Tranh thủ thời điểm thuận lợi để phát hành
Theo báo cáo của Cục Quản lý ngân quỹ, KBNN, công tác huy động vốn qua phát hành trái phiếu Chính phủ từ đầu năm đến nay có thuận lợi và khó khăn đan xen.
Trong đó, tổng nhu cầu vốn vay của ngân sách trung ương năm 2024 là 659.934 tỷ đồng theo dự toán được Quốc hội thông qua tại Nghị quyết 104/2023/QH15 ngày 10.11.2023. Trên cơ sở sử dụng linh hoạt các nguồn huy động vốn trong và ngoài nước, Bộ Tài chính đã giao nhiệm vụ phát hành trái phiếu Chính phủ năm 2024 cho KBNN là 400.000 tỷ đồng, tăng 1,3 lần so với năm 2023 (kế hoạch huy động vốn năm 2023 là 305.000 tỷ đồng). “Nhiệm vụ được giao ở mức khá cao khi khối lượng trái phiếu Chính phủ huy động nhiều nhất từ trước đến nay mới đạt 319.000 tỷ đồng trong năm 2021.
Bên cạnh đó, tình hình thị trường tài chính - tiền tệ trong và ngoài nước có nhiều biến động, ảnh hưởng đến công tác phát hành. Trên thế giới, mặc dù một số ngân hàng trung ương đã cắt giảm lãi suất, nhưng nhìn chung vẫn duy trì lãi suất điều hành ở mức cao. Trong nước, để ổn định tỷ giá, Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh tăng lãi suất đối với các nghiệp vụ trên thị trường mở lên mức 4,5%/năm (đối với kỳ hạn 7 và 14 ngày) tại thời điểm cuối tháng 6.2024. Đáng chú ý, lãi suất liên ngân hàng biến động mạnh kể từ tháng 3.2024 và duy trì ở mức cao cho đến nay. Do đó, nhu cầu đầu tư trái phiếu Chính phủ trên thị trường giảm mạnh kể từ tháng 3.2024 đến hết tháng 5.2024 khi khối lượng dự thầu ít hơn khối lượng gọi thầu trong một số thời điểm.
Trong bối cảnh đó, KBNN đã tranh thủ những thời điểm thị trường thuận lợi để huy động vốn với chi phí hợp lý; phát hành khối lượng hợp lý, điều hành lãi suất phù hợp với diễn biến thị trường; và linh hoạt các kỳ hạn phát hành. Tính đến hết ngày 26.7, tổng khối lượng huy động vốn thông qua phát hành trái phiếu Chính phủ là 187.994 tỷ đồng, đạt 47% kế hoạch giao. Kỳ hạn phát hành bình quân năm 2024 là 10,9 năm; lãi suất phát hành bình quân là 2,4%/năm; kỳ hạn còn lại của danh mục là 9,05 năm.
Bám sát tiến độ thu ngân sách và giải ngân đầu tư công
Dự kiến từ nay đến cuối năm sẽ còn nhiều thách thức đặt ra đối với việc huy động vốn qua phát hành trái phiếu Chính phủ khi trên thế giới, các nước tiếp tục duy trì chính sách tiền tệ thắt chặt; điều kiện tài chính hạn chế, thương mại và đầu tư toàn cầu thấp, biến đổi khí hậu diễn biến thất thường… Trong nước, sức ép lạm phát còn lớn; sản xuất, kinh doanh dự báo còn khó khăn; thị trường tài chính, tiền tệ còn tiềm ẩn rủi ro.
Để hoàn thành nhiệm vụ phát hành, qua đó huy động vốn hiệu quả cho ngân sách, KBNN cho biết sẽ bám sát tiến độ thu, tình hình giải ngân vốn đầu tư công, kế hoạch trả nợ gốc của ngân sách trung ương và diễn biến thị trường để điều hành khối lượng phát hành phù hợp với nhu cầu vốn, bảo đảm bảo tiết kiệm, hiệu quả, tránh làm tăng nóng mặt bằng lãi suất phát hành, góp phần ổn định thị trường.
Cùng với đó, tiếp tục phát hành linh hoạt các kỳ hạn, đặc biệt sẽ tập trung phát hành trái phiếu Chính phủ kỳ hạn dài từ 5 năm trở lên, kết hợp phát hành linh hoạt kỳ hạn ngắn dưới 5 năm để hài hòa nghĩa vụ trả nợ giữa các năm và bảo đảm mục tiêu tái cơ cấu danh mục, giảm rủi ro đảo nợ của ngân sách trung ương.
Ngoài ra, KBNN sẽ tiếp tục điều hành lãi suất phát hành trái phiếu Chính phủ phù hợp với tình hình thị trường và điều hành chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước. Tiếp tục gắn kết chặt chẽ giữa huy động vốn trái phiếu Chính phủ và quản lý ngân quỹ nhà nước để đảm bảo hiệu quả quản lý các nguồn lực tài chính của Nhà nước.
