm được trải nghiệm là họ hầu như có rất ít kinh nghiệm về chính sách.

Tổng thống Zelensky cũng phải chèo lái đất nước trên con đường gia nhập Liên minh châu Âu (EU) và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Kế hoạch này càng không dễ thực hiện bởi Brussels không thực sự muốn kết nạp thêm thành viên mới trong khi trước tiên Kiev cần phải hoàn thành tất cả các yêu cầu gia nhập.

Tuy nhiên, dù trong hoàn cảnh nào, Tổng thống Ukraine cũng đang đứng trước nhiều cơ hội. Điều đó không chỉ bởi ông Zelensky trở thành Tổng thống với số phiếu cao kỷ lục trong lịch sử Ukraine, mà còn bởi ông bảo đảm được đa số ghế mà đảng Phụng sự nhân dân của ông nắm giữ trong Quốc hội nước này.