Từ tinh gọn bộ máy đến kiến tạo phát triển

Trước đó, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp tỉnh, theo đó, cả nước chính thức có 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh, gồm 28 tỉnh và 6 thành phố.

Hai quyết sách lớn, dù khác nhau về nội dung cụ thể, nhưng có mối liên hệ chặt chẽ và bổ trợ lẫn nhau trong tiến trình nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, đưa Việt Nam phát triển mạnh mẽ trong giai đoạn tới.

Sáp nhập các tỉnh là bước đi mang tính tái cấu trúc toàn diện địa giới hành chính, tạo điều kiện để phân bổ lại nguồn lực quốc gia, quy hoạch không gian phát triển vùng một cách hợp lý và hình thành các cực tăng trưởng mới với quy mô đủ lớn để thu hút đầu tư, phát triển đồng bộ.

Cùng với đó, việc không tổ chức cấp chính quyền cấp huyện (cấp trung gian) mang lại nhiều lợi ích thiết thực trong quản trị nhà nước và phục vụ người dân. Mô hình này giúp tinh gọn bộ máy, loại bỏ tầng nấc trung gian; tạo động lực cải cách hành chính, chuyển đổi số và phân cấp, phân quyền hiệu quả hơn, từ đó rút ngắn quy trình ra quyết định, giảm chồng chéo và tăng hiệu quả điều hành. Lợi ích trực tiếp là người dân và doanh nghiệp sẽ được phục vụ nhanh hơn, hiệu quả hơn.

Điều quan trọng là cần nhìn nhận hai quyết sách này không đơn thuần là điều chỉnh về mặt kỹ thuật mà là sự chuyển biến sâu sắc trong tư duy quản trị nhà nước. Từ mô hình hành chính theo cấp bậc và mệnh lệnh chuyển sang mô hình quản trị tinh gọn, linh hoạt, lấy hiệu quả phục vụ người dân và phát triển kinh tế - xã hội làm trọng tâm.

Mô hình mới đồng nghĩa với việc chính quyền cấp xã - nơi gần dân nhất, sẽ đóng vai trò trung tâm, được trao thêm quyền hạn và trách nhiệm. Điều này vừa thúc đẩy quản trị linh hoạt, sát thực tế, vừa là một thách thức lớn, đòi hỏi sự nâng cao năng lực cán bộ cơ sở, hiện đại hóa hệ thống thông tin quản lý, và thiết lập cơ chế phân cấp, phân quyền rõ ràng, hiệu quả giữa Trung ương và địa phương. Chính quyền không còn chỉ là nơi “quản lý hành chính” mà phải trở thành chính quyền kiến tạo, hành động, gần dân và vì dân.

Việc giảm số lượng tỉnh cũng mang lại lợi ích về điều hành vĩ mô. Chính phủ sẽ thuận lợi hơn trong việc thiết kế và triển khai chính sách, đồng thời tiết giảm đáng kể chi ngân sách thường xuyên cho bộ máy cấp tỉnh. Nguồn lực tiết kiệm được từ tinh giản hành chính sẽ tạo dư địa để tăng đầu tư phát triển, mở ra “vòng tuần hoàn tích cực”: bộ máy tinh gọn → chi phí thấp hơn → đầu tư nhiều hơn → tăng trưởng nhanh hơn.

Một quốc gia hiện đại không thể phát triển mạnh nếu bộ máy công quyền còn cồng kềnh, chồng chéo và kém thích ứng. Việc Quốc hội thông qua những cải cách lớn về mô hình chính quyền địa phương là bước đi quyết đoán, nhằm xây dựng nền hành chính hiện đại, linh hoạt, hiệu quả - một nền hành chính mà tốc độ xử lý, hiệu quả phục vụ và khả năng kết nối với người dân là những tiêu chí cốt lõi.

Tinh gọn bộ máy không có nghĩa là làm ít việc hơn, mà là làm việc tốt hơn. Giảm cấp, giảm đơn vị hành chính không nhằm giảm trách nhiệm, mà để quản lý hiệu quả, sâu sát và phục vụ người dân, doanh nghiệp một cách thiết thực hơn. Đó chính là con đường mà hai quyết sách lớn của Quốc hội đang mở ra - con đường đưa quốc gia bước vào giai đoạn phát triển mới nhanh hơn, bền vững hơn.