Tập trung khắc phục các tồn tại, nâng cao hiệu quả thi hành pháp luật

Quốc hội đồng hành với Chính phủ trong tổ chức thực thi pháp luật

Tại Hội nghị, nhiều đại biểu đánh giá cao việc Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức Hội nghị toàn quốc lần thứ Nhất triển khai luật, nghị quyết của Quốc hội Khóa XV. Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến nhấn mạnh, đây là cách làm sáng tạo, thể hiện sự đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động của Quốc hội, gắn kết chặt chẽ giữa xây dựng pháp luật với tổ chức thực thi pháp luật, thể hiện rõ tinh thần Quốc hội đồng hành với Chính phủ.

Phó Trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội TP. Đà Nẵng Trần Chí Cường khẳng định, việc tổ chức Hội nghị là rất cần thiết để các luật, nghị quyết được Quốc hội thông qua sớm đi vào cuộc sống và phát huy hiệu quả, bảo đảm yêu cầu gắn kết chặt chẽ giữa xây dựng pháp luật với thực hiện pháp luật, bảo đảm pháp luật được thực hiện công bằng, nghiêm minh, nhất quán, kịp thời, hiệu lực, hiệu quả. Từ thực tiễn theo dõi, giám sát công tác tổ chức thi hành luật, nghị quyết của Quốc hội, Phó Trưởng Đoàn Trần Chí Cường đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ và chính quyền địa phương trong việc quyết liệt chỉ đạo, điều hành triển khai đưa các luật, nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội nhanh chóng đi vào cuộc sống, góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Tổng Thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Trần Thị Lan Anh khẳng định, trong nửa đầu nhiệm kỳ Khóa XV, hoạt động lập pháp của Quốc hội luôn được đổi mới, phản ứng nhanh nhạy, kịp thời, linh hoạt và ngày càng đáp ứng yêu cầu thực tế của cuộc sống. Việc triển khai luật, nghị quyết là giai đoạn tiếp nối của công tác xây dựng pháp luật để đưa pháp luật vào cuộc sống. Tổng Thư ký VCCI nhấn mạnh, quá trình thực hiện pháp luật cũng là giai đoạn quan trọng để doanh nghiệp và người dân kịp thời phát hiện các vướng mắc, hạn chế, những bất cập của pháp luật và từ đó có những kiến nghị, giải pháp tháo gỡ, khắc phục và nâng cao hiệu quả thi hành pháp luật, góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật phù hợp hơn với thực tiễn và đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội.

Nâng cao tính chủ động, trách nhiệm trong triển khai luật, nghị quyết

Nêu một số bất cập trong quá trình thực hiện pháp luật thời gian qua, Tổng Thư ký VCCI cho biết, việc hiểu và áp dụng các quy định pháp luật còn chưa nhất quán, thiếu thống nhất giữa các địa phương gây khó khăn không nhỏ cho doanh nghiệp. “Việc hiểu và áp dụng pháp luật hiện nay cũng đang rất khác nhau giữa cơ quan thi hành pháp luật và các cơ quan như công an, kiểm toán, thanh tra, kiểm tra… tạo ra những rủi ro cho các cơ quan thực thi trên thực tế và cũng là nguyên nhân gây ra sự đình trệ ở nhiều nơi”, Tổng Thư ký VCCI nói.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp còn gặp nhiều khó khăn trong việc tìm kiếm, tra cứu, áp dụng pháp luật. Nêu vấn đề này, Tổng Thư ký VCCI cũng cho biết, hiện nay, việc xây dựng văn bản quy phạm pháp luật theo hướng một số văn bản sửa đổi nhiều văn bản khá phổ biến; tuổi thọ của văn bản quy phạm pháp luật ngắn; được sửa đổi, bổ sung liên tục khiến doanh nghiệp gặp rất nhiều khó khăn trong việc tìm kiếm cũng như áp dụng pháp luật. “Nhiều trường hợp doanh nghiệp không thể nhận biết được quy định nào đang có hiệu lực và liệu điều khoản này đã được sửa đổi, bổ sung, thay thế hay chưa? Mặc dù hiện nay đã có công tác hợp nhất văn bản, tuy nhiên việc dẫn chiếu và tìm kiếm văn bản trong bối cảnh tính ổn định của văn bản quy phạm pháp luật không cao cũng gây khó khăn không ít cho đối tượng áp dụng”, Tổng Thư ký VCCI nêu thực tế.

Tổng Thư ký VCCI nêu thực tế, tình trạng mâu thuẫn, chồng chéo giữa các văn bản quy phạm pháp luật còn tồn tại khiến doanh nghiệp không biết nên áp dụng quy định nào và việc kiểm tra, xử lý đối với văn bản quy phạm pháp luật do các Bộ, ngành và địa phương ban hành để bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, tính thống nhất của hệ thống pháp luật còn chưa kịp thời.

Xuất phát từ những tồn tại, hạn chế nêu trên, đại diện VCCI kiến nghị, thời gian tới cần đẩy mạnh tổ chức thực thi pháp luật thực sự hiệu lực, hiệu quả; bảo chất lượng văn bản quy phạm pháp luật, tính ổn định của các quy định pháp luật, đặc biệt là kiểm soát được tình trạng chồng chéo, mâu thuẫn giữa các quy định. Cùng với đó, cần nâng cao hiệu quả công tác xây dựng, ban hành văn bản quy định chi tiết thi hành luật, pháp lệnh và văn bản quy phạm pháp luật theo thẩm quyền để tổ chức thi hành pháp luật.

Để từng bước khắc phục tình trạng chậm ban hành văn bản quy định chi tiết, Phó Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thanh Hóa Mai Văn Hải đề nghị, cần tiếp tục nâng cao chất lượng xây dựng luật, cụ thể hóa các nội dung ngay trong luật, nghị quyết của Quốc hội để có thể áp dụng được ngay, hạn chế tối đa việc luật giao cho Chính phủ và các bộ, ngành tiếp tục quy định chi tiết hoặc hướng dẫn thi hành; cùng với đó, cần đề cao trách nhiệm của người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương trong công tác xây dựng và thi hành pháp luật.

Phó Trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thanh Hóa cũng đề nghị, trong thời gian tới, Chính phủ và các bộ ngành cần quan tâm hơn nữa rà soát việc sửa đổi các văn bản pháp luật trong thẩm quyền nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc về thể chế cho người dân và doanh nghiệp.

Việc triển khai các luật, nghị quyết của Quốc hội Khóa XV, nhất là các luật, nghị quyết vừa được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ Năm đòi hỏi nỗ lực cao hơn, quyết tâm lớn hơn và sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả hơn nữa giữa các cơ quan, tổ chức nhằm đưa các quyết sách của Quốc hội vào cuộc sống, đóng góp thiết thực vào việc hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh, hội nhập quốc tế, tiếp tục xây dựng, hoàn thiện thể chế và Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Nhấn mạnh điều này trong phát biểu bế mạc Hội nghị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng đề nghị, Chính phủ, các cơ quan của Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Tòa án Nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao, Kiểm toán Nhà nước, các cơ quan, tổ chức hữu quan Trung ương và địa phương theo chức năng, nhiệm vụ của mình tiếp tục phát huy hơn nữa kết quả bài học kinh nghiệm và những thành tựu đã đạt được, khắc phục những hạn chế, quán triệt đầy đủ yêu cầu nhiệm vụ trọng tâm trong công tác thi hành đối với từng dự án luật, nghị quyết được Quốc hội thông qua từ đầu nhiệm kỳ đến nay và tại Kỳ họp thứ Năm.

Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị, tiếp tục nâng cao tính chủ động, trách nhiệm của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội trong theo dõi, đôn đốc và giám sát Chính phủ, các cơ quan, tổ chức hữu quan tổ chức triển khai các luật, nghị quyết của Quốc hội; chú trọng giám sát việc ban hành văn bản quy định chi tiết, kể cả về tiến độ và chất lượng văn bản.