Tái định vị thị trường nội địa

Giai đoạn 2026 - 2027, Chương trình kỳ vọng xây dựng nền tảng thương mại trong nước hiện đại, giàu bản sắc và bao phủ toàn quốc. Phát triển các mô hình bán lẻ mang đậm dấu ấn Việt; thúc đẩy hệ sinh thái chuyển đổi số, kết nối hạ tầng thương mại liên quốc gia. Xa hơn là đưa nước ta vào nhóm các quốc gia có thị trường bán lẻ hấp dẫn nhất toàn cầu theo xếp hạng Kearney Global Retail Development Index…

Theo số liệu của Cục Thống kê, tháng 7, hoạt động thương mại, du lịch duy trì tăng trưởng tích cực, với tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng theo giá hiện hành ước đạt 576,4 nghìn tỷ đồng, tăng 1,1% so với tháng trước và tăng 9,2% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, doanh thu nhóm hàng lương thực, thực phẩm tăng 9,9% so với cùng kỳ năm trước; hàng may mặc tăng 7,9%; đồ dùng, dụng cụ, trang thiết bị gia đình tăng 7,1%; dịch vụ lưu trú, ăn uống tăng 16,3% và du lịch lữ hành tăng 12,6%.

Tính chung 7 tháng năm 2025, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng theo giá hiện hành ước đạt 3.993,4 nghìn tỷ đồng, tăng 9,3% so với cùng kỳ năm trước. Riêng doanh thu bán lẻ hàng hóa 7 tháng năm 2025 ước đạt 3.049,6 nghìn tỷ đồng, chiếm 76,4% tổng mức và tăng 7,8% so với cùng kỳ năm trước.

Những số liệu này cho thấy sự phục hồi mạnh mẽ và ổn định của thị trường. Đồng thời thị trường bán lẻ với quy mô khoảng 180 tỷ USD, dự báo sẽ chạm mốc 350 tỷ USD vào cuối năm nay và với 100 triệu dân, thị trường nội địa không chỉ là “tấm đệm” cho doanh nghiệp xuất khẩu khi gặp khó ở thị trường nước ngoài nhưng tại không ít thời điểm và không ít doanh nghiệp lại chỉ coi thị trường nội địa là “kênh” phụ?

Lý do đầu tiên được đưa ra là do áp lực cạnh tranh đối với hàng hoá trên thị trường thế giới và trong nước gia tăng, nhất là từ các nước có cơ cấu sản xuất, xuất khẩu tương đồng với Việt Nam. Bên cạnh đó là những khó khăn về thể chế, pháp luật. Điều này mặc dù đã được tập trung tháo gỡ nhưng vẫn còn một số vướng mắc, bất cập, chưa được kịp thời sửa đổi, bổ sung để phù hợp với thực tiễn và yêu cầu phát triển. Việc phân cấp, phân quyền, cắt giảm các quy định, thủ tục hành chính, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, điều kiện kinh doanh... trong một số lĩnh vực còn chưa triệt để. Việc thực thi có lúc, có nơi còn chưa thống nhất, một số cơ chế, chính sách khuyến khích, hỗ trợ doanh nghiệp chậm được triển khai, hiệu quả chưa cao. Một bộ phận doanh nghiệp vẫn gặp khó khăn trong tiếp cận vốn.

Đối với doanh nghiệp, nguyên nhân mấu chốt là các chính sách đối với thị trường trong nước chưa được quan tâm đúng mức. Để khai thác thị trường nội địa, nhiều ý kiến cho rằng, doanh nghiệp cần ưu tiên tập trung nghiên cứu, hiểu rõ thị hiếu, thu nhập và xu hướng tiêu dùng trong nước nhằm đưa ra sản phẩm phù hợp, định giá hợp lý chứ không…. chỉ coi đây là nơi tiêu thụ khi xuất khẩu gặp khó.

Song song với đó, tăng cường phát triển sản phẩm và thương hiệu cho người tiêu dùng trong nước, đổi mới thiết kế, bao bì, chất lượng. Các chủng loại hàng hóa đã từng sản xuất để xuất khẩu khi tiêu thụ ở thị trường nội địa cần có sự điều chỉnh về mẫu mã, khẩu vị, kích thước, thói quen sử dụng. Chú trọng đa dạng hóa sản phẩm với giá cả cạnh tranh, tạo sự liên kết vững chắc để có chi phí hợp lý ở các công đoạn.

Thị trường nội địa được xác định là một trong ba trụ cột quan trọng, là "chìa khóa" để nước ta có thể đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8,3 - 8,5%. Vậy nên, bên cạnh những giải pháp đã đề ra trong Chương trình phát triển thị trường trong nước, kích cầu tiêu dùng và đẩy mạnh Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” giai đoạn 2025 - 2027 như ưu tiên hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận gói tín dụng ưu đãi, giảm thuế phí; hoàn thiện hành lang pháp lý minh bạch, xây dựng hạ tầng thương mại hiện đại… điều đặc biệt quan trọng là các doanh nghiệp cần tái định vị rằng đây là thị trường chiến lược chứ không chỉ là "phương án dự phòng".