Tăng cường tập huấn, nâng cao nhận thức
Nhiệm kỳ 2016 - 2021, HĐND tỉnh Điện Biên có gần 70% đại biểu mới tham gia đại biểu dân cử lần đầu, đa phần hoạt động kiêm nhiệm nên kinh nghiệm hoạt động dân cử, đặc biệt là kinh nghiệm và thời gian dành cho hoạt động giám sát của đại biểu HĐND không nhiều. Vì vậy, Thường trực HĐND tỉnh đã tăng cường phối hợp với Ban Công tác đại biểu của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức tập huấn cho đại biểu HĐND tỉnh, qua đó, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng nghiệp vụ, trong đó có kỹ năng giám sát, nâng cao năng lực hoạt động và tăng tính chuyên nghiệp của đại biểu HĐND; cử đại biểu tham gia tập huấn theo chương trình của Bộ Nội vụ; đồng thời, yêu cầu các cơ quan nơi đại biểu công tác bố trí thời gian cho đại biểu tham gia hoạt động HĐND.
Trên thực tế, hoạt động giám sát của đại biểu HĐND tỉnh Điện Biên những năm qua luôn được đổi mới; hiệu lực, hiệu quả đã được nâng lên nhưng vẫn chưa ngang tầm với đòi hỏi của pháp luật, của công cuộc đổi mới và mong mỏi của nhân dân; việc giải quyết kiến nghị sau giám sát chưa cao. Một trong những nguyên nhân do nhận thức chưa đầy đủ, thống nhất và đúng đắn về vai trò hoạt động giám sát của đại biểu HĐND tỉnh, số ít đại biểu chưa thực hiện tốt vai trò của đại biểu dân cử. Vì vậy, việc đổi mới nhận thức về vai trò giám sát của đại biểu HĐND có ý nghĩa hàng đầu trong số các phương hướng nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát của đại biểu. Vì vậy, Thường trực HĐND tỉnh Điện Biên đã tập trung tuyên truyền, tổ chức tập huấn, giao ban; tăng cường tổ chức các hoạt động chất vấn, giải trình nhằm nâng cao nhận thức về vai trò giám sát của đại biểu HĐND. Qua đó, đã giúp nâng cao tỷ lệ giải quyết kiến nghị sau giám sát.
Một hội nghị tập huấn kỹ năng hoạt động đại biểu HĐND 2 cấp tỉnh, huyện của Điện Biên
|
| Ảnh:Lê Hùng |
Đa dạng các hình thức giám sát
Để nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát, một trong những giải pháp cần lưu ý là phải đa dạng hóa các hình thức giám sát (giám sát tại kỳ họp và giữa hai kỳ họp), như: Chất vấn; giải trình; yêu cầu cơ quan, đơn vị báo cáo kết quả triển khai, thực hiện các chương trình, dự án và tình hình chấp hành pháp luật; nghe phản ánh qua các cuộc tiếp xúc cử tri... Việc yêu cầu báo cáo, giải trình tình hình triển khai, thực hiện các chương trình, dự án giúp đại biểu phát hiện những mặt còn hạn chế, thiếu sót, khuyết điểm, từ đó có kiến nghị các biện pháp giải quyết và khắc phục. Giám sát việc giải quyết một kiến nghị cụ thể giúp cho đại biểu tìm ra những sai sót, vi phạm trong việc giải quyết kiến nghị đó và yêu cầu cơ quan nhà nước khắc phục, bảo đảm quyền, lợi ích của Nhà nước, công dân, đồng thời kiến nghị người có thẩm quyền xử lý người vi phạm (nếu có).
Vì vậy, trong thời gian qua, cùng với việc cử đại biểu HĐND tham gia các đoàn giám sát chuyên đề, Thường trực HĐND tỉnh Điện Biên đã tạo điều kiện để đại biểu phát huy vai trò giám sát của mình thông qua việc đưa nội dung giải quyết kiến nghị sau giám sát, sau chất vấn, giải trình và giải quyết ý kiến, kiến nghị của cử tri vào chất vấn tại kỳ họp HĐND và giải trình tại phiên họp Thường trực HĐND. Qua đó, giúp đại biểu đánh giá toàn diện, đi sâu phát hiện và đề xuất được những giải pháp kịp thời giải quyết những khó khăn, vướng mắc, nâng cao hơn nữa trách nhiệm thực hiện của các cơ quan chịu sự giám sát, chất vấn, giải trình và giải quyết kiến nghị của cử tri. Đồng thời, qua đó thể hiện trách nhiệm của HĐND trong việc theo dõi, giám sát đến cùng những nội dung đại biểu đã kiến nghị và ý kiến, kiến nghị của cử tri.
Cung cấp đầy đủ thông tin cho đại biểu
Việc thu thập thông tin là khâu hết sức quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng, thành công của hoạt động giám sát. Mỗi đại biểu HĐND cần lắng nghe thông tin từ phía cử tri, phân tích, đánh giá tính chính xác của thông tin, đồng thời, đối chiếu với các quy định của pháp luật hiện hành để xem xét vấn đề một cách toàn diện. Cũng trên cơ sở các thông tin đại biểu đã thu thập được, có thể lựa chọn những thông tin đang được dư luận và xã hội quan tâm, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của người dân và việc phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Trong đó, cần tập trung vào những vấn đề nổi cộm, bức xúc đa số cử tri quan tâm như: Chương trình, dự án, chính sách có ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của đa số nhân dân; các vấn đề liên quan đến quản lý tài chính, đất đai, cải cách thủ tục hành chính... Từ đó, đề ra kiến nghị đúng quy định của pháp luật và phù hợp với yêu cầu thực tiễn của địa phương, yêu cầu các cơ quan, cá nhân có thẩm quyền xem xét, giải quyết. Đồng thời, có căn cứ chuẩn bị câu hỏi chất vấn, giải trình đối với Thủ trưởng các cơ quan liên quan tại kỳ họp HĐND, phiên họp Thường trực HĐND. Có như vậy, khi chất vấn, giải trình, đại biểu có nhiều thông tin, cơ sở cụ thể để truy vấn, yêu cầu cơ quan chức năng trả lời, giải quyết thấu đáo…
