Cảnh báo nguy hại từ thuốc lá thế hệ mới

- Thứ Năm, 13/08/2020, 08:43 - Chia sẻ
Mặc dù mới xuất hiện tại Việt Nam trong những năm gần đây, nhưng thuốc lá thế hệ mới đã trở thành trào lưu được đón nhận và lan truyền nhanh chóng trong giới trẻ và một bộ phận người có ý định từ bỏ thuốc lá, thuốc lào truyền thống. Song, bản chất thuốc lá thế hệ mới cũng giống như thuốc lá thường, chứa nhiều chất ô nhiễm độc hại, gây nghiện, ảnh hưởng xấu tới sức khoẻ người hút.

Tăng nguy cơ dùng thuốc lá truyền thống

Để phân biệt với thuốc lá truyền thống, các chuyên gia đã nghiên cứu và phân loại thuốc lá thế hệ mới thành các nhóm chính gồm thuốc lá điện tử và thuốc lá đun nóng.

Cụ thể, thuốc lá điện tử là một loại thiết bị làm bay hơi, thay vì đốt cháy lá thuốc lá, thiết bị này đốt nóng chất lỏng, chất lỏng sẽ biến thành hơi và được hít vào. Thuốc lá điện tử khác cơ bản thuốc lá điếu ở chỗ không có lá thuốc lá, được chia làm hai dòng thuốc lá điện tử chứa nicotine, xì gà điện tử, shisha điện tử và dòng không chứa nicotine. Khi sử dụng, bộ cảm biến trong điếu thuốc sẽ kích hoạt làm cho điếu thuốc lá điện tử hoạt động. Nó sẽ làm phần đầu của điếu thuốc nóng lên, đốt cháy lượng tinh dầu, tạo ra khói. Với thuốc lá đun nóng, cơ chế nung sợi thuốc lá tới nhiệt độ nhất định bằng thiết bị làm nóng sử dụng pin. Nhiệt độ này thấp hơn nhiệt độ cháy ở đầu điếu thuốc lá.

Tại Hội thảo chuyên đề về tình hình vi phạm quảng cáo, buôn bán và kinh doanh thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha do Bộ Y tế tổ chức tại Hà Nội ngày 10.8, đại diện Tổ chức Y tế Thế giới Nguyễn Tuấn Lâm chia sẻ, khi đưa ra sản phẩm thuốc lá điện tử, các nhà sản xuất cũng mong muốn tạo ra sản phẩm chỉ cung cấp nicotine sạch. Nếu thử nghiệm thành công sẽ giảm được tác hại rất nhiều. Tuy nhiên, thực tế không được như mong muốn, các sản phẩm hiện tại trên thị trường đều có những chất gây độc hại không loại trừ được.

Ngoài ra, gần đây xuất hiện sản phẩm hỗn hợp có cả sợi thuốc lá và dung dịch nicotine như Li Hybrid, Ploomtech, Gloifuse… Những sản phẩm này vô cùng đa dạng, mới xuất hiện trên thị trường, rất khó để kiểm nghiệm. Đây là thách thức lớn trong công tác quản lý. 

Theo các chuyên gia, thuốc lá điện tử không an toàn hơn thuốc lá truyền thống, cũng như sử dụng thuốc lá điện tử để cai nghiện thuốc lá không có hiệu quả. Ngược lại, đại diện Tổ chức Y tế Thế giới khẳng định, các bạn trẻ tiếp cận với nicotine, đã sử dụng thuốc lá điện tử thường sẽ có xu hướng thử và sử dụng thuốc lá thông thường. Số người trẻ tuổi dùng thuốc lá truyền thống sau khi dùng thuốc lá thế hệ mới cao gấp 3,5 lần so với nhóm không sử dụng thuốc lá điện tử.

Thuốc lá thế hệ mới ảnh hưởng xấu tới sức khoẻ, có thể gây ung thư và dẫn đến tử vong  

Có thể dẫn tới tử vong

Thực tế, thuốc lá điện tử chứa các thành phần và chất gây ô nhiễm như Ethylene glycol, Diethylene glycol hay chất tạo mùi Diacetyl… Trong khói thuốc còn tìm ra các chất gây ung thư và kim loại như chì, bạc, thủy ngân, Cadmium… đa số đều là kim loại nặng và chứa độc tố. Các thành phần và chất gây ô nhiễm trong thuốc lá điện tử khi phả khói tạo ra các chất độc tương tự sản phẩm thuốc lá. Với những đặc điểm này, sản phẩm sẽ gây ra thương tổn cho người dùng, đặc biệt với thế hệ trẻ vì tính chất gây nghiện nhanh.

Chất hóa học độc hại này có khả năng gây ung thư, cứ 3ml chất lỏng được đốt nóng sẽ tạo ra 14mg chất Formaldehyde. Với người thường xuyên hút 1 bao thuốc/ngày, lượng Formaldehyde nạp vào cơ thể là 3 mg/ngày. Với liều lượng như vậy, nguy cơ ung thư ở những người hút thuốc lá điện tử lâu năm sẽ cao từ 5 - 15 lần so với những người nghiện thuốc lá thường.

Theo đại diện Tổ chức Y tế Thế giới, sử dụng nicotine ở tuổi thiếu niên gây hại tới các thành phần não kiểm soát sự chú ý, học tập, tâm trạng và kiểm soát rung động.

Bên cạnh nguy cơ gây cháy nổ, tổn thương bên ngoài, số lượng người sử dụng và số ca nhập viện do tổn tương phổi bởi thuốc lá điện tử ngày càng tăng với số lượng đột biến. Theo thống kê, 15% số ca nhập viện dưới 18 tuổi, 37% từ 18-24 tuổi; tuổi trung bình là 24. Theo thống kê của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ đã ghi nhận 2.807 ca tổn thương phổi có liên quan đến thuốc lá điện tử, trong đó 68 trường hợp đã tử vong trên phạm vi lãnh thổ.

Với tầm nguy hiểm và ảnh hưởng lớn tới sức khỏe người dùng, đặc biệt, đối tượng nhắm đến của dòng sản phẩm này là thanh thiếu niên, thế hệ tương lai của đất nước; việc buôn bán, kinh doanh, quảng cáo các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới bị cấm hoàn toàn tại Việt Nam. Tuy nhiên, với sự bùng nổ của công nghệ, mạng xã hội hiện tại việc kiểm soát, quản lý rất khó khăn, cần sự vào cuộc của các cơ quan chức năng thực thi quy định pháp luật và ngăn ngừa các sản phẩm tiếp cận tới giới trẻ Việt Nam.

Hải Yến