Vay tiền online - lắm lợi...
Về lý thuyết, ưu điểm lớn nhất của việc vay tiền online là cả người đi vay lẫn người cho vay không cần phải gặp mặt trong suốt quá trình vay, tức là từ khi nhận hồ sơ, phê duyệt, giải ngân và trả nợ, thậm chí ngay cả khi tất toán cũng không cần gặp nhau.
Cách làm này đã giúp tiết kiệm thời gian và công sức đi lại cho cả hai bên, thậm chí còn có thể thực hiện ngoài giờ hành chính. Dù vậy, việc này cũng không thể làm thay đổi bản chất của hoạt động cho vay, tức là sau khi nhận giải ngân, người đi vay phải thực hiện nghĩa vụ trả nợ cho tổ chức, đơn vị đã giải ngân và hình thức trả nợ là trả góp hàng tháng. Vì vậy, nhiều người còn gọi hình thức vay này là vay tiền online trả góp.
Hầu hết các khoản vay online ngày nay đều là vay tín chấp, tức là việc duyệt vay sẽ dựa trên uy tín tín dụng của người đi vay chứ không yêu cầu họ phải có các loại tài sản giá trị để thế chấp.
Do đó, cách vay này phù hợp với những người lao động bình dân, làm công ăn lương, không có ô tô hay nhà đất để thế chấp đổi lấy khoản vay. Trên thực tế, từ khi các tổ chức tín dụng cung cấp các gói vay tín chấp một cách rộng rãi thì số lượng khách hàng đã tăng vọt. Đến giữa năm 2024, Trung tâm Thông tin Tín dụng Quốc gia Việt Nam đã ghi nhận 55,3 triệu hồ sơ khách hàng vay, đạt tỷ lệ khoảng 79,7% trên tổng dân số trưởng thành.
Theo một số chuyên gia thì hiện nay, tất cả các tổ chức tín dụng, từ các ngân hàng, công ty tài chính, các chuỗi cầm đồ lớn do nhà nước quản lý và cấp phép… đều đủ năng lực cung cấp dịch vụ vay tiền online.
Tuy nhiên, với những người vay lần đầu tiên, các ngân hàng sẽ chỉ nhận hồ sơ vay theo hình thức online và vẫn yêu cầu người vay phải tới phòng giao dịch để thẩm định hồ sơ trực tiếp trước khi quyết định có duyệt vay hay không. Chỉ khi khách hàng đã vay và hoàn tất việc trả nợ thì ở lần vay thứ hai, ngân hàng mới duyệt vay online mà không yêu cầu khách hàng đến phòng giao dịch. Các công ty tài chính cũng áp dụng cách làm này nhưng có thể linh hoạt hơn về hình thức gặp trực tiếp ở lần vay đầu tiên.
Riêng các chuỗi cầm đồ như hệ thống F88, dù có đủ năng lực cung cấp các khoản vay online nhưng do đặc thù của loại hình vay cầm cố, họ cũng chỉ áp dụng ở mức nhận hồ sơ online và vẫn yêu cầu khách hàng mang tài sản đến cửa hàng để thẩm định trực tiếp.
Ngoài các tổ chức tín dụng trên, cũng có nhiều cá nhân, đơn vị không có chức năng cấp tín dụng, không được nhà nước cấp phép nhưng vẫn đứng ra cho vay tiền theo hình thức online, gọi là hoạt động chui. Ở một góc nhìn lạc quan nào đó thì điều này giúp gia tăng cơ hội vay tiền của người dân nhưng ngược lại, nó cũng khiến thị trường cho vay cá nhân trở nên khó lường, tiềm ẩn nhiều rủi ro cho người đi vay.
… Nhưng nhiều rủi ro
Gần như toàn bộ các rủi ro của việc vay tiền online đều đến từ việc không cần gặp mặt. Nếu các ngân hàng, công ty tài chính đã chấp nhận duyệt vay online thì có thể hoàn toàn yên tâm. Nhưng nếu không phải thì mức độ rủi ro là vô cùng cao bởi đó là tín dụng đen núp bóng mà hậu quả của tín dụng đen rất kinh khủng.
Đầu tiên là các loại lãi ẩn, phí ẩn khiến số tiền thực nhận luôn thấp hơn số tiền trên hợp đồng, giấy nợ. Tiếp đến là lãi suất “trên trời”, có khi là vài trăm, có khi là cả nghìn %/năm. Nếu không trả, chúng sẵn sàng ra tay kiểu giang hồ nhằm chiếm đoạt những tài sản còn lại của người vay.
Việc nhận diện đâu là tín dụng đen vốn không khó bởi chúng thường quảng cáo những lời đường mật ở khắp các bờ tường, cột điện như vay online không gặp mặt, vay tiền không thẩm định, nhận tiền trong 1 phút…
Bên cạnh đó, các đối tượng này còn lập ra những ứng dụng di động (app) giả và đưa lên App Store, Google Store nhằm dụ dỗ người vay. Tuy các đơn vị chức năng liên tục ra tay trấn áp nhưng tín dụng đen vẫn âm thầm luồn lách, lợi dụng sự nhẹ dạ và hoàn cảnh khó khăn của người vay để chiếm đoạt tài sản của họ.
Dù chưa có một thống kê chính thức nhưng số lượng đơn vị cho vay chui là vô cùng lớn. Chỉ cần gõ những từ khóa như “vay tiền online”, “vay nóng”, “vay gấp” lên Google thì hàng trăm nghìn, thậm chí hàng triệu, kết quả có thể hiện ra trong vài giây ngắn ngủi mà hầu hết không thuộc các tổ chức tín dụng hợp pháp.
Điều đó chứng tỏ cạm bẫy vay tiền online đã được các đối tượng giăng ra ở khắp nơi và người dân cần tỉnh táo, lựa chọn các tổ chức tín dụng hợp pháp, uy tín để gửi gắm mong muốn vay của mình.
