Dự luật giả định và hộp bánh quy truyền thống

- Chủ Nhật, 11/12/2022, 07:54 - Chia sẻ

Trong mỗi nhiệm kỳ của Nghị viện Thanh niên, các nghị sĩ trẻ New Zealand đưa ra xem xét 3 dự luật giả định (gọi là dự luật giả định vì những dự luật này không phải dự luật thực sự sẽ được thông qua bởi Nghị viện mà chỉ do Nghị viện Thanh niên thảo luận thông qua). Các dự luật giả định sau đó sẽ được đánh số (1, 2, 3) và đưa vào “hộp bánh quy truyền thống của Nghị viện” để bốc thăm ngẫu nhiên. Dự luật nào được bốc thăm, sẽ được đưa ra thảo luận tại phiên họp của Nghị viện Thanh niên.

Dự luật giả định và hộp bánh quy truyền thống -0
Cuộc tranh luận về dự luật giả định tại Nghị viện Thanh niên 2022. Nguồn: ITN

Nghị viện Thanh niên lần thứ 10 năm 2022 đã đưa ra 3 dự thảo luật: Dự luật sửa đổi về độ tuổi bầu cử; Dự luật về chế độ nô lệ hiện đại trong quy trình sản xuất; và Dự luật sửa đổi tiền lương tối thiểu (bãi bỏ tiền lương khởi điểm).

Dự luật sửa đổi về bầu cử

Dự luật giả định sẽ sửa đổi Đạo luật bầu cử năm 1993, theo đó, độ tuổi đủ điều kiện bỏ phiếu được giảm từ 18 tuổi xuống 16 tuổi ở New Zealand. Điều chỉnh này nhằm mục đích tăng cường sự tham gia của công dân, đặc biệt là thu hút sự quan tâm của thanh thiếu niên đối với chính trị, cho phép thanh thiếu niên tham gia sớm hơn với nghĩa vụ công dân; nâng cao tỷ lệ cử tri đi bầu; tăng cường sự đa dạng về độ tuổi ảnh hưởng đến quá trình chính trị, tạo ra sự tham gia dân chủ tích cực.

Dự luật về chế độ nô lệ hiện đại trong chuỗi cung ứng

Chế độ nô lệ hiện đại là việc tuyển dụng, vận chuyển, tiếp nhận và chứa chấp con người để bóc lột sức lao động của họ. Trên toàn cầu ngày nay ước tính có hơn 40 triệu đàn ông, phụ nữ và trẻ em đang ở trong tình trạng nô lệ thời hiện đại. Họ là những công nhân nhà máy, công trường, khu nuôi cá… bị buộc phải làm việc với mức lương thấp, bị tước đoạt quyền tự do...

Phần lớn hàng hóa nông nghiệp đều phải trải qua quá trình trồng trọt, thu hoạch, sản xuất, đóng gói và phân phối được gọi là chuỗi cung ứng. Chuỗi cung ứng bắt đầu với người trồng hoặc người sản xuất và kết thúc khi sản phẩm được mua bởi người tiêu dùng. Chế độ nô lệ hiện đại có thể được tìm thấy ở bất kỳ giai đoạn nào trong các chuỗi cung ứng này.

Dự luật giả định thiết lập một Đạo luật mới, nhằm yêu cầu các doanh nghiệp New Zealand báo cáo về những rủi ro của chế độ nô lệ hiện đại xảy ra trong các hoạt động và chuỗi cung ứng của họ và về những hành động mà họ đang thực hiện để giải quyết những rủi ro đó. Mục đích là cung cấp cho các doanh nghiệp, người tiêu dùng và xã hội dân sự thêm thông tin về những rủi ro của chế độ nô lệ hiện đại liên quan đến hàng hóa và dịch vụ mà họ mua. Nó cũng nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp cải thiện điều kiện cho người lao động.

Dự luật sửa đổi tiền lương tối thiểu

Dự luật giả định sẽ sửa đổi mục 4 của Đạo luật tiền lương tối thiểu năm 1983, loại bỏ quy định người sử dụng lao động phải trả cho người lao động từ 16 - 19 tuổi trong những trường hợp cụ thể mức dưới (nhưng không thấp hơn 80%) mức lương tối thiểu của người trưởng thành. Dự luật giả định nhằm mục đích giải quyết sự phân biệt đối xử dựa trên tuổi tác đối với những người lao động trẻ tuổi.

Việc loại bỏ tỷ lệ bất công này sẽ bảo đảm rằng các quyền lợi tối thiểu về việc làm của New Zealand tiếp tục phản ánh cam kết của đất nước New Zealand về đối xử và trả lương công bằng cho người lao động ở mọi lứa tuổi.

Dự luật được lựa chọn từ hộp bánh quy

Và tại lễ khai mạc Phiên họp của Nghị viện Thanh niên 2022 vào ngày 19.7 vừa qua, Chủ tịch Hạ viện Trevor Mallard đã rút ngẫu nhiên từ hộp bánh quy và Dự luật sửa đổi mức lương tối thiểu đã được chọn.

Tiền lương là một chủ đề nóng ở New Zealand trong bối cảnh nước này đang đối mặt với tình trạng lạm phát cao nhất kể từ ba thập kỷ qua. Chính phủ gần đây đã thông báo tăng mức lương tối thiểu từ 20 lên 21,20 đô la NZ mỗi giờ, đồng thời tăng mức lương tối thiểu khi mới bắt đầu làm việc và đào tạo từ 16 lên 16,96 đô la mỗi giờ; cả hai đều có hiệu lực từ đầu tháng 4.2022. Tuy nhiên, con số16,96 đô la vẫn thấp hơn nhiều so với mức lương đủ sống hiện tại là 22,75 đô la một giờ .

Những người ủng hộ mức lương tối thiểu cho rằng nó khuyến khích người sử dụng lao động thuê lao động trẻ và hỗ trợ quá trình chuyển đổi của thanh niên sang việc làm. Những người khác lập luận rằng tiền lương là phân biệt đối xử trên cơ sở tuổi tác và kinh nghiệm. 

Nghị sĩ Thanh niên Đảng Quốc gia Aryan Bhatnagar phát biểu về sự kiện này: “tôi rất vui vì chủ đề ba đã được chọn làm dự luật giả định năm nay. Đây là vấn đề thời sự khi xem xét môi trường kinh tế ngày nay và việc thảo luận về vấn đề này là điều tối quan trọng để bảo đảm giới trẻ của chúng ta được phát triển công bằng”, cậu nói.

Nghị sĩ Thanh niên Công đảng William Bell-Purchas cũng chia sẻ sự háo hức về cơ hội tranh luận về dự luật giả định: “tôi rất vui về việc lựa chọn Dự luật sửa đổi tiền lương tối thiểu cho Nghị viện thanh niên năm 2022. Việc mức lương khởi điểm được chấp nhận thấp cho thấy rằng nó rất kém hiệu quả với mục tiêu mang lại cơ hội việc làm cho những người trẻ tuổi. Những người lao động trẻ được tuyển dụng với mức lương khởi điểm sẽ bị thiệt thòi và bị gạt ra ngoài lề về kinh tế. Do đó, chủ đề này cực kỳ phù hợp để thảo luận tại Nghị viện Thanh niên”.

Tại sao là hộp bánh quy?

Việc lựa chọn các dự luật giả định bằng cách đưa vào hộp bánh quy để bốc thăm là một truyền thống của Nghị viện liên quan đến dự luật do nghị sĩ đề xuất.

Trong quy trình lập pháp của New Zealand, hầu hết các dự luật là do Chính phủ đệ trình. Tuy nhiên, luật pháp cũng trao cho nghị sĩ quyền trình sáng kiến lập pháp. Và dự luật của các nghị sĩ thường được đánh số thứ tự, đổ vào hộp bánh quy mua từ Deka vào những năm 1990 để bốc thăm một cách ngẫu nhiên. Việc dự luật nào được lựa chọn được ví là “sự may mắn thuần khiết”.

Người được chọn để bốc thăm cũng là những đối tượng vô cùng ngẫu nhiên. Đó có thể là một sinh viên đang có mặt tại Hội trường của Nghị viện trong một chuyến tham quan học tập của trường, hoặc một nhân viên phi chính trị của Văn phòng Nghị viện.

Trong lịch sử lập pháp của New Zealand, một số dự luật quan trọng do nghị sĩ đệ trình đã được thông qua thành luật bao gồm: Luật cho phép những người mắc bệnh nan y lựa chọn yêu cầu trợ tử (Đạo luật lựa chọn cuối đời 2019); Luật cho phép tất cả mọi người bất kể khuynh hướng tình dục hoặc giới tính kết hôn (Đạo luật sửa đổi hôn nhân (Định nghĩa về hôn nhân) sửa đổi năm 2013); Luật hợp pháp hóa mại dâm (Đạo luật cải cách mại dâm 2003); Luật cho phép người được nhận nuôi lấy thông tin về cha mẹ đẻ của họ (Đạo luật thông tin về con nuôi dành cho người lớn năm 1985); Luật hợp pháp hóa hành vi tình dục giữa nam giới (Đạo luật Cải cách Luật Đồng tính luyến ái 1986)…

Quỳnh Vũ