Hỏi - Đáp chính sách, pháp luật

Hỏi: HĐND quận có nhiệm vụ, quyền hạn như thế nào?

hoa-cai-sapa-mixtourist.jpg
Nguồn: ITN

Đáp: Theo Điều 47, Luật Tổ chức chính quyền địa phương, HĐND quận có nhiệm vụ, quyền hạn: Ban hành nghị quyết về những vấn đề thuộc nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND quận. Bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm Chủ tịch HĐND, Phó Chủ tịch HĐND, Trưởng ban, Phó Trưởng ban của HĐND quận; bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm Chủ tịch UBND, Phó Chủ tịch UBND và các Ủy viên UBND quận; bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm Hội thẩm Tòa án nhân dân quận. Thông qua kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội trung hạn và hàng năm của quận trước khi trình UBND thành phố trực thuộc trung ương phê duyệt.

HĐND quận cũng quyết định dự toán thu ngân sách nhà nước trên địa bàn; dự toán thu, chi ngân sách địa phương và phân bổ dự toán ngân sách quận; điều chỉnh dự toán ngân sách địa phương trong trường hợp cần thiết; phê chuẩn quyết toán ngân sách địa phương; quyết định, chủ trương đầu tư chương trình, dự án trên địa bàn quận trong phạm vi được phân quyền. Quyết định các biện pháp để thực hiện các nhiệm vụ do cơ quan nhà nước cấp trên phân cấp; quyết định việc phân cấp cho chính quyền địa phương, cơ quan nhà nước cấp dưới thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương ở quận. Quyết định thành lập, bãi bỏ cơ quan chuyên môn thuộc UBND quận.

Đồng thời, giám sát việc tuân theo Hiến pháp và pháp luật ở địa phương, việc thực hiện nghị quyết của HĐND quận; giám sát hoạt động của Thường trực HĐND, UBND, Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân cùng cấp, Ban của HĐND cấp mình; giám sát văn bản quy phạm pháp luật của UBND cùng cấp và văn bản của HĐND phường. Lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do HĐND quận bầu. Bãi bỏ một phần hoặc toàn bộ văn bản trái pháp luật của UBND, Chủ tịch UBND quận; bãi bỏ một phần hoặc toàn bộ văn bản trái pháp luật của HĐND phường.

Giải tán HĐND phường trong trường hợp HĐND đó làm thiệt hại nghiêm trọng đến lợi ích của Nhân dân và trình HĐND thành phố trực thuộc trung ương phê chuẩn. Bãi nhiệm đại biểu HĐND quận và chấp nhận việc đại biểu HĐND xin thôi làm nhiệm vụ đại biểu.

Hỏi: Cơ cấu tổ chức của HĐND quận gồm những thành phần nào?

Đáp: Điều 46, Luật Tổ chức chính quyền địa phương quy định: HĐND quận gồm các đại biểu HĐND do cử tri ở quận bầu ra.

Việc xác định tổng số đại biểu HĐND quận được thực hiện theo nguyên tắc: Quận có từ 80 nghìn dân trở xuống được bầu 30 đại biểu; có trên 80 nghìn dân thì cứ thêm 10 nghìn dân được bầu thêm một đại biểu, nhưng tổng số không quá 40 đại biểu. Số lượng đại biểu HĐND ở quận có từ 30 phường trực thuộc trở lên do UBTVQH quyết định theo đề nghị của Thường trực HĐND thành phố trực thuộc trung ương, nhưng tổng số không quá 45 đại biểu.

Thường trực HĐND quận gồm Chủ tịch HĐND, hai Phó Chủ tịch HĐND và các Ủy viên là Trưởng ban của HĐND quận. Chủ tịch HĐND quận có thể là đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách; Phó Chủ tịch HĐND quận là đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách.

HĐND quận thành lập Ban Pháp chế và Ban Kinh tế - xã hội. Ban của HĐND quận gồm có Trưởng ban, một Phó Trưởng ban và các Ủy viên. Số lượng Ủy viên của các Ban của HĐND do HĐND quận quyết định. Trưởng ban của HĐND quận có thể là đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách; Phó Trưởng ban của HĐND quận là đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách.

Các đại biểu HĐND quận được bầu ở một hoặc nhiều đơn vị bầu cử hợp thành Tổ đại biểu HĐND. Số lượng Tổ đại biểu HĐND, Tổ trưởng và Tổ phó của Tổ đại biểu HĐND do Thường trực HĐND quận quyết định.

Hội đồng nhân dân

Vĩnh Long: Quyết tâm cao, nỗ lực lớn, tự tin cùng cả nước bước vào kỷ nguyên mới
Diễn đàn

Vĩnh Long: Quyết tâm cao, nỗ lực lớn, tự tin cùng cả nước bước vào kỷ nguyên mới

Ngày 17.2, sau hơn một buổi làm việc khẩn trương, nghiêm túc, Kỳ họp chuyên đề lần thứ 6, HĐND tỉnh Vĩnh Long Khóa X đã hoàn thành nội dung, chương trình đề ra và thông qua 9 nghị quyết nhằm kịp thời cụ thể hoá một số chủ trương, chính sách, pháp luật của Trung ương, của Tỉnh ủy; sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy gắn với nâng cao năng lực, chất lượng của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức các cấp... đáp ứng yêu cầu mới.

Vĩnh Long: Điều chỉnh, bổ sung nhiều chỉ tiêu, nhiệm vụ, giải pháp để đạt tăng trưởng GRDP từ 8,0% - 8,5%
Chuyển động

Vĩnh Long: Điều chỉnh, bổ sung nhiều chỉ tiêu, nhiệm vụ, giải pháp để đạt tăng trưởng GRDP từ 8,0% - 8,5%

Sáng nay, 17.2, tại Kỳ họp chuyên đề lần thứ 6, với 100% đại biểu có mặt tán thành, HĐND tỉnh Vĩnh Long đã thống nhất thông qua nghị quyết về việc điều chỉnh, bổ sung điều chỉnh, bổ sung nhiều chỉ tiêu liên quan và các nhiệm vụ, giải pháp để đạt tăng trưởng GRDP từ 8,0% - 8,5% trong năm 2025.

Quy định trình tự giải quyết các công việc được ủy quyền
Diễn đàn

Quy định trình tự giải quyết các công việc được ủy quyền

Tại các phiên thảo luận tổ và hội trường Kỳ họp bất thường lần thứ Chín, Quốc hội Khóa XV về dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi), cùng với những vấn đề trọng tâm như phân quyền, phân cấp, nhiều nội dung liên quan đến hoạt động của HĐND cũng đã được đề xuất để bảo đảm hoạt động thực chất, tránh tùy nghi, kịp thời giải quyết các công việc cấp thiết. Nhất là quy định trình tự giải quyết các công việc của HĐND ủy quyền cho Thường trực HĐND; trường hợp không quy định trong luật, đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội có văn bản hướng dẫn cụ thể.

Kiểm chứng thực tế, nghiên cứu hồ sơ
Diễn đàn

Kiểm chứng thực tế, nghiên cứu hồ sơ

Để hoạt động giám sát thực sự có chất lượng, hiệu quả, theo các Ban HĐND tỉnh Tuyên Quang, Đoàn giám sát tìm hiểu, nắm chắc các quy định liên quan đến nội dung giám sát; đồng thời, bám sát thực tiễn, những vấn đề cần quan tâm xung quanh nội dung giám sát để xây dựng kế hoạch, đề cương, yêu cầu báo cáo rõ ràng, cụ thể, chi tiết. Lưu ý tăng cường giám sát tại thực địa, khảo sát đối tượng liên quan, kiểm chứng thực tế, nghiên cứu hồ sơ, lựa chọn thời điểm phù hợp để giám sát trực tiếp…

Siết lại quy định về thôi làm nhiệm vụ đại biểu Hội đồng nhân dân
Diễn đàn

Siết lại quy định về thôi làm nhiệm vụ đại biểu Hội đồng nhân dân

Luật Tổ chức Chính quyền địa phương (sửa đổi) lần này xử lý như thế nào để tránh tình trạng người làm đại biểu HĐND theo kiểu “vui thì ở”. Theo quan điểm cá nhân, ngoài vấn đề tự ý thức của đại biểu, quy định trong Luật vẫn là hành lang pháp lý quan trọng cần có theo hướng nên cắt bỏ quy định “hoặc vì lý do khác” để tránh một quy định bị lợi dụng như thực tế đã từng xảy ra.

Phân quyền, phân cấp gắn liền với trách nhiệm pháp lý tương xứng
Diễn đàn

Phân quyền, phân cấp gắn liền với trách nhiệm pháp lý tương xứng

Theo dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi), HĐND được phân quyền, phân cấp đi đôi với trách nhiệm lớn, các cơ chế, chính sách đều do HĐND quyết định. Để tăng cường giám sát, kiểm soát quyền lực, việc phân quyền, phân cấp phải gắn liền với trách nhiệm pháp lý tương xứng. Đó là trách nhiệm của UBND khi trình đề án chính sách, cơ chế; trách nhiệm các Ban HĐND khi thẩm tra; trách nhiệm của mỗi cá nhân đại biểu HĐND nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi biểu quyết...

Ban Văn hóa - Xã hội HĐND tỉnh Thanh Hóa giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về BHYT tại TP Sầm Sơn
Chuyển động

Thanh Hóa hướng tới bảo hiểm y tế toàn dân bền vững

Tỷ lệ người tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) còn thấp, thiếu tính bền vững; một số cơ sở khám chữa bệnh thiếu thốn cả về nhân lực, trang thiết bị, chưa thực sự đáp ứng nhu cầu và sự hài lòng của người bệnh; số tiền khám chữa bệnh BHYT không được chấp nhận quyết toán hằng năm còn nhiều... Đó là một số vấn đề được Ban Văn hóa - Xã hội HĐND tỉnh Thanh Hóa chỉ rõ qua giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về BHYT trên địa bàn tỉnh, giai đoạn 2021 - 2023; đồng thời, đề xuất nhiều giải pháp khắc phục, hướng tới mục tiêu về bảo hiểm xã hội toàn dân bền vững.

Hậu Giang có tân Chủ tịch UBND và HĐND tỉnh
Hội đồng nhân dân

Hậu Giang có tân Chủ tịch UBND và HĐND tỉnh

Chiều 12.2, HĐND tỉnh Hậu Giang Khóa X, nhiệm kỳ 2021-2026 tổ chức Kỳ họp thứ 24 (kỳ họp chuyên đề), thực hiện công tác tổ chức cán bộ thuộc thẩm quyền. Tại kỳ họp này, HĐND tỉnh tiến hành miễn nhiệm chức vụ và bầu các chức danh Chủ tịch HĐND, Chủ tịch và Phó chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang nhiệm kỳ 2021- 2026

Bảo đảm yếu tố kịp thời, linh động trong phân cấp
Diễn đàn

Bảo đảm yếu tố kịp thời, linh động trong phân cấp

Nguyễn Thị Oanh - Phó Chánh Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh Đồng Nai

Về việc phân cấp, Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) nên quy định theo hướng của Nghị quyết số 04/NQ-CP. Theo đó, UBND cấp tỉnh, cấp huyện xây dựng Đề án phân cấp để quy định những vấn đề khung trình HĐND cùng cấp xem xét, thông qua; nội dung phân cấp cụ thể sẽ giao cho UBND cấp tỉnh, cấp huyện quyết định, như vậy sẽ bảo đảm yếu tố kịp thời, linh động trong bối cảnh đẩy mạnh cải cách hành chính như hiện nay.

Cần được xem xét kỹ lưỡng, thận trọng
Diễn đàn

Cần được xem xét kỹ lưỡng, thận trọng

ThS.Nguyễn Vân Hậu

Bên cạnh nhiều điểm mới, tiến bộ, có tính đột phá, cũng còn những quy định trong dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (TCCQĐP) sửa đổi cần được xem xét kỹ lưỡng, thận trọng. Như quy định “UBND làm việc theo chế độ thủ trưởng hành chính”, đồng nghĩa Chủ tịch UBND có toàn quyền tự quyết định và chịu trách nhiệm cá nhân về thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của UBND. Quy định Chủ tịch UBND thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của UBND, chịu trách nhiệm trước Thủ tướng, trước Chủ tịch UBND cấp trên trực tiếp, trước pháp luật; không quy định chịu trách nhiệm trước HĐND...

Sẵn sàng hành lang pháp lý cho cải cách bộ máy
Diễn đàn

Sẵn sàng hành lang pháp lý cho cải cách bộ máy

Tại kỳ họp bất thường lần thứ Chín sắp tới, Quốc hội sẽ xem xét nhiều nội dung liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy. Các luật, quy định tại kỳ họp đã, đang được lấy ý kiến rộng rãi của các tầng lớp Nhân dân, được sự quan tâm góp ý, đáng chú ý là Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi và Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (QPPL) sửa đổi. Sau khi thông qua, đây sẽ là hành lang pháp lý quan trọng cho việc sắp xếp tổ chức bộ máy theo tinh thần Nghị quyết 18 của Ban Chấp hành Trung ương.

Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, Chủ tịch HĐND TP. Cần Thơ Phạm Văn Hiểu
Diễn đàn

Phát huy cao nhất tiềm năng, lợi thế, từng bước trở thành đô thị trung tâm vùng

Để thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị trong năm 2025 cũng như nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn mới, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố Cần Thơ Phạm Văn Hiểu cho biết, HĐND thành phố Cần Thơ sẽ đổi mới tư duy, hành động quyết liệt, tiếp tục tăng cường nghiên cứu ban hành các cơ chế, chính sách thực hiện có hiệu quả các nghị quyết, văn bản chỉ đạo của Bộ Chính trị, của Quốc hội, của Chính phủ về phát triển thành phố, phát huy cao nhất các tiềm năng, lợi thế để Cần Thơ từng bước trở thành đô thị trung tâm vùng.

Tăng thẩm quyền quyết định kịp thời những vấn đề phát sinh
Diễn đàn

Tăng thẩm quyền quyết định kịp thời những vấn đề phát sinh

Nguyễn Ngọc Thái - Phó Chánh Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh Quảng Nam

Theo chương trình nghị sự, tại Kỳ họp bất thường lần thứ Chín, Quốc hội Khóa XV sắp tới sẽ quyết nghị nhiều nội dung quan trọng, trong đó, có Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi); một trong những nội dung có sự sửa đổi, bổ sung là quy định về thẩm quyền của Thường trực HĐND, tạo căn cứ pháp lý để Thường trực HĐND tỉnh xem xét, quyết định kịp thời các vấn đề phát sinh giữa hai kỳ họp HĐND.

Chương trình Tiếp xúc, đối thoại giữa đại biểu HĐND tỉnh với trẻ em tỉnh Gia Lai năm 2024. Ảnh: ĐT
Hội đồng nhân dân

Chương trình tiếp xúc, đối thoại giữa đại biểu HĐND tỉnh Gia Lai với trẻ em năm 2025

Theo Thường trực HĐND tỉnh Gia Lai, Chương trình “Tiếp xúc, đối thoại giữa đại biểu HĐND tỉnh với trẻ em” tỉnh Gia Lai năm 2025 dự kiến được tổ chức sáng ngày 25.3, tại Hội trường 2/9 với chủ đề “Tạo môi trường an toàn cho trẻ em Gia Lai khi đến trường”.

Bài cuối: Giải quyết trực tiếp, nhanh kiến nghị bức xúc
Diễn đàn

Bài cuối: Giải quyết trực tiếp, nhanh kiến nghị bức xúc

Cùng với những cách làm hiệu quả trong thực hiện chức năng quyết định, HĐND tỉnh Bắc Giang tăng cường kết hợp giám sát, khảo sát trực tiếp và thông qua nghiên cứu các báo cáo, tài liệu, giám sát bằng hình ảnh; tập trung chất vấn những nội dung các cơ quan quản lý chậm hoặc né tránh trách nhiệm. Trong TXCT, sự tham gia của lãnh đạo các sở, ngành tỉnh, UBND các huyện, thị, thành phố đã được chấn chỉnh, phát huy hiệu quả giải quyết trực tiếp, nhanh các kiến nghị bức xúc.