Kinh nghiệm của Quảng Ninh trong nâng cao công tác bảo vệ đê điều

Nâng cấp, sửa chữa nhiều tuyến đê bị xuống cấp

Hiện nay trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh có gần 400km đê các loại, trong đó có 1 tuyến đê cấp III tổng chiều dài 33,6km; 20 tuyến đê cấp IV dài hơn 133,8km và 111 tuyến đê cấp V dài hơn 230km. Thời gian gần đây, hệ thống đê điều trên địa bàn tỉnh đã cơ bản được tu bổ, hoàn thiện, nhưng vẫn còn một số tuyến đê chưa được xây dựng, sửa chữa, hiện đang bị xuống cấp, nguy cơ mất an toàn trong phòng chống thiên tai, bảo vệ sản xuất nông nghiệp, cũng như đời sống của người dân.

Tuyến đê xã Hiệp Hòa dài hơn 4km có chức năng ngăn lũ, bảo vệ hơn 400ha đất nông nghiệp và hơn 5.000 nhân khẩu của 2 xã Hiệp Hòa và Sông Khoai (thị xã Quảng Yên). Tuyến đê này được đắp từ những năm 1980, theo thời gian nên bị xuống cấp. Theo Phó Chủ tịch UBND xã Hiệp Hòa Đinh Tuấn Thụy, hiện nay nhiều vị trí thân đê đất đang bị phong hóa, không có độ kết dính với nhau, gặp thời tiết mưa bão dễ bị rửa trôi, sụt lún. Để khắc phục tình trạng này, xã đã huy động gần 100 người dân đóng cọc, gia cố đắp bao tải cát nhằm chống tràn bảo vệ an toàn cho tuyến đê. Về lâu dài tuyến đê Hiệp Hòa cần sớm được sửa chữa, triển khai nâng cấp, ông Thụy cho biết thêm.

Tương tự, dọc tuyến đê đi qua các xã Nguyễn Huệ, Thủy An, Việt Dân, Bình Dương do thị xã Đông Triều quản lý, bảo vệ, đang xuất hiện những vị trí xuống cấp, đe dọa sự an toàn của người dân. Trên địa bàn thị xã Đông Triều hiện có hơn 46km đê nằm dọc sông Kinh Thầy và sông Đá Bạc. Trong đó, riêng tuyến đê phía sông Kinh Thầy được xác định là vùng trọng điểm số 2 của tỉnh. Nhiều năm nay, cơ quan chức năng của tỉnh luôn quan tâm bảo đảm an toàn cho các tuyến đê, tuy nhiên do việc đầu tư không đồng bộ, nhiều vị trí xung yếu trên tuyến đê đang có nguy cơ bị xuống cấp, cần được tu bổ.

Đầu tư hơn 600 tỷ đồng gia cố, cứng hóa các tuyến đê

Tỉnh Quảng Ninh có bờ biển trải dài, nhiều khu vực trũng thấp so với mực nước biển dâng, trước những diễn biến khó lường của thời tiết, để chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, cùng với việc xây dựng các phương án, kế hoạch phòng chống thiên tai, bão lũ, thời gian qua tỉnh đã quan tâm đầu tư kinh phí để tu bổ, sửa chữa các tuyến đê xung yếu bảo vệ tính mạng và tài sản của người dân. Riêng giai đoạn 2019 - 2021, bằng nguồn vốn của Trung ương và tỉnh, 3 tuyến đê xung yếu nhất là Hà Nam, Hồng Phong, Đồng Rui đã được đầu tư sửa chữa kiên cố hóa, với mức đầu tư hơn 600 tỷ đồng. Cả 3 tuyến đê này được gia cố cứng hóa chiều dài hơn 55km.

Cùng với đó, tỉnh cũng chỉ đạo các công ty thủy lợi rà soát, kiểm tra toàn bộ công trình hồ, đập, kênh mương để phân loại, đánh giá xây dựng kế hoạch, sửa chữa các hạng mục công trình xung yếu. Kiểm tra, đánh giá mức độ an toàn các hồ chứa trên địa bàn. Trên cơ sở đó lập danh mục những hồ chứa hư hỏng, xuống cấp, tham mưu cho tỉnh có phương án bảo đảm an toàn cho các công trình và người dân.

Tỉnh Quảng Ninh cũng đã tập trung đầu tư xây dựng các công trình phòng, chống thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu, nhằm giảm thiểu thiệt hại tối đa khi có thiên tai xảy ra. Trên địa bàn tỉnh có hơn 500 công trình được đánh giá hiện trạng công trình bảo đảm an toàn trong mùa mưa bão. Đặc biệt, tỉnh đã lắp đặt và đưa vào sử dụng hệ thống trạm quan trắc mưa tự động tại một số địa phương để quan trắc, cảnh báo mưa lũ. Tỉnh còn hoàn thành phê duyệt phương án vùng trọng điểm phòng, chống thiên tai trên địa bàn, gồm vùng đê Hà Nam (thị xã Quảng Yên); dân cư sạt lở vùng lũ quét; vùng dân cư và tàu thuyền hoạt động trên Vịnh Hạ Long, Bái Tử Long và vùng biển Quảng Ninh; vùng đê tả sông Kinh Thầy (thị xã Đông Triều); vùng hồ chứa nước Yên Lập, để làm cơ sở cho các địa phương, đơn vị tổ chức thực hiện phương án ngay trước mùa mưa bão.

Ngày 15.12.2017, UBND tỉnh ra Quyết định số 4839/QĐ-UBND phê duyệt dự án quy hoạch chi tiết thủy lợi tỉnh Quảng Ninh đến năm 2020, định hướng đến năm 2030. Theo đó, đối với danh mục công trình đê điều phòng chống lũ, tỉnh sẽ nâng cấp 3 tuyến đê sông thực hiện theo chương trình nâng cấp đê sông (Quyết định số 2968/QĐ-TTg ngày 9.12.2009 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt chương trình nâng cấp hệ thống đê sông đến năm 2020) với tổng chiều dài 21.373km, bao gồm nâng cấp các tuyến đê thuộc xã Bình Dương, Nguyễn Huệ, Hồng Phong (thị xã Đông Triều). Tuy nhiên, hiện nay mới chỉ có tuyến đê Hồng Phong được bố trí vốn cải tạo nâng cấp; 2 tuyến còn lại (Bình Dương và Nguyễn Huệ) tỉnh và địa phương chưa bố trí đủ kinh phí đầu tư, sửa chữa.

Dự kiến từ nay đến năm 2025 tỉnh sẽ cải tạo nâng cấp 22 tuyến đê địa phương với tổng chiều dài 88,6km; xây dựng mới 4 tuyến đê tại thị xã Quảng Yên và huyện Đầm Hà với tổng chiều dài 47,7km; nâng cấp 11 tuyến đê từ cấp IV lên cấp III, bao gồm 3 tuyến đê sông dài 13,4km (khu vực thị xã Đông Triều), 4 tuyến đê cửa sông dài 27,6km (TP. Uông Bí), 4 tuyến đê biển dài 31,875km (TP. Móng Cái, huyện Hải Hà, thị xã Quảng Yên). Hiện nay, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh đang tiếp tục rà soát từng đoạn tuyến đê xung yếu báo cáo UBND tỉnh có biện pháp chỉ đạo kịp thời hoặc cho vào kế hoạch đầu tư trung hạn giai đoạn 2022 - 2025.