Đây là những chia sẻ với báo chí về các mục tiêu và định hướng của TP. Hồ Chí Minh cho năm 2025 của Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành uỷ, Trưởng Đoàn ĐBQH, Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi nhân dịp năm mới 2025 và chuẩn bị đón Tết nguyên đán Ất Tỵ.

Triển khai Nghị quyết 98 toàn diện đi vào cuộc sống

PV: Thưa ông, năm 2024, TP. Hồ Chí Minh đã đạt được rất nhiều kết quả khả quan, nếu đúc kết một từ để nói về năm qua, đó sẽ là từ gì?

Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi: Chọn một từ để đánh giá một năm là điều rất khó. Tuy nhiên, xét trong bối cảnh sắp tới, tôi chọn từ nền tảng để nói về nền tảng cho sự bứt phá, vươn mình của TP để bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Với chủ đề năm 2024 là thực hiện hiệu quả chuyển đổi số và Nghị quyết 98 của Quốc hội, TP. Hồ Chí Minh đã đạt được rất nhiều kết quả khả quan. Năm qua, Nghị quyết 98 đã được thành phố triển khai cơ bản, đồng bộ với việc cụ thể hóa các cơ chế, chính sách, giúp huy động bước đầu các nguồn lực.

Trong đó, với cơ chế về tổ chức bộ máy, phân cấp, phân quyền, chúng ta nhìn thấy rõ sự chuyển biến trong tổ chức hoạt động cho TP. Thủ Đức, gỡ vướng về quy hoạch, đầu tư công… Có thể nói năm 2024, Nghị quyết 98 đã cơ bản, toàn diện đi vào cuộc sống và chắc chắn trong năm 2025 cũng như các năm tiếp theo, nghị quyết này sẽ được thực hiện mạnh mẽ hơn, đồng bộ hơn.

Trong chuyển đổi số, thành phố đã tập trung vào cả ba trụ cột gồm chính quyền số, kinh tế số, xã hội số và đạt được kết quả rõ ràng trong từng lĩnh vực. Về chính quyền số, thành phố cố gắng đến cuối năm 2025 sẽ giải quyết hồ sơ, thủ tục hành chính trực tuyến toàn trình ít nhất 80% và phát huy mạnh mẽ ứng dụng Công dân số TP. Hồ Chí Minh như là kênh tương tác hai chiều giữa người dân, doanh nghiệp và chính quyền.

Về kinh tế số, thành phố sẽ tập trung rất cao và có nhiều chính sách hỗ trợ doanh nghiệp thành phố chuyển đổi số mạnh mẽ. Hiện thành phố đang nghiên cứu cơ chế, chính sách để doanh nghiệp muốn chuyển đổi số hay phát triển khoa học công nghệ sẽ được hỗ trợ đầu tư 30%-100%. Khi các doanh nghiệp lớn ứng dụng chuyển đổi số sẽ có tác động lan tỏa trong cộng đồng doanh nghiệp. Qua đó, giúp thành phố đạt được mục tiêu tỉ trọng kinh tế số trong GRDP là 25% trong năm 2025 và 40% trong năm 2030.

Còn về xã hội số, TP. Hồ Chí Minh sẽ hoàn thiện các hạ tầng công nghệ thông tin, viễn thông; giúp người dân tiếp cận được nhiều ứng dụng về y tế thông minh, giáo dục thông minh, việc làm thông minh, an sinh xã hội.

PV: Năm 2025, TP. Hồ Chí Minh xác định 22 chỉ tiêu chủ yếu, trong đó tăng trưởng GRDP trên 10%. Chủ tịch từng đánh giá với quy mô kinh tế hiện tại của thành phố, việc đạt được mức tăng trưởng như vậy là một thách thức lớn song không vì vậy mà e ngại. Vậy thành phố sẽ làm gì để đạt mục tiêu đó?

Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi: TP. Hồ Chí Minh đang tái cơ cấu lại các ngành kinh tế theo hướng phát triển công nghiệp công nghệ cao để tạo ra giá trị xuất khẩu và giá trị gia tăng cao hơn. Tái cơ cấu để phát triển dịch vụ chất lượng cao, giá trị gia tăng cao và xuất khẩu cũng có những chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp xuất khẩu. Những động lực truyền thống này, phải được làm mới liên tục. Vì đó là nền tảng trong tỷ trọng đóng góp cho tăng trưởng và vẫn chiếm tỷ trọng lớn. Do đó, thành phố phải tập trung phát triển theo hướng công nghiệp công nghệ cao, dịch vụ chất lượng cao, xuất khẩu có tập trung và có chính sách hỗ trợ.

Trong mấy năm qua, thành phố đã tập trung rất nhiều vào kinh tế xanh. Đến thời điểm này, tình hình kinh tế suy thoái, nhưng kinh tế xanh và kinh tế tuần hoàn cũng đã có những đóng góp nhất định. Chúng ta có thể thấy nhiều doanh nghiệp trong thành phố đã thực hiện các tiêu chí xanh để tiếp cận những thị trường khó tính như châu Âu và Mỹ.

Để đạt được kinh tế số và kinh tế xanh, cần phải trải qua một quá trình, không phải trong thời gian ngắn mà có thể đạt được ngay. Thành phố đã nhận thức rằng cần phải nuôi dưỡng đến một mức độ đủ lớn thì mới có thể bứt phá. Trong năm 2025, chúng ta sẽ tiếp tục phát triển, kinh tế xã hội, kinh tế mảng xanh số sẽ đóng góp lớn hơn để tạo ra những động lực tăng trưởng mới cho kinh tế thành phố.

Về cơ chế chính sách, như tôi đã chia sẻ về Nghị quyết 98, không có một luật nào hay nghị quyết nào có thể giải quyết được tất cả. Vì vậy cơ chế chính sách phải đồng bộ. Riêng TP. Hồ Chí Minh, đã rà soát thấy khoảng 286 văn bản của HĐND, UBND TP. Hồ Chí Minh, UBND quận, huyện, TP.Thủ Đức… Đây là hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật cần sửa đổi, bổ sung, và ban hành mới.

Về vấn đề thể chế, lãnh đạo Trung ương đã có chỉ đạo rất quyết liệt và cho rằng thể chế là điểm nghẽn. Muốn tạo ra đột phá thì phải cải cách thể chế, và cải cách thể chế được coi là đột phá của đột phá. Đó là tinh thần và chỉ đạo, nhưng làm sao để thực hiện việc này trong khoảng thời gian ngắn? Có thể thực hiện được cơ bản, đồng bộ thì đó là vấn đề rất lớn.

Thành phố cũng đang nghiên cứu từ thực tiễn của mình để kiến nghị với Trung ương những gì cần thiết và tự mình thực hiện những gì có thể. Theo đó, thể chế kinh tế phải tiếp tục được cải cách theo hướng doanh nghiệp và người dân được làm những việc mà luật không cấm. Hướng đi này có thể tạo luồng xanh đối với đầu tư chiến lược vào các khu công nghiệp và khu công nghệ cao. Nhà nước chỉ cần tập trung quản lý những việc cần thiết, còn lại thì thị trường và xã hội sẽ tự thực hiện, như vậy sẽ nhanh hơn. Đó là những dạng cải cách thể chế mà chúng tôi hiểu từ thực tiễn của thành phố, và thành phố đang kiến nghị Trung ương như vậy.

Chuẩn bị đồng bộ, đáp ứng yêu cầu phát triển

PV: Thủ tướng vừa ký Quyết định phê duyệt Quy hoạch TP. Hồ Chí Minh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Với tư duy, tầm nhìn và khát vọng đã được định hình, trong thời gian tới, thành phố sẽ tập trung vào triển khai thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu nào để sớm hiện thực hóa quy hoạch, thưa ông?

Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi: Quy hoạch TP. Hồ Chí Minh xác định giai đoạn từ nay đến năm 2030 để đạt tăng trưởng từ 10% trở lên phải cần ít nhất 4,4 triệu tỉ đồng, trong đó đầu tư công chiếm 25%, tức 1,1 triệu tỉ đồng, còn lại 3,3 triệu tỉ đồng huy động ngoài ngân sách. Thủ tướng yêu cầu TP. Hồ Chí Minh huy động ít nhất là 5 triệu tỉ để đầu tư cho hạ tầng, giao thông, đô thị, hạ tầng công nghệ thông tin, khoa học công nghệ.

Hàng loạt dự án đã được xác định trong danh mục kèm theo hồ sơ quy hoạch. Thành phố đặt mục tiêu đến 2030 cơ bản sẽ hoàn thành hệ thống hạ tầng giao thông gồm nội bộ và kết nối, trừ đường sắt đô thị phải đến năm 2035. Không chỉ cải thiện chuyện giao thông, điều kiện sống, giải quyết các vấn đề ngập nước, ô nhiễm môi trường mà còn giải quyết nhu cầu về chỗ học, nơi khám bệnh, vui chơi cho người dân và đặc biệt hạ tầng về khoa học công nghệ. Đây là khối lượng công việc rất lớn và cần vốn rất lớn.

Về công tác huy động vốn, chúng tôi đã tính toán tương đối chi tiết. Đầu tư công khoảng 25%, còn lại vốn ngoài ngân sách nên phải có cơ chế, chính sách. Quy hoạch sắp tới phải dành nguồn lực đất đai, khuyến khích các dự án đầu tư lớn và tạo những điều kiện thuận lợi về mặt thủ tục, giải quyết vướng mắc để doanh nghiệp đầu tư. Chúng ta có thêm cơ chế, chính sách bằng cách phát huy Nghị quyết 98 của Quốc hội, thậm chí sắp tới sẽ nghiên cứu thêm các cơ chế, chính sách để ngân sách bỏ ra 1 đồng, thu hút thêm 8 - 9 đồng từ ngoài ngân sách.

Vừa rồi, thành phố có cơ chế hợp vốn giữa Công ty đầu tư tài chính nhà nước TP. Hồ Chí Minh (HFIC) với ngân hàng. Khi cho vay một cái dự án nào đó thì HFIC bỏ ra 2 đồng, ngân hàng bỏ ra 8 đồng, thành 10 đồng.

TP. Hồ Chí Minh sẽ tính toán tùy theo công trình, dự án có thể phát hành trái phiếu chính quyền đô thị, trái phiếu công trình, trái phiếu dự án để huy động nguồn vốn trong dân. Năm 2024, kiều hối về TP. Hồ Chí Minh 9,6 tỉ USD là số tiền lớn nếu có chính sách sẽ huy động được 1 phần trong số này, là nguồn vốn quan trọng cho thành phố. Tôi tin nguồn vốn không thiếu, có thể nói là tiền không thiếu. Cách chúng ta huy động thế nào, đặc biệt là sử dụng thế nào, tiêu thế nào, giải ngân thế nào, đó mới là vấn đề.

Sau khi công bố quy hoạch, để chuẩn bị cho việc triển khai quy hoạch, chúng tôi không chỉ nghĩ đến chuyện đi kiếm nguồn tiền ở đâu, cách nào, mà đang khẩn trương triển khai quy hoạch chuyên ngành, phân khu, chi tiết, rà soát lại các thủ tục đất đai, thủ tục đầu tư để đảm bảo trong năm nay và những năm sau dự án được triển khai. Sự chuẩn bị không phải 5 triệu tỉ đồng mà phải sâu hơn về mặt quy hoạch, hồ sơ, đội hình, đội ngũ, tâm thế. Đó mới là sự chuẩn bị đồng bộ đáp ứng được yêu cầu phát triển trong giai đoạn sắp tới.

PV: Năm 2025 là một năm đặc biệt quan trọng với nhiều “lần đầu tiên” và nhiều sự kiện lớn đối với TP. Hồ Chí Minh, trước thềm Tết Nguyên đán Ất Tỵ, ông có thông điệp gì gửi đến cử tri, người dân và doanh nghiệp để cùng đồng hành với chính quyền thành phố bước vào kỷ nguyên mới?

Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi: Trước hết, tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới bà con, doanh nghiệp và toàn thể người dân đã luôn yêu mến, đồng hành và giúp đỡ thành phố trong suốt chặng đường vừa qua. Nhân dịp năm mới, tôi xin chúc mọi người một năm mới nhiều sức khỏe, niềm vui và hạnh phúc, đón Tết Ất Tỵ trong không khí an lành, ấm cúng.

Nhìn lại năm 2024, chúng ta có thể gọi đó là một năm nền tảng. Chúng ta đã cùng nhau nỗ lực giải quyết nhiều vấn đề tồn đọng, tạo ra những điều kiện cần thiết để chuẩn bị cho giai đoạn tăng tốc và bứt phá. Bước sang năm 2025, đây sẽ là năm mang tinh thần chung sức, đồng lòng và bứt phá để đạt được những thành công lớn hơn.

Sự phát triển kinh tế của thành phố không chỉ phụ thuộc vào chính quyền, doanh nghiệp hay người dân riêng lẻ, mà đòi hỏi sự đoàn kết, hợp lực của tất cả mọi người. Chúng ta cần hành động quyết liệt, đặt mục tiêu rõ ràng và không ngừng nỗ lực để tạo nên những bước tiến vượt bậc.

Với tinh thần đó, tôi tin chắc rằng chúng ta sẽ đạt được những kết quả ấn tượng, góp phần vào sự phát triển vượt bậc không chỉ của TP. Hồ Chí Minh mà còn của cả đất nước. Thành phố luôn sẵn sàng cùng cả nước vươn mình, sẵn sàng đón nhận và chinh phục những thử thách mới trong kỷ nguyên phát triển phía trước.