Cùng dự có Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Nội vụ, Phó Trưởng Ban Tổ chức Trung ương, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo Phạm Thị Thanh Trà và các ủy viên Ban Chỉ đạo đại diện các Bộ.
Báo cáo tình hình thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 – 2025, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, đến nay đã có 56/56 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã gửi Phương án tổng thể. Theo đó, tổng số đơn vị hành chính cấp huyện thực hiện sắp xếp là 50 đơn vị, bao gồm 11 đơn vị thuộc diện phải sắp xếp, 16 đơn vị khuyến khích và 23 đơn vị liền kề. Dự kiến sau sắp xếp giảm 14 đơn vị.
Tổng số đơn vị hành chính cấp xã thực hiện sắp xếp là 1.243 đơn vị, bao gồm 738 đơn vị thuộc diện phải sắp xếp, 109 đơn vị khuyến khích và 396 đơn vị liền kề. Sau sắp xếp dự kiến giảm 619 đơn vị. Đặc biệt, trong đợt này nhiều địa phương chủ động đề xuất sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã theo diện khuyến khích, nhất là số đơn vị hành chính cấp huyện thực hiện sắp xếp, sáp nhập tăng lên rất nhiều so với phương án ban đầu. Tổng số đơn vị thuộc diện phải sắp xếp nhưng địa phương đề nghị không thực hiện sắp xếp do có yếu tố đặc thù là 515 đơn vị.
Việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trong giai đoạn 2023 - 2025 phải hoàn thành trước tháng 10.2024 để các địa phương kịp chuẩn bị tổ chức Đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025 - 2030, tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV, trong đó cấp cơ sở thực hiện trong quý I/2025.
“Đối với các trường hợp thuộc diện sắp xếp nhưng địa phương đề xuất chưa hoặc không sắp xếp trong giai đoạn 2023 -2025 thì phải giải trình thuyết phục, có đủ căn cứ theo quy định tại Điều 3 Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15”, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh.
Cũng theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà, trong thời gian tới phải tập trung làm tốt công tác tuyên truyền, tạo sự đồng thuận, thống nhất cao cả về nhận thức và hành động trong các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là các chủ thể chịu tác động, ảnh hưởng trong quá trình sắp xếp. Trong quá trình triển khai, phải chuẩn bị phương án sắp xếp kỹ lưỡng, khoa học, linh hoạt, phù hợp với tình hình, điều kiện, hoàn cảnh cụ thể của từng cơ quan, đơn vị, địa phương. Cụ thể, đối với trường hợp quy định tại điểm c khoản 1 Điều 3 Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15 thì phải đáp ứng đồng thời 2 điều kiện: Có vị trí trọng yếu về quốc phòng, an ninh hoặc có đặc điểm về truyền thống lịch sử, văn hóa, dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng, phong tục, tập quán riêng biệt; nếu sắp xếp với đơn vị hành chính liền kề khác sẽ dẫn đến mất ổn định về quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội. Ngoài ra, khen thưởng, động viên, khích lệ các địa phương, đơn vị, cá nhân thực hiện tốt công tác sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã.
Phát biểu kết luận phiên họp, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang, Trưởng Ban Chỉ đạo đánh giá cao nỗ lực, cố gắng của Bộ Nội vụ - cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo và các bộ, ngành là thành viên của Ban Chỉ đạo cũng như của các địa phương trong việc hoàn thành khối lượng lớn công việc trong thời gian ngắn vừa qua.
Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang cho rằng, việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã hiện nay có thuận lợi hơn so với đầu nhiệm kỳ do có kinh nghiệm hơn, thậm chí có 20 địa phương chủ động đề xuất sắp xếp địa giới hành chính cấp huyện để có dư địa phát triển, các giải pháp đề ra cũng hài hoà hơn, tôn trọng kiến nghị hợp lý của cơ sở.
Nhấn mạnh về thời gian và những nhiệm vụ còn lại dù không nhiều nhưng lại rất khó khăn, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang chỉ ra 5 nguyên tắc để triển khai trong thời gian tới đó là: Ban hành văn bản hướng dẫn theo thủ tục rút gọn; nhiệm vụ nào được phép nợ theo quy định thì để lại thực hiện sau bởi nếu dàn hàng ngang làm thì 6 tháng không xong; những nhiệm vụ không thể thực hiện được thì chuyển sang giai đoạn sau nhưng phải hạn chế đến mức tối đa; triển khai đồng thời những nhiệm vụ còn lại để bảo đảm tiến độ; phải tôn trọng ý kiến của cơ sở, tránh máy móc, nếu không sẽ thất bại.
Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang đề nghị các thành viên Ban Chỉ đạo cho ý kiến để Bộ Nội vụ hoàn thiện Kế hoạch hoạt động của Ban Chỉ đạo trong năm 2024, sớm trình Phó Thủ tướng ký ban hành.