Cụ thể, tại cuộc họp báo quý I.2024 của Ngân hàng Nhà nước vào sáng 19.4, ông Đào Xuân Tuấn, Vụ trưởng Vụ Quản lý ngoại hối cho biết, Ngân hàng Nhà nước sẽ đấu thầu vàng miếng SJC từ nguồn đã có sẵn trong kho. Ngay trong chiều 19.4, Ngân hàng Nhà nước sẽ thông báo chủ trương đấu thầu để 15 đơn vị đủ điều kiện tham gia đấu thầu vào thứ 2 tuần tới.
Về quy trình, sau khi công bố giá sàn, tổ chức tín dụng và doanh nghiệp kinh doanh vàng bắt đầu điền vào đơn thầu. Các đơn vị trên có 30 phút để quyết định khối lượng và giá mua. Một tiếng sau khi đóng thầu, Ngân hàng Nhà nước sẽ công bố kết quả. Các doanh nghiệp sẽ phải đặt cọc để tham gia đấu thầu, muộn nhất vào 17 giờ ngày nhận thông báo thầu.
Các phiên đấu thầu vàng miếng sắp tới của Ngân hàng Nhà nước sẽ làm tăng nguồn cung ra thị trường. Nhờ đó, sự chênh lệch giá đáng kể giữa thị trường trong nước và quốc tế thời gian qua có khả năng giảm bớt và thị trường vàng có thể ổn định trở lại. Điều này cũng đã xảy ra vào năm 2013, thời điểm đó, giá vàng thế giới có xu hướng giảm, giá vàng Việt Nam cao hơn giá thế giới. Và sau khi Ngân hàng Nhà nước tổ chức 76 phiên đấu thầu, bán được khoảng 70 tấn vàng trị giá 3 tỷ USD, thị trường vàng đã chấm dứt cơn sốt nóng.
Lần này, với việc sử dụng vàng miếng có sẵn, các phiên đấu thầu vàng miếng được tiến hành sớm hơn, nhanh hơn so với nhập vàng thô; và đặc biệt là tránh tăng thêm áp lực lên tỷ giá USD/VNĐ vốn đang căng thẳng. Nhập khẩu số lượng lớn vàng sẽ làm tăng nhu cầu USD, có thể khiến cho vấn đề tỷ giá USD/VNĐ trở nên trầm trọng hơn.
Tuy vậy, để quản lý hiệu quả thị trường vàng, đấu thầu vàng miếng vẫn chỉ là giải pháp ngắn hạn. Thời gian qua, nhiều giải pháp căn cơ hơn đã được các chuyên gia đề xuất. Ví dụ, nên bỏ độc quyền vàng miếng thương hiệu SJC và cho phép các tổ chức khác tham gia thị trường vàng miếng. Điều này sẽ giúp các nhà đầu tư, tích trữ có nhiều lựa chọn, giảm thiểu nhu cầu với vàng miếng SJC. Cùng với xóa bỏ độc quyền, năng lực quản lý, giám sát của Ngân hàng Nhà nước, Tổng cục Quản lý thị trường (Bộ Công Thương) phải được nâng cao hơn nữa vì đây là loại hàng hóa đặc biệt.
Một giải pháp quan trọng khác cần được duy trì thường xuyên đó là tăng cường thực thi pháp luật để xử lý nghiêm các hoạt động bất hợp pháp như buôn lậu vàng, trục lợi, đầu cơ, thao túng thị trường và tích trữ vàng để tăng giá giả tạo. Bởi lẽ, những hoạt động này gây bất ổn cho thị trường và tạo ra chênh lệch giữa giá vàng trong nước và quốc tế.
Nhìn lại diễn biến trên thị trường vàng, giá vàng trong nước tăng trong thời gian vừa qua là do giá vàng thế giới tăng mạnh, thị trường bất động sản trong nước trầm lắng, và lãi suất huy động thấp nhất trong lịch sử. Trong bối cảnh đó, một bộ phận người dân có tiền nhàn rỗi chuyển sang tích trữ bằng vàng, và trong khi cung trong nước hạn chế, chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới vốn đã cao, càng bị đẩy lên cao. Vì thế, liều thuốc đặc trị nhất ngăn thị trường vàng xảy ra những cơn sốt nóng vẫn là có giải pháp khuyến khích, thúc đẩy, bảo đảm an toàn cho người dân khi đầu tư vào thị trường chứng khoán, thị trường trái phiếu doanh nghiệp… - là các kênh có thể giúp tái đầu tư vào tăng trưởng kinh tế. Đồng thời, duy trì được giá trị của đồng nội tệ thông qua kiểm soát lạm phát.
